Chúng tôi xin giới thiệu đến quý thầy cô cùng các em học sinh lớp 4 bài học Phép trừ. Bài học gồm các phần kiến thức cần nhớ, giải bài tập SGK cùng một số bài tập minh họa nhằm giúp các em có thể chuẩn bị bài thật tốt trước khi đến lớp cũng như có thể ôn tập một dễ dàng. Hy vọng bài học này sẽ giúp các em học tập thật tốt.
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Kiến thức cần nhớ
a) 865279 − 450237 = ?
Trừ theo thứ tự từ phải sang trái :
- 9 trừ 7 bằng 2, viết 2.
- 7 trừ 3 bằng 4, viết 4.
- 2 trừ 2 bằng 0 viết 0.
- 5 trừ 0 bằng 5, viết 5.
- 6 trừ 5 bằng 1, viết 1.
- 8 trừ 4 bằng 4, viết 4.
\(\begin{array}{l}
\underline { - \begin{array}{*{20}{c}}
{865279}\\
{450237}
\end{array}} \\
\,\,\,\,415042
\end{array}\)
865279 − 450237 = 415042
b) 647253 − 285749 = ?
Trừ theo thứ tự từ phải sang trái :
- 13 trừ 9 bằng 4 viết 4 nhớ 1.
- 4 thêm 1 bằng 5; 5 trừ 0 bằng 0.
- 12 trừ 7 bằng 5, viết 5 nhớ 1.
- 5 thêm 1 bằng 6; 7 trừ 6 bằng 1, viết 1.
- 14 trừ 8 bằng 6, viết 6 nhớ 1.
- 2 thêm 1 bằng 3; 6 trừ 3 bằng 3, viết 3.
\(\begin{array}{l}
\underline { - \begin{array}{*{20}{c}}
{647253}\\
{285749}
\end{array}} \\
\,\,\,\,361504
\end{array}\)
647253 − 285749 = 361504
1.2. Giải bài tập Sách giáo khoa
Bài 1: Đặt tính rồi tính
a) 987864 - 783251 b) 839084 - 246937
969696 - 656565 628450 - 35813
Hướng dẫn giải:
Muốn trừ hai số tự nhiên ta có thể làm như sau :
- Viết số hạng này dưới số hạng kia sao cho các chữ số ở cùng một hàng đặt thẳng cột với nhau.
- Trừ các chữ số ở từng hàng theo thứ tự từ phải sang trái, tức là từ hàng đơn vị đến hàng chục, hàng trăm, hàng nghìn, … .
a)
\(\begin{array}{l}
\underline { - \begin{array}{*{20}{c}}
{987864}\\
{783251}
\end{array}} \\
\,\,\,\,204613
\end{array}\) \(\begin{array}{l}
\underline { - \begin{array}{*{20}{c}}
{969696}\\
{656565}
\end{array}} \\
\,\,\,\,313131
\end{array}\)
b)
\(\begin{array}{l}
\underline { - \begin{array}{*{20}{c}}
{839084}\\
{246937}
\end{array}} \\
\,\,\,\,952147
\end{array}\) \(\begin{array}{l}
\underline { - \begin{array}{*{20}{c}}
{628450}\\
{\,\,35813}
\end{array}} \\
\,\,\,\,592637
\end{array}\)
Bài 2: Tính
a) 48600 - 9455 b) 80000 - 48765
65102 - 13859 941302 - 298764
Hướng dẫn giải:
Muốn trừ hai số tự nhiên ta có thể làm như sau :
- Viết số hạng này dưới số hạng kia sao cho các chữ số ở cùng một hàng đặt thẳng cột với nhau.
- Trừ các chữ số ở từng hàng theo thứ tự từ phải sang trái, tức là từ hàng đơn vị đến hàng chục, hàng trăm, hàng nghìn, … .
