1. Bố cục văn bản
- Bố cục gồm 3 phần:
- Phần 1: (2 câu đầu): Đề cao nguyên lí nhân nghĩa làm tiền đề.
- Phần 2: (8 câu tiếp theo): Chân lí về sự tồn tại độc lập có chủ quyền của dân tộc Đại Việt.
- Phần 3: (Còn lại): Sức mạnh của nguyên lí nhân nghĩa và sức mạnh của chân lí độc lập dân tộc.
2. Hướng dẫn soạn văn Nước Đại Việt ta
Câu 1. Đoạn trích là phần mở đầu bài Bình Ngô đại cáo. Đoạn này có ý nghĩa nêu tiền đề cho toàn bài, tất cả nội dung được phát triển về sau được xoay quanh tiển đề đó. Theo em, khi nêu tiền đề, tác giả đã khẳng định những chân lí nào?
- Khi nêu tiền đề, tác giả đã khẳng định những chân lí:
- Sự tồn tại độc lập, có chủ quyền của nước Đại Việt: là nước riêng, có nền văn hiến lâu đời, có lãnh thổ riêng, có phong tục riêng, có lịch sử độc lập với nhiều triều đại, có chế độ, chủ quyền ngang hàng với các triều đại Trung Quốc.
Câu 2. Qua hai câu “Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân - Quân điếu phạt trước lo trừ bạo”, có thể hiểu cốt lõi tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi là gì? Người dân mà tác giả nói tới là ai? Kẻ bạo ngược mà tác giả nói tới là kẻ nào?
- Cốt lõi tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi là "yên dân", "trừ bạo". Yên dân là là cho dân được an hưởng thái bình, hạnh phúc. Muốn yên dân thì phải trừ diệt mọi thế lực bạo tàn.
-
Người dân mà tác giả nói đến là những người lao động bình thường.
-
Kẻ bạo ngược mà tác giả nhắc tới là những kẻ áp bức bóc lột nhân dân, là kẻ thù xâm lược.
Câu 3. Để khẳng định chủ quyền độc lập dân tộc, tác giả đã dựa vào những yếu tố nào?
- Để khẳng định chủ quyền của dân tộc tác giả đã dựa vào các yếu tố:
- Nền văn hiến lâu đời
- Lãnh thổ riêng
- Phong tục tập quán
- Lịch sử riêng
- Chế độ nhà nước riêng
Câu 4. Hãy chỉ ra những nét đặc sắc nghệ thuật của đoạn trích và phân tích tác dụng của chúng. (Gợi ý: cách dùng từ, cách sử dụng câu văn biền ngẫu, biện pháp liệt kê, so sánh đối lập... có hiệu quả).
- Tác giả sử dụng nhiều lớp từ ngữ diễn đạt tính chất hiển nhiên, vốn có lâu đời của nước Đại Việt ta như: từ trước, vốn xưng, đã lâu, đã chia, cũng khác,…
- Biện pháp so sánh kết hợp với liệt kê cũng tạo cho đoạn văn hiệu quả cao trong lập luận
- Những câu văn biền ngẫu giúp cho nội dung nghệ thuật và chân lí mà tác giả muốn khẳng định chắc chắn và rõ ràng hơn.
Câu 5. Sức thuyết phục của văn chính luận Nguyễn Trãi là ở chỗ kết hợp giữa lí lẽ và thực tiễn. Qua đoạn trích trên, hãy chứng minh.
- Sức thuyết phục của văn chính luận Nguyễn Trãi là ở chỗ kết hợp giữa lí lẽ và thực tiễn:
- Quan điểm, tư tưởng nhân nghĩa xuyên suốt tác phẩm.
- Khẳng định độc lập, chủ quyền rõ ràng.
- Dẫn ra những lí lẽ, dẫn chứng từ những sự thất bại của kẻ thù, từ sử sách.
Trên đây là bài Soạn văn 8 Nước Đại Việt ta tóm tắt. Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm bài soạn chi tiết Nước Đại Việt ta.
-----Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----
