Tổng ôn Các dạng Tìm số loại kiểu gen, tỉ lệ kiểu hình của P khi liên kết giới tính Sinh 12

TÌM SỐ LOẠI KIỂU GEN, SỐ LOẠI KIỂU HÌNH, TỈ LỆ KIỂU HÌNH KHI ĐÃ BIẾT KIỂU GEN CỦA P

Một loài động vật, xét phép lai P: X^ABDX^abd × X^AbdY, thu được F₁. Biết mỗi gen quy định một tính trạng, alen trội là trội hoàn toàn và không xảy ra đột biến. Theo lí thuyết, ở đời F₁ sẽ có tối đa bao nhiêu loại kiểu gen, bao nhiêu loại kiểu hình?

Hướng dẫn giải

Công thức giải nhanh

Giải thích công thức:

- Vì gen nằm trên NST giới tính cho nên giao tử của giới XY không giống với giao tử của giới XX. Ở bất kì phép lai nào, khi giao tử của giới đực khác với giao tử của giới cái thì số loại kiểu gen ở đời con = số loại giao tử đực × số loại giao tử cái.

- Số loại kiểu hình = tổng số loại kiểu hình của hai giới vì có yếu tố giới tính.

Vận dụng để tính:

Cơ thể X^ABDX^abd giảm phân có hoán vị gen thì tối đa cho 8 loại giao tử.

Vận dụng công thức giải nhanh => số loại kiểu gen ở đời con = 2 x 8 =16 loại kiểu gen.

Số loại kiểu hình được tính theo từng giới tính, sau đó cộng lại.

Phép lai X^ABDX^abd × X^AbdY thì ở đời con có:

- Giới XY có số kiểu hình = số loại giao từ của cơ thể X^ABDX^abd = 8 loại giao tử.

- Giới XX có số kiểu hình: X^ABDX^abd × X^AbdY.

Về tính trạng do gen A quy định thì ở giới XX chỉ có 1 kiểu hình A-; Tính trạng do gen B quy định thì ở giới XX có 2 kiểu hình là B- và bb; Tính trạng do gen D quy định thì ở giới XX có 2 kiểu hình là D- và dd. => Số loại kiểu hình ở giới XX = 1 × 2 × 2 = 4 kiểu hình.

=> Tổng số kiểu hình của phép lai = 8 + 4 = 12 kiểu hình.

Một loài động vật, mỗi cặp gen quy định một cặp tính trạng, alen trội là trội hoàn toàn. Tiến hành phép lai P: ♀X^AbX^aB × ♂X^AbY, thu được F₁. Biết không xảy ra đột biến và tần số hoán vị 40%. Theo lí thuyết, trong số các cá thể đực ở F₁ thì cá thế mang kiểu hình trội về cả hai tính trạng chiếm tỉ lệ bao nhiêu?

Hướng dẫn giải

Công thức giải nhanh.

Chứng minh công thức:

Ở một loài thú, A quy định chân cao trội hoàn toàn so với a quy định chân thấp; B quy định có sừng trội hoàn toàn so với b quy định không sừng; cả hai cặp gen này cùng nằm trên vùng không tương đồng của NST giới tính X. Cho con đực chân cao, có sừng giao phối với con cái dị hợp về 2 cặp gen (P), thu được F₁ có 10% cá thể đực chân thấp, không sừng. Biết không xảy ra đột biến. Theo lí thuyết, ở F₁, con cái dị hợp hai cặp gen chiếm tỉ lệ bao nhiêu?

Hướng dẫn giải

Công thức giải nhanh

Chứng minh:

Vận dụng công thức ở trên, ta có: Con đực chân thấp, không sừng có kiểu gen X^abY có tỉ lệ = 10%.

=> Con cái có kiểu gen dị hợp 2 cặp gen có tỉ lệ = 10%.

Ở một loài thú, cho con đực lông đen, chân cao giao phối với con cái lông đen, chân cao (P), thu được F₁ có tỉ lệ 50% con cái lông đen, chân cao : 18% con đực lông đen, chân cao : 18% con đực lông xám, chân thấp : 7% con đực lông đen, chân thấp : 7% con đực lông xám, chân cao. Biết mỗi cặp gen quy định một cặp tính trạng, không có đột biến xảy ra.

a) Lấy ngẫu nhiên một con cái F₁, xác suất thu được cá thể thuần chủng là bao nhiêu?

b) Lấy ngẫu nhiên một con cái F₁, xác suất thu được cá thể dị hợp 1 cặp gen là bao nhiêu?

Hướng dẫn giải

- Lông đen : lông xám = 3:1 => A quy định lông đen; a quy định lông xám.

- Chân cao : chân thấp = 3:1 => B quy định chân cao; b quy định chân thấp.

- Tỉ lệ kiểu hình ở giới đực ¹ tỉ lệ kiểu hình ở giới cái. => Liên kết giới tính.

- Tỉ lệ phân li kiểu hình là 50:18:18:7:7 => Có hiện tượng hoán vị gen.

=> Kiểu gen của P là X^ABX^ab × X^ABY.

a) Lấy ngẫu nhiên một con cái F₁, xác suất thu được cá thể thuần chủng = tỉ lệ kiểu gen X^ABX^AB : tỉ lệ con cái = tỉ lệ kiểu gen X^ABX^AB : 0,5.

Vì kiểu gen X^ABX^AB có tỉ lệ = tỉ lệ của kiểu gen X^abY = 18%.

=> Xác suất = 18% : 0,5 = 36%.

b) Lấy ngẫu nhiên một con cái F₁, xác suất thu được cá thể dị hợp 1 cặp gen = tỉ lệ kiểu gen (X^ABX^Ab + X^ABX^aB) : tỉ lệ con cái = 2 lần tỉ lệ kiểu gen X^ABX^Ab : 0,5.

Vì kiểu gen X^ABX^Ab có tỉ lệ = tỉ lệ của kiểu gen X^AbY = 7%.

=> Xác suất = 2 x 7% : 0,5 = 28%.

Trên đây là toàn bộ nội dung tài liệu Tổng ôn Các dạng Tìm số loại kiểu gen, kiểu hình-tỉ lệ kiểu hình biết kiểu gen của P khi liên kết giới tính Sinh 12. Để xem toàn bộ nội dung các em đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.

Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.

Các em quan tâm có thể tham khảo thêm các tài liệu cùng chuyên mục:

• Kiến thức trọng tâm và một số điểm lưu ý khi ôn tập đột biến gen Sinh học 12

• Tổng hợp Một số công thức Đột biến số lượng nhiễm sắc thể Sinh học 12

​Chúc các em học tập tốt !