Bài 49: Mắt cận và mắt lão

2.1.1. Những biểu  hiện của mắt cận thị

• Điểm cực viễn C_v của mắt cận ở gần hơn so với mắt bình thường. 

• Người bị cận thị có thể nhìn bình thường đối với những mục tiêu ở cự ly gần, nhưng không nhìn rõ đối với những mục tiêu ở cự ly xa nếu mắt không điều tiết.

• Ví dụ:

  • Khi đọc sách phải đặt gần mắt hơn bình thường,

  • Ngồi dưới lớp không thấy rõ chữ viết ở trên bảng

2.1.2. Nguyên nhân cận thị

• Xem sách không đủ ánh sáng

• Xem tivi nhiều

• Đọc sách quá gần

• Ngồi học không đúng tư thế

2.1.3. Cách khắc phục tật cận thị

• Cách 1:  Phẫu thuật giác mạc làm thay đổi độ cong của giác mạc

• Cách 2 : Đeo kính cận ( thấu kính phân kỳ ) để có thể nhìn rõ các vật ở xa mắt. Kính cận thích hợp có tiêu điểm F trùng với điểm cực viễn C_v của mắt

2.2.1. Những đặc điểm của mắt lão

• Mắt lão là mắt của người già.

• Mắt lão nhìn rõ những vật ở xa nhưng không nhìn rõ những vật ở gần như hồi còn trẻ

2.2.2. Cách khắc phục tật mắt lão

• Mắt lão phải đeo kính hội tụ để nhìn rõ các vật ở gần .

• Kính lão là một thấu kính hội tụ

Bài 1:

Vẽ ảnh của vật AB qua kính cận. Biết rằng kính cận thích hợp có tiêu điểm F trùng với điểm cực viễm Cv của mắt và khi đeo kính thì mắt nhìn ảnh của vật AB qua kính.

•  Khi không đeo kính, điểm cực viễn của mắt cận ở C_v . Mắt có nhìn rõ vật AB hay không? Tại sao?
•  Khi đeo kính, muốn nhìn rõ ảnh của AB thì ảnh này phải hiện lên trong khoảng nào? Yêu cầu đó có thực hiện được không với kính cận nói trên?

Hưỡng dẫn giải:

Ảnh của vật AB qua kính cận ở hình 49.1

•  Khi không đeo kính, mắt cận không nhìn rõ vật AB vì vật này nằm xa mắt hơn điểm cực viễn C_v của mắt.
•  Khi đeo kính, muốn nhìn rõ ảnh A'B' của AB thì A'B' phải hiện lên trong khoảng từ điểm cực cận đến điểm cực viễn của mắt, tức là phải nằm gần mắt hơn so với điểm cực viễn C_v 

Yêu cầu này có thực hiện được với kính cận nói trên (xem hình 49.1)

Bài 2:

Một người già phải đeo sát mắt một thấu kính hội tụ có tiêu cực 50 cm thì mới nhìn rõ một vật gần nhất cách mắt 25 cm. Hỏi khi không đeo kính thì người ấy nhìn rõ được vật gần nhất cách mắt bao nhiêu?

Hưỡng dẫn giải:

Trên hình 49.5, cho rằng OA = 25 cm; OF = 50 cm; OI = A’B’. Điểm A’ trùng với điểm \(C_{c}\).

Ta thấy \(\Delta FAB \sim \Delta FOI\) 

Nên ta có: \(\frac{OA}{OI}=\frac{FA}{FO}=\frac{25}{50}=\frac{1}{2}\)  hay \(\frac{AB}{A'B'}=\frac{1}{2}\)

Từ đó ta có: \(\frac{AB}{A'B'}=\frac{OA}{OA'}=\frac{1}{2}\) và OA’  = 20 OA = 50 cm = OF

Nghĩa là ba điểm F, A’ và \(C_{c}\) trùng nhau: O\(C_{c}\).= OA’ = OF = 50 cm. Như vậy điểm cực cận cách mắt 50 cm và khi không đeo kính thì người ấy nhìn rõ vật gần nhất cách mắt 50 cm.

Qua bài này, các em sẽ được làm quen với các kiến thức liên quan đến Mắt cận và mắt láo  cùng với các bài tập liên quan theo nhiều cấp độ từ dễ đến khó…, các em cần phải nắm được: 

• Những biểu hiện của mắt cận thị, mắt láo
• Cách khác phục tật cận thị, lão thị

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Vật lý 9 Bài 49 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Biết tiêu cự của kính cận bằng khỏang cách từ mắt đến điểm cực viễn của mắt. Thấu kính nào trong số bốn thấu kính dưới đây có thể làm kính cận ?

  • A. Thấu kính hội tụ có tiêu cự 5 cm.
  • B.  Thấu kính phân kì có tiêu cự 5 cm.
  • C. Thấu kính hội tụ có tiêu cự 40 cm.
  • D.  Thấu kính phân kì có tiêu cự 40 cm.

• Câu 2:

  Một người có khả năng nhìn rõ các vật nằm trước mắt từ 50cm trở ra. Hỏi mắt người ấy có mắc tật gì không?

  • A. Không mắt tật gì.
  • B. Mắt tật cận thị
  • C. Mắt tật viễn thị.
  • D.  Cả ba câu A, B, C đều sai.

• Câu 3:

  Một người có khả năng nhìn rõ các vật nằm trước mắt từ 15cm trở ra đến 40cm. Hỏi mắt người ấy có mắc tật gì không?

  • A.  Không mắt tật gì.
  • B.  Mắt tật cận thị.
  • C.  Mắt tật viễn thị.
  • D. Cả ba câu A, B, C đều sai.

Câu 2- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online 

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Vật lý 9 Bài 49 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Bài tập C7 trang 132 SGK Vật lý 9

Bài tập C8 trang 132 SGK Vật lý 9

Bài tập 49.1 trang 100 SBT Vật lý 9

Bài tập 49.2 trang 100 SBT Vật lý 9

Bài tập 49.3 trang 100 SBT Vật lý 9

Bài tập 49.4 trang 100 SBT Vật lý 9

Bài tập 49.5 trang 100 SBT Vật lý 9

Bài tập 49.6 trang 101 SBT Vật lý 9

Bài tập 49.7 trang 101 SBT Vật lý 9

Bài tập 49.8 trang 101 SBT Vật lý 9

Bài tập 49.9 trang 101 SBT Vật lý 9

Bài tập 49.10 trang 101 SBT Vật lý 9

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Vật lý Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!