PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP TÌM BỨC XẠ CHO VÂN SÁNG TẠI M
1. PHƯƠNG PHÁP GIẢI
Điều kiện bước sóng:
\(0,38mm \le \lambda \le 0,76mm\)
Bước sóng :
\(\begin{array}{l}
{x_M} = k\frac{{\lambda D}}{a} \Rightarrow \lambda = \frac{{a{x_M}}}{{kD}}\\
{\lambda _t} \le \lambda \le {\lambda _d} \Leftrightarrow {\lambda _t} \le \frac{{a{x_M}}}{{kD}} \le {\lambda _d}\\
\Rightarrow \frac{{ax}}{{{\lambda _d}D}} \le k \le \frac{{ax}}{{{\lambda _t}D}}\\
\Leftrightarrow \frac{{{x_M}}}{{{i_d}}} \le k \le \frac{{{x_M}}}{{{i_t}}}\\
Cho\left( {k \in {\rm{Z}}} \right)
\end{array}\)
Số giá trị của k là số bức xạ cho vân sáng tại M.
2. VÍ DỤ MINH HỌA
Ví dụ 1: Trong thí nghiêm Y-âng về giao thoa ánh sáng 2 khe được chiếu bằng ánh sáng trắng. Khoảng cách giữa 2 khe là 2mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa 2 khe đến màn quan sát là 2m. số bức xạ cho vân sáng tại M cách vân trung tâm 4 mm là
A. 5 B. 4 C. 7 D. 6
Giải
Ta có:
\(\begin{array}{l}
\kappa \in [{\rm{0}},{\rm{38}};{\rm{0}},{\rm{76}}]\mu {\rm{m}}\\
i = \frac{{\lambda {\rm{.}}D}}{a}\\
4 = ki \Rightarrow 5,26 \le k \le 10,52
\end{array}\)
có 5 giá trị k thỏa mãn
-----> chọn A
Ví dụ 2: Trong thí nghiệm I âng về giao thoa ánh sáng, hai khe được chiếu bằng ánh sáng trắng có bước sóng từ 380nm đến 760nm. Khoảng chách giữa 2 khe là 0,8mm, khoảng cách từ mặt phẳng chứa 2 khe đến màn là 2 m. Trên màn tại vị trí cách vân trung tâm 3mm có vân sáng của những bức xạ nào?
Giải
Ví dụ 3: Ta chiếu sáng hai khe Young bằng ánh sáng trắng với bước sóng ánh sáng đỏ λđ = 0,75 μm và ánh sáng tím λt = 0,4 μm. Biết a = 0,5mm, D = 2m. Ở đúng vị trí vân sáng bậc 4 màu đỏ, có bao nhiêu bức xạ cho vân sáng nằm trùng ở đó ?
A. 5 B. 2 C. 3 D. 4
Giải
Chọn D.
Vị trí vân sáng bậc 4 màu đỏ:
Vị trí các vân sáng:
Với ánh sáng trắng: 0,4 ≤ λ ≤ 0,75
→ 4 ≤ k ≤ 7,5 và k ∈ Z.
Chọn k = 4,5,6,7: có 4 bức xạ cho vân sáng tại đó.
3. BÀI TẬP VẬN DỤNG
Bài 1: Trong thí nghiệm giao thoa ánh sáng có bước sóng λ từ 0,4 μm đến 0,7 μm. Khoảng cách giữa hai nguồn kết hợp là a = 2mm, từ hai nguồn đến màn là D = 1,2m tại điểm M cách vân sáng trung tâm một khoảng xM = 1,95 mm có những bức xạ nào cho vân sáng
A. có 1 bức xạ
B. có 3 bức xạ
C. có 8 bức xạ
D. có 4 bức xạ
Bài 2: Trong thí nghiệm Iâng về giao thoa ánh sáng. Lần thứ nhất, ánh sáng dùng trong thí nghiệm có 2 loại bức xạ λ1 = 0,56 μm và λ2 với 0,67 μm < λ2 < 0,74 μm, thì trong khoảng giữa hai vạch sáng gần nhau nhất cùng màu với vạch sáng trung tâm có 6 vân sáng màu đỏ λ2. Lần thứ 2, ánh sáng dùng trong thí nghiệm có 3 loại bức xạ λ1, λ2 và λ3, với λ3 = 7λ2/12, khi đó trong khoảng giữa 2 vạch sáng gần nhau nhất và cùng màu với vạch sáng trung tâm còn có bao nhiêu vạch sáng đơn sắc khác ?
A. 25 B. 23 C. 21 D.19.
Bài 3: Hai khe của thí nghiệm Young được chiếu sáng bằng ánh sáng trắng (bước sóng của ánh sáng tím là 0,40 μm, của ánh sáng đỏ là 0,75 μm). Hỏi ở đúng vị trí vân sáng bậc 4 của ánh sáng đỏ có bao nhiêu vạch sáng của những ánh sáng đơn sắc khác nằm trùng ở đó ?
A. 3 B. 4 C. 5 D. 6
Bài 4: Trong thí nghiệm Young về giao thoa ánh sáng, biết D = 2m; a = 2mm. Hai khe được chiếu bằng ánh sáng trắng (có bước sóng từ 0,4 μm đến 0,75 μm). Tại điểm trên màn quan sát cách vân trắng chính giữa 3,3mm có bao nhiêu bức xạ cho vân sáng tại đó ?
A. 3 B. 4 C. 5 D. 6
----Hết---
Trên đây là toàn bộ nội dung tài liệu Phương pháp giải bài tập Tìm bức xạ cho vân sáng tại M môn Vật Lý 12 năm 2021. Để xem thêm nhiều tài liệu tham khảo hữu ích khác các em chọn chức năng xem online hoặc đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.
Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.