Bài 50: Kính lúp

2.1.1. Định nghĩa 

• Kính lúp là một thấu kính hội tụ (hệ thấu kính) có tiêu cự ngắn

• Kính lúp là một dụng cụ hổ trợ cho mắt để quan sát vật nhỏ

• Sự tạo ảnh của Kính lúp: Vật nhỏ qua Kính lúp cho ảnh ảo, lớn hơn vật. mắt ta nhìn thấy ảnh ảo này

2.1.2. Số bội giác

• kí hiệu là G

• Mõi kính lúp có một số bội giác: 2x, 3x, 5x,... Số bội giác thường được ghi ngay trên vành cảu kính

• Kính lúp có số bội giác càng lớn thì tiêu cự càng ngắn

• Số bội giác của kính lúp cho biết ảnh mà mắt thu được qua kính lúp lớn hơn bao nhiêu lần so với ảnh mà mắt thu được khi quan sát trực tiếp

• Giữa số bội giác và tiêu cự f (đo bằng đơn vị xentimet) của một kính lúp có hệ thức: \(G=\frac{25}{f}\)​

• Vật nằm trong khoảng tiêu cự của kính sao cho thu được ảnh ảo lớn hơn vật

• Ảnh nằm trong khoảng nhìn rõ của mắt

​

Bài 1:

Dùng kính lúp có số bội giác 2x và kính lúp có số bội giác 3x để quan sát cùng một vật và với cùng điều kiện thì trong trường hợp nào ta sẽ thấy ảnh lớn hơn? Trong hai kính đó, kính nào có tiêu cự dài hơn?

Hướng dẫn giải:

• Dùng kính lúp có số bội giác 3x ta sẽ thấy ảnh lớn hơn khi dùng kính lúp có số bội giác 2x khi quan sát cùng một vật trong cùng một điều kiện quan sát.
• Kính lúp 2x có tiêu cự dài hơn kính 3x.

Bài 2:

Một người dùng kính lúp có tiêu cự 10 cm để quan sát một vật nhỏ. Vật đặt cách kính 8 cm.

a. Dựng ảnh của vật qua kính, không cần đúng tỉ lệ.

b. Ảnh là ảnh thật hay ảnh ảo?

c. Ảnh lớn hơn hay nhỏ hơn vật bao nhiêu lần?

Hướng dẫn giải:

a. Dựng ảnh như hình 50.3 

b. Ảnh này là ảnh ảo

c. Hai tam giác OAB và OA^’B^’ đồng dạng với nhau nên: \(\frac{A'B'}{AB}=\frac{OA'}{OA}=\frac{OA'}{8}\) (1)

Hai tam giác F^’OI và F^’A^’B^’ đồng dạng với nhau nên:

\(\frac{A'B'}{OI}=\frac{F'A'}{F'O}=\frac{10+OA'}{10}=1+\frac{OA'}{10}\)

Vì OI = AB ta có: \(1+\frac{OA'}{10}\)= \(\frac{A'B'}{AB}=\frac{OA'}{8}\)

Từ đó suy ra: OA^’ = 40 cm. Thay trở lại (1) ta được:  \(\frac{A'B'}{AB}=\frac{OA'}{8} = \frac{40}{8}\)  = 5

Hay A^’B^’ = 5 AB. Vậy ảnh lớn gấp 5 lần vật.

Qua bài này, các em sẽ được làm quen với các kiến thức liên quan đến Kính lúp cùng với các bài tập liên quan theo nhiều cấp độ từ dễ đến khó…, các em cần phải nắm được: 

• Kính lúp là gì?
• Công thứ liên lệ giữa dố bội giác và tiêu cự của kính lúp
• Cách quan sát một vật nhỏ qua kính lúp

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Vật lý 9 Bài 50 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Có thể dùng kính lúp để quan sát vật nào dưới đây?

  • A.  Một ngôi sao
  • B. Một con vi trùng
  • C. Một con kiến
  • D. Một bức tranh phong cảnh

• Câu 2:

  Thấu kính nào dưới đây có thể dùng làm kính lúp ?

  • A. Thấu kính phân kì có tiêu cự 10 cm.
  • B. Thấu kính hội tụ có tiêu cự 10 cm.
  • C. Thấu kính phân kì có tiêu cự 50 cm.
  • D.  Thấu kính hội tụ có tiêu cự 50 cm

• Câu 3:

  Ai trong số các người kể dưới đây không cần sử dụng kính lúp trong công việc của mình?

  • A. Một người thợ sửa đồng hồ.
  • B. Một nhà địa chất nghiên cứu sơ bộ một mẫu quặng
  • C. Một học sinh đang đọc sách giáo khoa
  • D. Một nhà nông nghiên cứu về sâu bọ.

Câu 2- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online 

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Vật lý 9 Bài 50 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Bài tập 50.1 trang 102 SBT Vật lý 9

Bài tập 50.2 trang 102 SBT Vật lý 9

Bài tập 50.3 trang 102 SBT Vật lý 9

Bài tập 50.4 trang 102 SBT Vật lý 9

Bài tập 50.5 trang 102 SBT Vật lý 9

Bài tập 50.6 trang 102 SBT Vật lý 9

Bài tập 50.7 trang 102 SBT Vật lý 9

Bài tập 50.8 trang 103 SBT Vật lý 9

Bài tập 50.9 trang 103 SBT Vật lý 9

Bài tập 50.10 trang 103 SBT Vật lý 9

Bài tập 50.11 trang 103 SBT Vật lý 9

Bài tập 50.12 trang 103 SBT Vật lý 9

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Vật lý Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!