Học sinh tự đặt tính như bài 1, được kết quả như sau :
a) 48600 - 9455 = 39145
65102 - 13859 = 51243
b) 80000 - 48765 = 31235
941302 - 298764 = 642538
Bài 3: Quãng đường xe lửa từ Hà Nội đến Thành phố Hồ Chí Minh dài 1730km. Quãng đường xe lửa từ Hà Nội đến Nha Trang dài 1315km. Tính quãng đường xe lửa từ Nha Trang đến Thành phố Hồ Chí Minh.
Hướng dẫn giải:
- Để tính quãng đường xe lửa từ Nha Trang đến Thành phố Hồ Chí Minh ta lấy quãng đường xe lửa từ Hà Nội đến Thành phố Hồ Chí Minh trừ đi quãng đường xe lửa từ Hà Nội đến Nha Trang.
Bài giải
Độ dài đường xe lửa từ Nha Trang đến thành phố Hồ Chí Minh là:
1730 - 1315 = 415 (km)
Đáp số: 415km.
Bài 4: Năm nay học sinh của một tỉnh miền núi trồng được 214 800 cây, năm ngoái trồng được ít hơn năm nay 80 600 cây. Hỏi cả hai năm học sinh của tỉnh đó trồng được bao nhiêu cây?
Hướng dẫn giải:
- Tính số cây năm ngoái trồng được ta lấy số cây năm nay trồng được trừ đi 80 600 cây.
- Tính tổng số cây trồng được trong hai năm ta lấy số cây năm nay trồng được cộng với số cây năm ngoái trồng được.
Bài giải
Năm ngoái học sinh của tỉnh đó trồng được số cây là:
214 800 - 80 600 = 134 200 (cây)
Cả hai năm học sinh của tỉnh đó trồng được số cây là:
214 800 + 134 200 = 349 000 (cây)
Đáp số: 349 000 cây.
Bài tập minh họa
Bài 1: Đặt tính rồi tính
a) 871350 - 783358 b) 838601 - 24697
351678 - 124516 615293 - 45784
Hướng dẫn giải:
Muốn trừ hai số tự nhiên ta có thể làm như sau :
- Viết số hạng này dưới số hạng kia sao cho các chữ số ở cùng một hàng đặt thẳng cột với nhau.
- Trừ các chữ số ở từng hàng theo thứ tự từ phải sang trái, tức là từ hàng đơn vị đến hàng chục, hàng trăm, hàng nghìn, … .
a)
\(\begin{array}{l}
\underline { - \begin{array}{*{20}{c}}
{871350}\\
{783358}
\end{array}} \\
\,\,\,\,\,\,\,87992
\end{array}\) \(\begin{array}{l}
\underline { - \begin{array}{*{20}{c}}
{351678}\\
{124516}
\end{array}} \\
\,\,\,\,\,227162
\end{array}\)
b)
\(\begin{array}{l}
\underline { - \begin{array}{*{20}{c}}
{838601}\\
{\,\,\,24697}
\end{array}} \\
\,\,\,\,\,813904
\end{array}\) \(\begin{array}{l}
\underline { - \begin{array}{*{20}{c}}
{615293}\\
{\,\,\,45784}
\end{array}} \\
\,\,\,\,\,569509
\end{array}\)
Bài 2: Núi Phan-xi-păng (ở tỉnh Lào Cai) cao 3143m. Núi Tây Côn Lĩnh (tỉnh Hà Giang) cao 2428m. Hỏi núi nào cao hơn và cao hơn bao nhiêu mét ?
Hướng dẫn giải:
So sánh hai số đo độ dài để xác định núi nào cao hơn, sau đó tìm hiệu độ cao giữa hai dãy núi đó.
Cách giải:
Ta có 3143 > 2428, vậy núi Phan-xi-păng cao hơn núi Tây Côn Lĩnh.
Núi Phan-xi-păng cao hơn núi Tây Côn Lĩnh số mét là:
3143 − 2428 = 715 (m)
Đáp số: 715m.
Hỏi đáp về Phép trừ
Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Toán Chúng tôi sẽ sớm trả lời cho các em.