Qua bài Tập làm văn: Tóm tắt tin tức, giúp các em nắm được những kiến thức về khái niệm, các bược thực hiện khi muốn tóm tắt một bản tin. Đồng thời, biết vận dụng những kiến thức vừa học để hoàn thành tốt các bài tập trong phần Luyện tập.
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Nhận xét
Câu 1. Đọc lại bản tin Vẽ về cuộc sống an toàn (sách Tiếng Việt 4, tập hai, trang 54 - 55) và trả lời câu hỏi:
a) Bản tin này gồm mấy đoạn?
b) Xác định sự việc chính được nêu ở mỗi đoạn. Tóm tắt mỗi đoạn bằng một hoặc hai câu.
c) Tóm tắt toàn bộ bản tin.
Gợi ý:
a) Bản tin này gồm 5 đoạn.
b)
- Đoạn đầu: Từ đầu đến "khích lệ".
- Đoạn này là phần thông báo về các số liệu: số bài dự thi, số bài đoạt giải và ý kiến nhận định chung về cuộc thi.
- Đoạn hai: Từ "UNICEF Việt Nam" đến "em muốn sống an toàn".
- Đoạn này chủ yếu giới thiệu chủ đề của cuộc thi.
- Đoạn ba: Từ "Được phát động" đến "Cần Thơ, Kiên Giang".
- Đoạn này thông báo về tinh thần nhiệt tình hưởng ứng cuộc thi của thiếu nhi cả nước.
- Đoạn bốn: Từ "Chỉ cần" đến "12 tuổi, giải ba".
- Đoạn này thông báo về sự phong phú của nội dung các bức tranh về dự thi.
- Đoạn cuối cùng thông báo về giá trị nghệ thuật của các tranh đoạt giải.
c) Tóm tắt toàn bộ bản tin: Bản tin Vẽ về cuộc sống an toàn đã thông báo các số liệu chính xác về cuộc thi: 50.000 tranh dự thi, 60 tranh được trưng bày, 46 giải thưởng. Chỉ trong 4 tháng, thiếu nhi cả nước đã sôi nổi gửi tranh về dự thi. Qua các tranh thấy rõ các em đã có kiến thức tốt về an toàn giao thông và các bức tranh đoạt giải đã có chất lượng nghệ thuật cao.
Câu 2. Từ bài tập trên, rút ra nhận xét:
a) Thế nào là tóm tắt tin tức?
b) Cách tóm tắt tin tức.
Gợi ý:
a) Tóm tắt tin tức là thâu tóm gọn các nội dung của bản tin bằng một văn bản ngắn hơn.
b) Cách tóm tắt tin tức:
- Muốn tóm tắt một bản tin, cần làm như sau:
- Đọc kĩ đề nắm vững nội dung bản tin.
- Chia bản tin thành các đoạn.
- Xác định sự việc chính ở mỗi đoạn.
- Tuỳ mục đích tóm tắt, có thể trình bày mỗi sự việc chính bằng một, hai câu hoặc bằng những số liệu, từ ngữ nổi bật.
1.2. Ghi nhớ
- Tóm tắt tin tức nghĩa là tạo ra tin ngắn hơn nhưng vẫn thể hiện được nội dung chính của tin được tóm tắt.
- Muốn tóm tắt một bản tin, cần thực hiện các việc sau:
- Đọc kĩ để nắm vững nội dung bản tin.
- Chia bản tin thành các đoạn.
- Xác định sự việc chính ở mỗi đoạn.
- Tùy mục đích tóm tắt, có thể trình bày mỗi sự việc chings bằng một, hai câu hoặc bằng những số liệu, từ ngữ nổi bật.
1.3. Hướng dẫn luyện tập
Câu 1. Tóm tắt bản tin sau bằng 3 hay 4 câu:
Vịnh Hạ Long được tái công nhận là di sản thiên nhiên thế giới
Ngày 17-11-1994, vịnh Hạ Long lần đầu tiên được UNESCO công nhận là di sản thiên nhiên thế giới với những giá trị ngoại hạng về thẩm mĩ, địa chất, đa dạng sinh học và lịch sử - văn hóa.
Sáu năm sau, ngày 29-1-2000, UNESCO lại công nhận vịnh Hạ Long là di sản thiên nhiên về địa chất, địa mạo. Đây là khu vực có các quá trình địa chất đặc biệt, có đặc điểm nổi bật về địa mạo, đồng thời là khu vực có cảnh quan thiên nhiên ngoại hạng và có giá trị đặc biệt về thẩm mĩ.
Chiều 11-12-2000, tại Hà Nội, Bộ Văn hóa - Thông tin, Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ninh và Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam đã phối hợp tổ chức họp báo công bố quyết định trên của UNESCO.
Việc lần thứ hai UNESCO công nhận vịnh Hạ Long là di sản thiên nhiên thế giới cho thấy rõ Việt Nam đã hết sức quan tâm bảo tồn và phát huy giá trị của các di sản trên đất nước mình, trong đó có vai trò quan trọng của tỉnh Quảng Ninh.
Theo HOÀNG HOA
Gợi ý:
- Bản tóm tắt:
- Vịnh Hạ Long được tái công nhận là di sản thiên nhiên thế giới
- Ngày 17-11-1994, vịnh Hạ Long lần đầu tiên được UNESCO công nhận là di sản thiên nhiên thế giới.
- Ngày 29-11-2000, UNESCO lại công nhận vịnh Hạ Long là di sản thiên nhiên về địa chất, địa mạo và quyết định này đã được công bố tại Hà Nội vào ngày 11-12-2000.
- Điều này chứng tỏ rằng chúng ta đã hết sức giữ gìn, bảo tồn di sản quý giá này.
Câu 2. Dựa theo cách trình bày bài Vẽ về cuộc sống an toàn, em hãy viết phần tóm tắt in đậm cho bài báo Vịnh Hạ Long được tái công nhận là di sản thiên nhiên thế giới.
Gợi ý:
- Phần tóm tắt đó có thể viết như sau:
- Ngày 17-11-1994, UNESCO lần đầu công nhận vịnh Hạ Long là di sản thiên nhiên thế giới.
- Ngày 29-11-2000, UNESCO lại công nhận vịnh Hạ Long là di sản thiên nhiên về địa chất, địa mạo.
- Ngày 11-12-2000, quyết định trên được công bố tại Hà Nội.
- Thông qua bài giảng Tập làm văn: Tóm tắt tin tức, các em cần nắm được:
- Khái niệm và các bước cần thực hiện để tóm tắt một bản tin.
- Vận dụng kiến thức đã học để làm các bài tập trong SGK thật tốt.
- Ngoài ra, các em có thể xem thêm bài giảng Tập đọc: Khuất phục tên cướp biển để có bước chuẩn bị thật tốt cho tiết học tiếp theo.
