Thằn lằn bóng đuôi dài là đối tượng điển hình cho lớp bò sát, thích nghi đời sống hoàn toàn ở cạn. Vậy chúng có cấu tạo và hoạt động sống khác với ếch đồng như thế nào? Chúng ta cùng nhau tìm hiểu bải học Thằn lằn bóng đuôi dài để hiểu hơn nhé!
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Đời sống
- Môi trường sống: trên cạn.
- Đời sống:
- Sống nơi khô ráo, thích phơi nắng.
- Ăn sâu bọ.
- Có tập tính trú đông.
- Là động vật biến nhiệt.
- Sinh sản:
- Thụ tinh trong.
- Trứng có vỏ dai, nhiều noãn hoàng, phát triển trực tiếp.
| Đặc điểm đời sống | Thằn lằn | Ếch đồng |
| 1. Nơi sống và hoạt động |
| Sống và bắt mồi ở nơi ẩm ướt cạnh các khu vực nước |
| 2. Thời gian kiếm mồi | Bắt mồi về ban ngày | Bắt mồi vào lúc chập tối hay ban đêm |
| 3. Tập tính | - Thích phơi nắng
- Trú đông trong các hốc đất khô ráo | - Thường ở những nơi tối hoặc có bóng râm - Trú đông trong các hốc đất ẩm bên vực nước hoặc trong bùn |
1.2. Cấu tạo và di chuyển
1.2.1. Cấu tạo ngoài
Đặc điểm cấu tạo ngoài của thằn lằn bóng đuôi dài thích nghi với đời sống ở cạn.
| STT | Đặc điểm cấu tạo ngoài | ý nghĩa thích nghi |
| 1 |
Da khô có vây sừng bao bọc | Ngăn cản sự thoát hơi nước của cơ thể |
| 2 |
Có cổ dài | Phát huy được các giác quan nằm trên đầu, tạo điều kiện bắt mồi dễ dàng |
| 3 |
Mắt có mí cử động, có nước mắt | Bảo vệ mắt, giữ nước mắt để màng mắt không bị khô |
| 4 |
Màng nhĩ nằm trong một hốc nhỏ bên đầu | Bảo vệ màng nhĩ và hướng các dao động âm thanh vào màng nhĩ |
| 5 |
Thân dài đuôi rất dài | Động lực chính của sự di chuyển |
| 6 |
Bàn chân có 5 ngón có vuốt | Tham gia sự di chuyển trên cạn |
.PNG)
1.2.2. Di chuyển
Khi di chuyển thân và đuôi tì vào đất, cử động uốn thân phối hợp các chi → tiến lên phía trước.
Hình 1: Các động tác của thân, đuôi và chi của thằn lằn khi di chuyển trên mặt đất
.PNG)
Chân cố định vào đất
Chân di động kéo con vật về phía trước
.PNG)
Những đoạn đường đã di chuyển được
Hướng di chuyển của thằn lằn
1.3. Tổng kết
Hình 2: Sơ đồ tư duy Bài Thằn lằn bóng đuôi dài
Bài tập minh họa
Bài 1:
Giải thích những đặc điểm sau ở thằn lằn?
1. Nêu đặc điểm sinh sản của thằn lằn ?
2. Vì sao số lượng trứng của thằn lằn lại ít?
3. Trứng thằn lằn có vỏ dai có ý nghĩa gì đối với đời sống ở cạn?
4. Sự phát triển của thằn lằn có giống ếch đồng không?
Hướng dẫn:
1. đặc điểm sinh sản của thằn lằn là Đẻ trứng, thụ tinh trong.
2. Thằn lằn thụ tinh trong khiến tỉ lệ trứng gặp tinh trùng cao nên số lượng trứng ít.
3. Trứng có vỏ dai giúp bảo vệ trứng khỏi bị động vật khác ăn.
4. Sự phát triển của thằn lằn không giống ếch đồng. Phát triển trực tiếp.
3. Luyện tập Bài 38 Sinh học 7
Sau khi học xong bài này các em cần:
- Nêu được những điểm giống nhau và khác nhau giữa đời sống của thằn lằn bóng đuôi dài với ếch đồng.
- Nêu được những đặc điểm cấu tạo ngoài của thằn lằn thích nghi với điều kiện sống ở cạn.
- Mô tả được cách di chuyển của thằn lằn.
3.1. Trắc nghiệm
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sinh học 7 Bài 38 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. Đẻ trứng và thụ tinh ngoài.
- B. Da tiết chất nhầy
- C. Chi có màng sau bơi.
- D. Mắt có mí.
-
- A. Vỏ dai và nhiều noãn hoàng
- B. Vỏ dai và ít noãn hoàng
- C. Vỏ mềm và ít noãn hoàng
- D. Vỏ mềm và nhiều noãn hoàng
-
- A. Thích phơi nắng, trú đông trong các hốc đất khô ráo
- B. Bắt mồi về ban ngày
- C. Sống và bắt mồi nơi khô ráo
- D. Tất cả các đặc điểm trên đúng
Câu 4- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online
3.2. Bài tập SGK và Nâng cao
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Sinh học 7 Bài 38 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập 1 trang 126 SGK Sinh học 7
Bài tập 2 trang 126 SGK Sinh học 7
Bài tập 1 trang 82 SBT Sinh học 7
Bài tập 2 trang 83 SBT Sinh học 7
Bài tập 1 trang 86 SBT Sinh học 7
Bài tập 1-TN trang 86 SBT Sinh học 7
Bài tập 2 trang 87 SBT Sinh học 7
Bài tập 3 trang 87 SBT Sinh học 7
4. Hỏi đáp Bài 38 Chương 6 Sinh học 7
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
