Phương pháp vẽ các dạng bài tập về biểu đồ tròn Địa lí 12

HƯỚNG DẪN CÁCH VẼ BIỂU ĐỒ TRÒN

1. Dấu hiệu nhận biết

- Khả năng thể hiện : Biểu đồ tròn mô tả được cơ cấu, tỉ lệ các thành phần trong một tổng thể.

- Dấu hiệu nhận biết

+ Thường xuất hiện các cụm từ: cơ cấu, tỉ trọng, quy mô, tỉ tệ, quy mô và cơ cấu, thay đổi cơ cấu, chuyển dịch cơ cấu,…

+ Mốc thời gian: =< 3 năm hoặc =< 3 địa điểm.

+ Chọn biểu đồ tròn khi “ít năm, nhiều thành phần”.

- Một số dạng biểu đồ cột thường gặp : Biểu đồ tròn đơn, tròn có bán kín

2. Cách vẽ biểu đồ tròn

Bước 1 : Phân tích bảng số liệu và xây dựng hệ trục tọa độ

- Một số dụng cụ cầm dùng: compa, thước đo góc, máy tính, bút chì,…

- Phân tích và xử lí số liệu (Nếu số liệu của đề bài cho là số liệu thô ví dụ như tỉ đồng, triệu người thì ta phải đổi sang số liệu về dạng %).

Công thức: %Giá trị A = Giá trị A / Tổng giá trị x 100%.

- Không được tự sắp xếp lại thứ tự số liệu (nếu không có yêu cầu).

- Nếu có yêu cầu thể hiện quy mô thì cần phải xác định bán kính của hình tròn.

Bước 2 : Vẽ biểu đồ

- Kẻ đường thẳng bán kính trước khi vẽ đường tròn.

- Khi vẽ nên bắt đầu từ tia 12 giờ và lần lượt vẽ theo chiều quay của kim đồng hồ. Thứ tự các thành phần của các biểu đồ phải giống nhau để tiện cho việc so sánh.

- Nếu vẽ 2, 3 đường tròn thì nên xác định tâm các đường tròn nằm trên một đường thẳng.

- Hình tròn là 360^o tương ứng tỉ lệ 100% ⇒ tỉ lệ 1% ứng với 3,6^o trên hình tròn.

Bước 3 : Hoàn thiện biểu đồ

- Điền đầy đủ số liệu lên biểu đồ, tỉ lệ % nào quá nhỏ có thể để cạnh nan quạt ngoài biểu đồ.

- Chọn kí hiệu thể hiện trên biểu đồ.

- Hoàn chỉnh bảng chú giải và tên biểu đồ.

* Lưu ý :

- Bán kính của hình tròn cần phù hợp với khổ giấy để đảm bảo tính trực quan và mĩ thuật cho bản đồ.

- Hình tròn (quy mô và cơ cấu Xuất-Nhập khẩu) là 180^o tương ứng tỉ lệ 100% (tỉ lệ 1% ứng với 1,8^o trên nửa hình tròn).

3. Cách nhận xét biểu đồ tròn

* Khi chỉ có một vòng tròn

- Nhận định cơ cấu tổng quát lớn nhất.

- So sánh là cái nào nhất, nhì, ba,… và cho biết tương quan giữa các yếu tố (gấp mấy lần hoặc kém nhau bao nhiêu %, bao nhiêu lần)?

- Đưa ra một số giải thích.

* Khi có từ hai vòng tròn trở lên (giới hạn tối đa là ba hình tròn cho một bài)

- Nhận xét cái chung nhất (nhìn tổng thế): Tăng/giảm như thế nào?

- Nhận xét tăng hay giảm trước, nếu có ba vòng trở lên thì thêm liên tục hay không liên tục, tăng (giảm) bao nhiêu?

- Sau đó mới nhận xét về nhất, nhì, ba,… của các yếu tố trong từng năm, nếu giống nhau thì ta gom chung lại cho các năm một lần thôi (không nhắc lại 2, 3 lần).

- Cuối cùng, cho kết luận về mối tương quan giữa các yếu tố.

- Giải thích về vấn đề.

Lưu ý

- Tỉ trọng có thể giảm nhưng số thực là tăng, vì thế cần ghi rõ (%).

- Cần nhận xét bổ sung cả số thực và dùng cụm từ “tỉ trọng” khi nhận xét biểu đồ.

4. Những lỗi thường gặp khi vẽ biểu đồ tròn

{-- Để xem tiếp nội dung về những lỗi thường gặp khi vẽ biểu đồ hình tròn các em vui lòng xem ở phần xem online hoặc Tải về--}

Bài tập 1 : Cho bảng số liệu sau:

CƠ CẤU GDP CỦA MỘT SỐ NƯỚC ĐÔNG NAM Á QUA CÁC NĂM

Quốc gia	Khu vực kinh tế	2000	2010	2017
Cam-pu-chia	Khu vực I	37,8	36,0	24,9
	Khu vực II	23,0	23,3	32,9
	Khu vực III	39,2	40,7	42,2
Việt Nam	Khu vực I	24,5	21,0	17,1
	Khu vực II	36,7	36,7	37,1
	Khu vực III	38,8	42,3	45,8

(Nguồn: Tổng cục thống kê )

a) Vẽ biểu đồ thích hợp nhất thể hiện cơ cấu GDP của Cam-pu-chia năm 2017?

b) Nhận xét và giải thích cơ cấu GDP của Cam-pu-chia năm 2017?

Hướng dẫn giải

a) Vẽ biểu đồ

BIỂU ĐỒ THỂ HIỆN CƠ CẤU GDP CỦA CAM-PU-CHIA NĂM 2017

b) Nhận xét và giải thích

* Nhận xét

- Cơ cấu GDP của Cam-pu-chia có sự khác nhau giữa các khu vực.

- Khu vực III chiếm tỉ trọng lớn nhất (42,2%), tiếp đến là khu vực II (32,9%) và chiếm tỉ trọng nhỏ nhất là khu vực I (24,9%).

- Qua bảng số liệu, ta thấy khu vực I giảm và khu vực II, III tăng.

* Giải thích

- GDP của Cam-pu-chia có sự thay đổi là do hầu hết các quốc gia đang trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập nền kinh tế quốc tế.

- Cơ cấu GDP của Cam-pu-chia có ngành dịch vụ chiếm tỉ trọng cao nhất ⇒ Cơ cấu GDP đang dần tiến tới sự hoàn thiện, hiện đại.

{-- Để xem tiếp nội dung đề và đáp án bài tập 2 của tài liệu các em vui lòng xem ở phần xem online hoặc Tải về--}

Trên đây là trích dẫn một phần nội dung tài liệu Phương pháp vẽ các dạng bài tập về biểu đồ đường Địa lí 12. Để xem toàn bộ nội dung các em đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.