PHƯƠNG PHÁP GIẢI MỘT SỐ DẠNG BÀI TẬP VỀ POLIME HÓA 12 NĂM 2020
A. TÓM TẮT LÍ THUYẾT VÀ PHƯƠNG PHÁP GIẢI
1. Dạng 1: Lý thuyết về đại cương và vật liệu polime
- Khái niệm: Polime là những hợp chất có phân tử khối rất lớn do nhiều đơn vị nhỏ (gọi là mắt xích) liên kết với nhau.
VD: Polietilen (–CH2 – CH2–)n do các mắt xích –CH2–CH2– liên kết với nhau.
→ n được gọi là hệ số polime hóa hay độ polime hóa.
Các phân tử được tạo nên từng mắt xích cho polime gọi là monome (trong ví dụ, monome là CH2=CH2)
- Phân loại:
+ Theo nguồn gốc: polime thiên nhiên, polime nhân tạo (bán tổng hợp), polime tổng hợp
+ Theo cách tổng hợp: Polime trùng hợp, polime trùng ngưng
+ Theo cấu trúc: polime có mạch không phân nhánh và polime có mạch phân nhánh
- Danh pháp:
Tên của các polime được cấu tạo bằng cách ghép từ poli trước tên monome.
Ví dụ : (–CH2–CH2–)n là polietilen và (–C6H10O5–)n là polisaccarit,...
- Đặc điểm cấu tạo:
+ Có kích thước và phân tử khối lớn.
+ Do nhiều mắt xích nối với nhau tạo thành mạch không phân nhánh, mạch nhánh và mạng không gian.
+ Nếu các mắt xích nối với nhau theo trật tự nhất định (chẳng hạn đầu nối với đuôi thì polime có cấu tạo điều hòa, còn nếu các mắt xích nối với nhau không theo trật tự nhất định (chẳng hạn đầu nối với đầu) thì polime có cấu tạo không điều hòa.
-Tính chất vật lí chung: hầu hết là những chất rắn, không bay hơi, có nhiệt độ nóng chảy không cố định, (khi nóng chảy sẽ tạo thành chất lỏng nhớt) khó hòa tan trong các dung môi thông thường, nhiều chất có tính cách điện, cách nhiệt, một số có tính dẻo, tính đàn hồi,..
2. Dạng 2: Bài toán về tìm số mắt xích hoặc xác định công thức mắt xích của polime
Số mắt xích bằng tỉ lệ khối lượng phân tử của đoạn polime và khối lượng của mắt xích; tính số mắt xích dựa vào phản ứng clo hóa hoặc phản ứng cộng.
- Bước 1: Xác định công thức của polime
- Bước 2: Lập biểu thức giữa khối lượng phân tử với số mắt xích
- Bước 3: Tính theo yêu cầu của bài toán
Trong nhiều trường hợp, có thể dùng định luật bảo toàn khối lượng, bảo toàn nguyên tố để giải nhanh
- Số mắt xích = số phân tử monome = hệ số polime hóa (n) = \(6,{{02.10}^{23}}.\) số mol mắt xích
- Hệ số polime hóa (n) = hệ số trùng hợp = mPolime : m monome = M Polime : M monome
3. Dạng 3: Xác định khối lượng polime hoặc lượng chất tham gia quá trình tạo polime
- Lập sơ đồ điều chế polime từ chất đã cho.
nX=X → (-X-X-)n
Ta có: nmắt xích polime = n.npolime và Mpolime = n.Mmắt xích → mmắt xích polime = mpolime
- Đối với phản ứng trùng hợp 1 chất: mmonome = mpolime / H%
Trong nhiều trường hợp có thể bỏ qua đơn vị đo lường để giải nhanh.
B. VÍ DỤ MINH HỌA
Ví dụ 1: Điều kiện của monome để tham gia phản ứng trùng hợp là phân tử phải có
A. liên kết kết bội.
B. vòng không bền.
C. hai nhóm chức khác nhau.
D. A hoặc B.
Hướng dẫn giải
Điều kiện của monome để tham gia phản ứng trùng hợp là phân tử cần có liên kết bội và vòng không bền.
