SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TP HCM ĐỀ THI GIỮA KÌ II NĂM HỌC 2018-2019
TRƯỜNG THPT NGUYỄN CHÍ THANH Bài thi: NGỮ VĂN
Thời gian làm bài: 60 phút, không kể thời gian phát đề
Đọc văn bản sau và thực hiện theo yêu cầu:
Sao anh không về chơi thôn Vĩ?
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền.
Gió theo lối gió, mây đường mây
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?
Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà?
(Trích Đây thôn Vĩ Dạ - Hàn Mặc Tử)
Câu 1. Câu thơ “Sao anh không về chơi thôn Vĩ?” mang sắc thái ý nghĩa như thế nào? (1.0 điểm)
Câu 2. Nêu nội dung chính của khổ thơ thứ nhất. (1.0 điểm)
Câu 3. Chỉ ra và nêu tác dụng của các biện pháp tu từ trong 2 câu thơ sau: (2.0 điểm)
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc.
Câu 4. Từ “kịp” trong câu thơ “Có chở trăng về kịp tối nay?” đã giúp người đọc hiểu gì về tình cảnh và tâm trạng của Hàn Mặc Tử? (2.0 điểm)
Câu 5. Viết một đoạn văn ngắn (khoảng 15- 20 dòng) trình bày cảm nhận của anh/ chị về câu thơ cuối bài: “Ai biết tình ai có đậm đà?”. (4.0 điểm)
Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.
------------------------HẾT-----------------------
HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT ĐỀ THI
Câu 1: Câu thơ “Sao anh không về chơi thôn Vĩ?” mang sắc thái ý nghĩa:
- Hỏi, hờn trách, nhắc nhở, mời mọc.
- Thực chất là lời Hàn Mặc Tử tự vấn lòng mình với bao tiếc nhớ, xót xa.
Câu 2: Nội dung chính của khổ thơ thứ nhất:
- Cảnh vườn thôn Vĩ tràn đầy sức sống trong buổi sớm mai qua hồi ức của nhà thơ.
Câu 3: Chỉ ra và nêu tác dụng của các biện pháp tu từ trong 2 câu thơ sau:
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
- Điệp từ “nắng”: nhấn mạnh ánh nắng ban mai rực rỡ.
- So sánh “xanh như ngọc”: Hình ảnh trở nên sinh động, cụ thể; khắc họa vẻ xanh tươi, mơn mởn, tràn đầy sức sống của khu vườn.
Câu 4: Từ “kịp” trong câu thơ “Có chở trăng về kịp tối nay?” đã giúp người đọc hiểu gì về tình cảnh và tâm trạng của Hàn Mặc Tử?
- Tình cảnh: Hàn Mặc Tử đang chạy đua với thời gian, đối diện với cái chết trong những ngày tháng bệnh tật.
- Tâm trạng: Chờ mong khắc khoải một điều gì đó gần như là vô vọng.
Câu 5: Viết một đoạn văn ngắn (khoảng 15- 20 dòng) trình bày cảm nhận của anh/ chị về câu thơ cuối bài: “Ai biết tình ai có đậm đà?”.
- Yêu cầu về kĩ năng: Biết cách viết đoạn văn nghị luận văn học. Kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi chính tả,…
- Yêu cầu về kiến thức: Học sinh đảm bảo nội dung sau:
- Dẫn câu thơ
- Đại từ phiếm chỉ “ai” gợi 2 cách hiểu: Nhà thơ làm sao biết được tình người xứ Huế có đậm đà hay không? Người xứ Huế có biết cho tình cảm của nhà thơ đối với thiên nhiên và con người nơi đây rất đậm đà?
- Câu hỏi cuối bài thơ dường như là lời đáp cho câu hỏi mở đầu.
- Câu thơ kết thúc bài thơ mang chút hoài nghi mà lại chan chứa niềm thiết tha với cuộc đời.
- Lưu ý:
- Bài viết cẩu thả, bôi xóa nhiều: -1 điểm toàn bài
- Trả lời không tròn câu: -0.5 điểm toàn bài
