Nội dung bài giảng Đa dạng của lớp Thú và Bộ Thú huyệt, bộ Thú túi nêu được sự đa dạng của lớp thú thể hiện ở: Số loài, số bộ, tập tính. Giải thích được sự thích nghi về hình thái cấu tạo với những điều kiện sống khác nhau.
Tóm tắt lý thuyết
Hình 1: Một số động vật thuộc lớp Thú
Lớp thú có số lượng loài rất lớn 4.600 loài→26 bộ (VN có 275 loài)
- MT sống, lối sống đa dạng.
- Phân chia lớp thú dựa trên đặc điển sinh sản, bộ răng, chi ...
- Thú đẻ trứng: Thú mỏ vịt (1 bộ)
- Thú đẻ con:
- Không nhau, con non yếu: Thú túi (1 bộ)
- Có nhau: Con non BT (24 bộ)
Hình 2: Sơ đồ giới thiệu một số bộ thú quan trọng
1.1. Bộ thú huyệt (thú mỏ vịt)
- Sống vừa ở nước ngọt, vừa ở cạn.
-
Có mỏ giống mỏ vịt
-
Có lông mao rậm, mịn, không thấm nước; chân 5 ngón có màng bơi.
-
Đẻ trứng, chưa có núm vú, con sơ sinh liếm sữa do thú mẹ tiết ra.
-
Thú mỏ vịt con không bú mẹ vì thú mẹ chưa có núm vú.
Hình 3: Đời sống và tập tính của thú mỏ vịt
A- Trứng của thú mỏ vịt nằm trong hố làm bằng lá cây mục
B- Thú mỏ vịt con ép mỏ vào bụng thú mẹ cho sữa chảy ra. Sau đó chúng liếm lông, lấy sữa vào mỏ.
C- Thú mỏ vịt con bơi theo mẹ, uống sữa do thú mẹ tiết ra hòa lẫn trong nước.
1.2. Bộ thú túi (Kanguru, chuột túi, sóc túi...)
- Sống trên cạn (đồng cỏ của Châu Đại Dương)
- Di chuyển: Nhảy = 2 chi sau → Chi sau dài, khoẻ, đuôi dài
- Đẻ con yếu, rất nhỏ (2 - 3 cm) được nuôi trong túi ấp của mẹ, thú mẹ có núm vú → nuôi con bằng sữa (bú thụ động).
Hình 5: Đời sống và tập tính của Kangaru
-
Thảo luận:
Loài | Nơi sống | Cấu tạo chi | Sự di chuyển | Sinh sản | Con sơ sinh | Bộ phận tiết sữa | Cách cho con bú |
Thú mỏ vịt | Nước ngọt và ở cạn | Chi có màng bơi | - Đi trên cạn và bơi trong nước
| Đẻ trứng | Bình thường | Không có vú chỉ có tuyến sữa | Hấp thụ sữa trên lông thú mẹ, uống nước hòa tan sữa mẹ |
Kanguru | Đồng cỏ | Chi sau lớn khỏe | Nhảy | Đẻ con | Rất nhỏ | Có vú | Ngoặm chặt lấy vú, bú thụ động |
Các câu trả lời lựa chọn | - Nước ngọt và ở cạn - Đồng cỏ | - Chi sau lớn khỏe - Chi có màng bơi | - Đi trên cạn và bơi trong nước - Nhảy | - Đẻ con - Đẻ trứng | - Bình thường - Rất nhỏ | - Có vú - Không có vú chỉ có tuyến sữa | - Ngoặm chặt lấy vú, bú thụ động - Hấp thụ sữa trên lông thú mẹ, uống nước hòa tan sữa mẹ |
1.3. Tổng kết
Hình 6: Sơ đồ tư duy Đa dạng của lớp Thú
Bài tập minh họa
Bài 1:
Từ môi trường sống của Thú mỏ vịt và Kanguru theo em cần phải làm gì để bảo tồn và phát triển các loài thú trên?
Hướng dẫn:
Lớp Thú hiện nay gồm nhiều bộ nhưng những loài thú đặc biệt như: bộ Thú huyệt (Thú mỏ vịt), Bộ thú túi (Kanguru) thường phân bố ở Châu Úc, ít thấy ở nơi khác (môi trường sống đặc trưng). Như vậy chúng ta phải xây dựng các chương trình bảo tồn và tạo điều kiện thuận lợi cho chúng phát triển.
Bài 2:
Tại sao Bộ Thú huyệt và Bộ Thú túi được xem là hai bộ thú bậc thấp?
Hướng dẫn:
Bộ Thú huyệt và Bộ Thú túi được xem là hai bộ thú bậc thấp vì:
- Bộ Thú huyệt: đẻ trứng, thân nhiệt thấp và thay đổi, có huyệt, thú cái có tuyến sữa nhưng chưa có núm vú.
- Bộ Thú túi: phôi không có nhau, con non rất yếu, phải tiếp tục phát triển trong túi da ở bụng mẹ.
3. Luyện tập Bài 48 Sinh học 7
Sau khi học xong bài này các em cần:
- Nêu được sự đa dạng của lớp thú thể hiện ở: Số loài, số bộ, tập tính.
- Giải thích được sự thích nghi về hình thái cấu tạo với những điều kiện sống khác nhau.
3.1. Trắc nghiệm
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sinh học 7 Bài 48 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. Đẻ trứng
- B. Đẻ con
- C. Con sơ sinh liếm sữa do mẹ tiết ra.
- D. Thú mẹ chưa có núm vú.
-
- A. Con non rất nhỏ, chưa phát triển đầy đủ, bú sữa thụ động.
- B. Con non còn quá nhỏ
- C. Con non chưa biết bú sữa
- D. Thú mẹ có đời sống chạy nhảy
-
- A. Nuôi con bằng sữa
- B. Cấu tạo thích nghi với đời sống dưới nước.
- C. Bộ lông dày, giữ nhiệt
- D. Đẻ trứng
Câu 4- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online
3.2. Bài tập SGK và Nâng cao
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Sinh học 7 Bài 48 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập 1 trang 158 SGK Sinh học 7
Bài tập 2 trang 158 SGK Sinh học 7
Bài tập 5 trang 107 SBT Sinh học 7
Bài tập 6 trang 107 SBT Sinh học 7
Bài tập 7 trang 113 SBT Sinh học 7
Bài tập 8 trang 113 SBT Sinh học 7
Bài tập 10 trang 113 SBT Sinh học 7
4. Hỏi đáp Bài 48 Chương 6 Sinh học 7
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!