Bài 43: Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ

• Vật đặt ngoài khoảng tiêu cự cho ảnh thật, ngược chiều với vật. Khi vật đặt rất xa thấu kính thì ảnh thật có vị trí cách thấu kính một khoảng bằng tiêu cự.

• Vật đặt trong khoảng tiêu cự cho ảnh ảo, lớn hơn vật và cùng chiều với vật và cùng chiều với vật

• Vật đặt vuông góc với trục chính của thấu kính cho ảnh cũng vuông góc với trục chính của vật.

2.2.1. Cách dựng ảnh của một đểm sáng S qua thấu kính hội tụ

• Từ S ta dựng hai tia (trong ba tia đặc biệt) đến thấu kính, sau đó vẽ hai tia ló ra khỏi thấu kính.

• Nếu hai tia ló cắt nhau thì giao điểm cắt nhau đó chính là ảnh thật S’ của S, nếu đường kéo dài của hai tia ló cắt nhau thì giao điểm cắt nhau đó là chính là ảnh ảo S’ của S qua thấu kính.

2.2.2. Cách dựng ảnh vật sáng AB tạo bởi thấu kính hội tụ

Muốn dựng ảnh A’B’ của AB qua thấu kính (AB vuông góc với thấu kính, A nằm trên trục chính), ta chỉ cần dựng ảnh B’ của B bằng hai trong ba tia sáng đặc biệt, sau đó từ B’ hạ vuông góc xuống trục chính ta có ảnh A’ của A.

Bài 1

Đặt một điểm sáng S trước một thấu kính hội tụ và nằm trong khoảng tiêu cực (hình 42-43.1). Dựng ảnh S^’ của điểm S qua thấu kính đã cho. S^’ là ảnh thật hay ảnh ảo?

Hướng dẫn giải:

S^’ là ảnh ảo (hình 43.4)

Bài 2

Bằng cách vẽ , hãy xác định quang tâm O, hai tiêu điểm F, F’ của thấu kính đã cho.

•  Nối S với S’ cắt trục chính của thấu kính tại O.
•  Dựng đường thẳng vuông góc với trục chính tại O. Đó là vị trí đặt thấu kính.

•  Từ S dựng tia tới SI song song với trục chính của thấu kính. Nối I với S’ cắt trục chính tại tiêu điểm F’. Lấy OF = OF’.

Qua bài này, các em sẽ được làm quen với các kiến thức liên quan đến Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ cùng với các bài tập liên quan theo nhiều cấp độ từ dễ đến khó…, các em cần phải nắm được : 

• Đặc điểm ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ

• Cách dựng ảnh của một đểm sáng S qua thấu kính hội tụ

• Cách dựng ảnh vật sáng AB tạo bởi thấu kính hội tụ

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Vật lý 9 Bài 43 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Chỉ ra câu sai. Đặt một cây nến trước một thấu kính hội tụ.

  • A. Ta có thu được ảnh của cây nến trên màn ảnh.
  • B. Ảnh của cây nến trên màn ảnh có thể lớn hoặc nhỏ hơn cây nến.
  • C. Ảnh của cây nến trên màn ảnh có thể là ảnh thật hoặc ảnh ảo.
  • D. Ảnh ảo của cây nến luôn luôn lớn hơn cây nến.

• Câu 2:

  Đặt một vật sáng AB cao 4cm trước thấu kính phân kỳ. Ta thu được ảnh A'B' cao 2cm, cách thấu kính 10cm. Vật AB cách thấu kính bao nhiêu?

  • A. 10cm
  • B. 20cm
  • C. 0,8cm
  • D. 0,5cm

Câu 2- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online 

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Vật lý 9 Bài 43 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Bài tập C1 trang 116 SGK Vật lý 9

Bài tập C2 trang 116 SGK Vật lý 9

Bài tập C3 trang 116 SGK Vật lý 9

Bài tập C4 trang 117 SGK Vật lý 9

Bài tập C5 trang 117 SGK Vật lý 9

Bài tập C6 trang 118 SGK Vật lý 9

Bài tập C7 trang 118 SGK Vật lý 9

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Vật lý Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!