Chúng tôi giới thiệu đến các em học sinh bài học: Miền Nam Trung Bộ và Nam Bộ giúp các em tìm hiểu về vị trí địa lý, khí hậu, tài nguyên thiên nhiên ở vùng lãnh thổ miền Nam Trung bộ và Nam Bộ như thế nào? Mời các em cùng tham khảo bài học này.
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Vị trí, phạm vi lãnh thổ
- Từ Bạch Mã đến Cà Mau. Bao gồm Tây Nguyên, duyên hải Nam Trung Bộ và đồng bằng Nam Bộ.
1.2. Một miền nhiệt đới gió mùa nóng quanh năm, có mùa khô sâu sắc
a. Nhiệt độ
- Tăng cao (so với hai miền trước) thể hiện : vượt 25oC (đồng bằng) và trên 21oC vùng núi).
- Biên độ nhiệt giảm (3-7oC)
- Không có mùa đông lạnh.
b. Chế độ mưa
- Không đồng nhất, đặc biệt duyên hải Nam Trung Bộ có mùa khô kéo dài, mùa mưa đến muộn, thời gian ngắn ( tháng 10,11)
- Khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ mùa mưa kéo dài 6 tháng (tháng 5-tháng 10) chiếm 80% lượng mưa cả năm, mùa khô hạn thiếu nước nghiêm trọng.
1.3. Trường Sơn Nam hùng vĩ và đồng bằng Nam Bộ rộng lớn
- Trường Sơn Nam: núi và cao nguyên rộng lớn, hùng vĩ. Cảnh quan đa dạng, khí hậu mát mẻ, lạnh giá (vùng núi).
- Đồng bằng Nam Bộ: rộng lớn, chiếm hơn 1/2 diện tích đất phù sa của cả nước.
1.4. Tài nguyên phong phú và tập trung, dễ khai thác
- Khí hậu, đất đai thuận lợi cho sản xuất nông lâm nghiệp và nuôi trồng thủy sản.
- Tài nguyên rừng: phong phú, nhiều kiểu loại sinh thái, (chiếm gần 60% diện tích rừng cả nước)
- Tài nguyên biển: đa dạng và có giá trị to lớn (thuỷ hải sản, dầu mỏ, nhiều bãi biển đẹp, có giá trị về giao thông vận tải biển).
- Khó khăn: khô hạn kéo dài, dễ gây ra hạn hán cháy rừng.
Bài tập minh họa
Câu 1: Hãy nêu một số vùng chuyên canh lớn về lúa gạo, cao su, cà phê, cây ăn quả… ở miền Nam nước ta hiện nay và cho biết hoàn cảnh sinh thái tự nhiên của các vùng đó
- Các vùng chuyên canh lớn ở miền Nam: lúa gạo (Đồng bằng sông Cửu Long), cao su (Đông Nam Bộ, Tây Nguyên), cà phê (Tây Nguyên), cây ăn quả (Đồng bằng sông Cửu Long, Đông Nam Bộ).
- Đặc điểm tự nhiên:
- Đồng bằng sông Cửu Long: diện tích tương đối rộng, địa hình thấp và bằng phẳng, đất đai màu mỡ, khí hậu cận xích đạo, mạng lưới sông ngòi, kênh rạch chằng chịt, thích hợp trồng lúa, cây ăn quả…
- Đông Nam Bộ: địa hình thoải, đất ba dan, đất xám, khí hậu cận xích đạo nóng ẩm, nguồn sinh thủy tốt, thích hợp trồng cao su, cây ăn quả…
- Tây Nguyên: địa hình cao nguyên xếp tầng, đất ba dan màu mỡ, khí hậu có tính chất cận xích đạo, có các sông lớn Xê Xan, Srê-pok, thượng nguồn sông Đồng Nai..; nước ngầm khá phong phú, thích hợp trồng cà phê, cao su…
Câu 2: Lập bảng so sánh ba miền tự nhiên Việt Nam theo mẫu (trang 151 SGK Địa lý 8)
| Miền Yếu tố | Miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ | Miền Tây Bắc và Bắc Trung Bộ | Miền Nam Trung Bộ và Nam Bộ |
| Địa chất-Địa hình |
|
|
|
| Khí hậu
|
|
|
|
| Thủy văn |
|
|
|
| Đất Sinh vật
|
|
|
|
| Trở ngại |
|
|
|
Câu 3: Đặc trưng khí hậu của miền Nam Trung Bộ và Nam Bộ là gì.
- Khí hậu nhiệt đới gió mùa điển hình nóng quanh năm.
- Nhiệt độ trung bình năm cao (25 27°C), tổng lượng nhiệt lớn hơn 9000°C.
- Mùa khô nóng, kéo dài 6 tháng. Mưa ít và bốc hơi mạnh dễ gây hạn hán và cháy rừng.
- Biên độ nhiệt năm nhỏ từ 3 7°C.
- Ảnh hưởng của gió mùa đông bắc rất yếu và chỉ biểu hiện trên phạm vi hẹp (khu vực duyên hải Nam Trung Bộ) gây ra mưa lớn vào thu đông.
Câu 4: Trình bày những tài nguyên chính của miền.
- Tài nguyên chính của miền là:
- Đất phù sa mới ở Tây Nam Bộ.
- Đất đỏ ba dan ở Tây Nguyên, Đông Nam Bộ.
- Rừng phân bố rộng rãi từ miền núi Trường Sơn, Tây Nguyên tới các đồng bằng ven biển (chiếm gần 60% diện tích rừng cả nước).
- Dầu khí ở thềm lục địa phía nam.
- Quặng bôxit ở Tây Nguyên.
3. Luyện tập và củng cố
Sau khi học xong bài này các em cần:
- Vị trí địa lí, phạm vi lãnh thổ
- Đặc điểm khí hậu
3.1. Trắc nghiệm
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Địa lý 8 Bài 43 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. Ngập lụt, bão lũ, địa hình chia cắt mạnh.
- B. Rét đậm, rét hại, sương muối, lũ ống lũ quét.
- C. Bão lũ, sương muối, giá rét, sạt lơ bờ biển.
- D. Mùa khô sâu sắc và kéo dài, cháy rừng, xâm nhập mặn, sa mạc hóa vùng cực Nam Trung Bộ.
-
- A. Dầu khí
- B. Bôxit
- C. Titan
- D. Than bùn
-
Câu 3:
Bôxit phân bố chủ yếu ở:
- A. Duyên hải Nam Trung Bộ
- B. Tây Nguyên
- C. Đông Nam Bộ
- D. Đồng bằng sông Cửu Long.
Câu 3 - Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online
3.2. Bài tập SGK
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Địa lý 8 Bài 43 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập 1 trang 151 SGK Địa lý 8
Bài tập 2 trang 151 SGK Địa lý 8
Bài tập 3 trang 151 SGK Địa lý 8
Bài tập 1 trang 106 SBT Địa lí 8
Bài tập 2 trang 107 SBT Địa lí 8
Bài tập 3 trang 107 SBT Địa lí 8
Bài tập 4 trang 108 SBT Địa lí 8
Bài tập 1 trang 49 Tập bản đồ Địa Lí 8
Bài tập 2 trang 50 Tập bản đồ Địa Lí 8
Bài tập 3 trang 50 Tập bản đồ Địa Lí 8
Bài tập 4 trang 50 Tập bản đồ Địa Lí 8
4. Hỏi đáp Bài 43 Địa lí 8
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Địa lí Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