Đáp án D.
Ví dụ 2: Một polime Y có cấu tạo như sau :
… –CH2–CH2–CH2–CH2–CH2–CH2–CH2–CH2–CH2– …
Công thức một mắt xích của polime Y là :
A. –CH2–CH2–CH2– .
B. –CH2–CH2–CH2–CH2– .
C. –CH2– .
D. –CH2–CH2– .
Hướng dẫn giải
Để làm được loại câu hỏi này, ta cần xác định được monome của polime.
Từ cấu tạo của Y ta nhận thấy, monome của Y là CH2=CH2
→ 1 mắt xích của chất Y có công thức là: –CH2–CH2–
Đáp án D
Ví dụ 3: Polime X có hệ số trùng hợp là 560 và phân tử khối là 35000. Công thức một mắt xích của X là
A. –CH2–CHCl– .
B. –CH=CCl– .
C. –CCl=CCl– .
D. –CHCl–CHCl– .
Hướng dẫn giải
X có n = 560, Khối lượng mol là 35000
→ Khối lượng mol của 1 mắt xích có trong polime X là:
35000 : 560 = 62,5 (gam/mol)
Dựa vào các đáp án đề bài cho, ta suy ra công thức một mắt xích của X là: –CH2–CHCl–
Đáp án A.
Ví dụ 4: Tiến hành clo hóa poli(vinyl clorua) thu được một loại polime X dùng để điều chế tơ clorin. Trong X có chứa 66,18% clo theo khối lượng. Vậy trung bình có bao nhiêu mắt xích PVC phản ứng được với một phân tử clo?
A. 1.
B. 2.
C. 3.
D. 4.
Hướng dẫn giải
Đặt a là số mắt xích –CH2–CHCl– hay –C2H3Cl– tham gia phản ứng với một phân tử Cl2. Do PVC không có liên kết bội, nên chỉ phản ứng thế với Cl2 :
C2aH3aCla + Cl2 → C2aH3a-1Cla+1 + HCl (1)
%Cl = (35,5(a + 1)) : (24a + (3a - 1) + 35,5(a + 1)) = 66,18 : 100 → a = 2.
Đáp án B.
C. LUYỆN TẬP
Câu 1: Chất nào sau đây có thể tham gia phản ứng trùng ngưng ?
A. axit axetic.
B. etylamih.
C. buta-l,3-đien.
D. axit E-amino caproic.
Câu 2: Polime nào sau đây có cấu trúc mạch phân nhánh ?
A. xenlulozo
B. amilozơ
C. amilopectin
D. cao su lưu hoá
Câu 3: Loại tơ nào sau đây được điều chế bằng phản ứng trùng ngưng ?
A. tơ nilon-6,6
B. tơ nitron
C. tơ visco
D. tơ xenlulozơ axetat
Câu 4: Trong các polime sau: poli(metyl metacrylat), poli(etylen terephtalat), polietilen, nilon-6,6, số polime được điều chế từ phản ứng trùng ngưng là
A. 1.
B. 2.
C. 3.
D. 4.
Câu 5: Phát biểu nào sau đây đúng ?
A. Tơ nilon-6,6 được điều chế từ hexametylenđiamin và axit axetic.
B. Poli(vinyl doma) là sản phẩm của phản ứng trùng ngưng,
C. Tơ visco, tơ xenlulozơ axetat đều thuộc loại tơ tổng hợp.
D. Sợi bông, tơ tằm thuộc loại polime thiên nhiên.
---(Nội dung đầy đủ, chi tiết vui lòng xem tại online hoặc đăng nhập để tải về máy)---
ĐÁP ÁN
| 1D | 2C | 3A | 4B | 5D |
| 6A | 7B | 8B | 9C | 10C |
| 11C | 12A | 13A | 14A | 15B |
....
Trên đây là một phần trích đoạn nội dung Phương pháp giải bài tập về Polime môn Hóa học 12 năm 2020 có đáp án. Để xem toàn bộ nội dung các em chọn chức năng xem online hoặc đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.
Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh lớp 12 ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong kì thi sắp tới.
>>> Các em có thể làm một số tài liệu khác tại đây :
