Bài 9: Tính chất hóa học của muối

1.1.1. Muối tác dụng với kim loại (tạo muối mới + kim loại mới)

• Các em chú ý quan sát thao tác tiến hành thí nghiệm và hiện tượng của phản ứng:

Video 1: Phản ứng giữa AgNO₃ và kim loại Cu

• Hiện tượng: Có kim loại màu xám bạc bám bên ngoài dây đồng. Dung dịch ban đầu không màu dần chuyển qua màu xanh
• Giải thích: Do xảy ra phản ứng Cu+ AgNO₃ → Cu(NO₃)₂ + 2Ag. Kim loại Ag sinh ra, bám vào dây đồng và dung dịch có màu xanh của Cu(NO3)2 

1.1.2. Muối tác dụng với Axit (tạo muối mới, axit mới)

Lưu ý: Với sản phẩm sinh ra là axit yếu sẽ không tồn tại mà chuyển hóa thành chất bền hơn.

• Các em chú ý quan sát thao tác thí nghiệm và hiện tượng phản ứng diễn ra:

​

Video 2: Thí nghiệm giữa dung dịch BaCl2 và H2SO4

• Hiện tượng: Có kết tủa trắng xuất hiện
• Giải thích:
  • Gốc =SO4 trong phân tử H2SO4 kết hợp với nguyên tố Bari trong phân tử BaCl2 tạo thành kết tủa BaSO4
  • Phương trình hóa học: H2SO4 + BaCl2 → BaSO4 + 2HCl

1.1.3. Muối tác dụng với Muối (tạo muối mới 1 + muối mới 2)

• Các em chú ý quan sát thao tác thí nghiệm và hiện tượng phản ứng diễn ra:

Video 3: Phản ứng giữa dung dịch NaCl và AgNO₃

• Hiện tượng: Xuất hiện kết tủa trắng
• Giải thích: Do xảy ra phản ứng AgNO₃+NaCl → AgCl+ NaNO₃. Kết tủa trắng chính là AgCl sỉnh ra.

1.1.4. Muối tác dụng với Bazơ (tạo Muối mới + bazơ mới)

• Các em chú ý quan sát thao tác thí nghiệm và hiện tượng phản ứng diễn ra:

Video 2: Phản ứng giữa dung dịch Cu(OH)2 và H2SO4

• Hiện tượng: Cu(OH)2 tan dần và tạo dung dịch màu xanh
• Giải thích: Do xảy ra phản ứng H2SO4l+Cu(OH)2 → CuSO4 + 2H2O
• Ví dụ khác:

  • Fe(OH)3 + 3HCl → FeCl3 + 3H2O

  • Ba(OH)2+ 2HNO3→  Ba(NO3)2 + 2H2O 

1.1.5. Phản ứng phân huỷ muối

Một số muối ở nhiệt độ cao sẽ bị phân huỷ.

2KClO₃ (xúc tác MnO₂) → 2KCl + 3O₂

Video 3: Phản ứng nhiệt phân muối KClO₃ với xúc tác MnO₂

1.2.1. Nhận xét về các phản ứng hóa học của muối

• Các phản ứng trong dung dịch của muối với Axit, Bazơ và Muối xảy ra có sự trao đổi các thành phần với nhau tạo ra những hợp chất mới.

1.2.2. Phản ứng trao đổi

• Là phản ứng hóa học, trong đó hai hợp chất tham gia phản ứng trao đổi với nhau những thành phần cấu tạo của chúng để tạo ra những hợp chất mới.

1.2.3. Điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi:

• Phản ứng trao đổi trong dung dịch của các chất chỉ xảy ra nếu sản phẩm tạo thành có chất không tan hoặc chất khí.

Bài 1:

Hoàn thành sơ đồ phản ứng sau đây:

'

Hướng dẫn:

Fe + 2HCl → FeCl₂ + H₂

FeCl₂ + Ag₂SO₄ → FeSO₄ + 2AgCl↓

FeSO₄ + Ba(NO₃)₂ → Fe(NO₃)₂ + BaSO₄↓

Fe(NO₃)₂ + 2KOH → Fe(OH)₂ + 2KNO₃

Fe(OH)₂ + O₂ (t⁰) → Fe₂O₃ + H₂O

2Fe + 3Cl₂ → 2FeCl₃

2FeCl₃ + 3Ag₂SO₄ → Fe₂(SO₄)₃ + 6AgCl↓

Fe₂(SO₄)₃ + 3Ba(NO₃)₂ → 2Fe(NO₃)₃ + 3BaSO₄↓

Fe(NO₃)₃ + 3KOH → Fe(OH)₃ + 3KNO₃

2Fe(OH)₃ (t⁰) → Fe₂O₃ + H₂O

2FeCl_{2 (lục nhạt)}+ Cl₂ → 2FeCl_{3(vàng nâu)}

2FeCl₃ + Fe → 3FeCl₂

10FeSO₄ + 2KMnO₄ + 8H₂SO₄  → 5Fe₂(SO₄)₃ + K₂SO₄ + 2MnSO₄ + 8H₂O

Fe₂(SO₄)₃ + Fe → 3FeSO₄

4Fe(NO₃)₂ + O₂ + 4HNO₃ → 4Fe(NO₃)₃ + 2H₂O

2Fe(NO₃)₃ + Cu → 2Fe(NO₃)₂ + Cu(NO₃)₂

4Fe(OH)_{2(trắng xanh)}   + O₂ + 2H₂O → 4Fe(OH)_{3(nâu đỏ)}

Bài 2:

Cho H₂SO₄ loãng, dư tác dụng với hỗn hợp gồm Mg và Fe thu được 2,016 lít khí ở đktc. Nếu hỗn hợp kim loại này tác dụng với dd FeSO₄ dư thì khối lượng hỗn hợp trên tăng lên 1,68 gam.

    a. Viết phương trình phản ứng hóa học

    b. Tìm khối lượng mỗi kim loại trong hỗn hợp trên

Hướng dẫn:

a. Ta có PTHH:

Mg   +   H₂SO₄  →  MgSO₄   +  H₂↑       (1)

x mol                  x mol           x mol

Fe   +    H₂SO₄  → FeSO₄   +   H₂↑        (2)

y mol                   y mol        y mol

Cho hỗn hợp kim loại trên vào dd FeSO₄ dư thì Mg tác dụng hết (Fe không tác dụng) theo phương trình sau:

Mg   +    FeSO₄  →  MgSO₄   +  Fe         (3)

 x mol                                  x mol

khối lượng hỗn hợp tăng lên 1,68 gam là khối lượng chênh lệch giữa Fe mới tạo ra và Mg đã phản ứng.

 b. Ta có số mol của khí H₂ là 0,09 mol

theo phương trình (1) và (2) ta có hệ phương trình :   

              x + y = 0,09

              56y – 24x = 1,68

Giải hệ phương trình trên ta được nghiệm : x = 0,0525; y = 0,0375

Vậy khối lượng của 2 kim loại trên là :

   m_Fe = 0,0375. 56 = 2,1 (gam)

   m_Mg = 0,0525. 24 = 1,26 (gam)

Sau bài học cần nắm:  tính chất hóa học của muối

Bài kiểm tra Trắc nghiệm Hóa học 9 Bài 9 có phương pháp và lời giải chi tiết giúp các em luyện tập và hiểu bài.

• Câu 1:

  Cho dung dịch axit sunfuric loãng tác dụng với muối natrisunfit ( Na₂SO₃). Chất khí nào sinh ra?

  • A. Khí hiđro
  • B. Khí oxi
  • C. Khí lưu huỳnhđioxit
  • D. Khí hiđro sunfua

• Câu 2:

  Cho phương trình phản ứng:

  Na₂CO₃+  2HCl   →    2NaCl  + X  +H₂O

  X là:

  • A. CO
  • B. CO₂
  • C. H₂
  • D. Cl₂

• Câu 3:

  Dung dịch tác dụng được với các dung dịch : Fe(NO₃)₂, CuCl₂ là:

  • A. Dung dịch NaOH
  • B. Dung dịch HCl
  • C. Dung dịch AgNO₃
  • D. Dung dịch BaCl₂

• Câu 4:

  Để làm sạch dung dịch đồng nitrat Cu(NO₃)₂ có lẫn tạp chất bạc nitrat  AgNO₃. Ta dùng kim loại:

  • A. Mg.
  • B. Cu.
  • C. Fe.
  • D. Au.

• Câu 5:

  Để nhận biết 3 lọ mất nhãn đựng 3 dung dịch CuCl₂, FeCl₃, MgCl₂  ta dùng:

   

  • A. Quỳ tím
  • B. Dung dịch Ba(NO₃)₂
  • C. Dung dịch AgNO₃
  • D. Dung dịch KOH

Câu 2- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online 

Các em có thể hệ thống lại nội dung bài học thông qua phần hướng dẫn Giải bài tập Hóa học 9 Bài 9.

Bài tập 3 trang 33 SGK Hóa học 9

Bài tập 4 trang 33 SGK Hóa học 9

Bài tập 5 trang 33 SGK Hóa học 9

Bài tập 6 trang 33 SGK Hóa học 9

Bài tập 9.1 trang 11 SBT Hóa học 9

Bài tập 9.2 trang 11 SBT Hóa học 9

Bài tập 9.3 trang 11 SBT Hóa học 9

Bài tập 9.4 trang 11 SBT Hóa học 9

Bài tập 9.5 trang 12 SBT Hóa học 9

Bài tập 9.6 trang 12 SBT Hóa học 9

Bài tập 9.7 trang 12 SBT Hóa học 9

Bài tập 9.8 trang 12 SBT Hóa học 9

Trong quá trình học tập nếu có bất kì thắc mắc gì, các em hãy để lại lời nhắn ở mục Hỏi đáp để cùng cộng đồng Hóa Chúng tôi thảo luận và trả lời nhé.