Lý thuyết và bài tập ôn thi chuyên đề Crom và hợp chất của Crom môn Hóa học 12 năm 2020

LÝ THUYẾT VÀ BÀI TẬP ÔN THI CHUYÊN ĐỀ CROM VÀ HỢP CHẤT CỦA CROM

 

A. CROM

I. VỊ TRÍ TRONG BẢNG TUẦN HOÀN, CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ:

- Crom thuộc ô 24, nhóm VIB, chu kì 4.

- Cấu hình electron: Cr (Z=24): 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d⁵4s¹   Hay [Ar]3d⁵4s¹

II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ:

 Crom có màu trắng ánh bạc, nóng chảy ở 1890^oC. Crom là kim loại nặng, D = 7,2g/cm³. Crom là kim loại cứng nhất, có thể rạch được thủy tinh.

III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC:

 Crom là kim loại có tính khử mạnh hơn sắt kém hơn kẽm, số oxi hóa từ +1 đến +6( thường gặp là +2, +3, +6).

1. Tác dụng với phi kim

- Ở nhiệt độ thường Crom chỉ tác dụng với Flo.

- Ở nhiệt độ cao, crom khử nhiều phi kim: oxi, clo, lưu huỳnh,…

4Cr + 3O₂    → 2Cr2O3            

2Cr  + 3Cl₂   → 2CrCl3             

4Cr + 3S → 2Cr2S3

2. Tác dụng với nước: Cr không tác dụng với H₂O

3. Tác dụng với axit HCl, H₂SO₄ loãng nóng → muối Cr(II) nếu không có kk và khí H₂:  

Cr  + 2HCl → CrCl2 + H₂­

Chú ý: Tương tự nhôm, crom thụ động với axit HNO₃ và H₂SO₄ đặc, nguội.

IV. SẢN XUẤT

Cr₂O₃ + 2Al → 2Cr + Al₂O₃       

B. MỘT SỐ HỢP CHẤT CỦA CROM

I.Hợp chất crom(III).

1.Crom(III) oxit:

- Cr₂O₃  là chất rắn ,màu lục lục thẩm, không tan trong nước.

- Cr₂O_3­: là oxít lưỡng tính tan trong axít và kiềm đặc.

2.Crom(III) hiđroxit

- Cr(OH)₃ là chất răn , màu lục xám ,không tan trong nước .

- Điều chế:  CrCl₃ + 3NaOH → Cr(OH)₃ + 3NaCl.

- Cr(OH)₃ : hiđroxit lưỡng tính .  

 Tính axit  Cr(OH)₃ + NaOH  → NaCrO­₂ + 2H₂O                    

                                                    Natricromit                

 Tính bazơ   Cr(OH)₃   +  3HCl → CrCl₃ + 3H₂O                                                                                   

3.Muối crom(III): có tính oxi hóa và tính khử.

- Trong môi trường axít muối Cr(III) dể bị khử→muối Cr(II)   

2CrCl₃    +   Zn → 2CrCl₂ + ZnCl₂  

- Trong môi trường kiềm muối Cr(III) bị oxi hóa thành muối Cr(VI).

2NaCrO₂  + 3Br₂ + 8NaOH   → 2Na₂CrO₄+ 6NaBr^- + 4H₂O

II.Hợp chất Crom(VI).

1.Crom(VI) oxít

- CrO₃ là chất rắn , màu đỏ thẫm .

- Là oxít axít tác dụng với nước →2axit:      

CrO₃ + H₂O → H₂CrO₄ (axít cromic)

2CrO₃+H₂O →H₂Cr₂O₇(axit đicromic)

- CrO₃ có tính oxi hóa rất mạnh ,một số chất vô cơ và hữu cơ (S,C,P,NH₃, C₂H₅OH…) bốc cháy khi tiếp xúc với CrO₃ → Cr₂O₃  

 2CrO₃ + 2NH₃ → Cr₂O₃ +N₂ + 3H₂O

2.Muối Cromat và đicromat.

- Muối Cromat CrO₄^2-(màu vàng) và muối đicromat Cr₂O₇^2-(màu da cam) đều có tính oxi hóa mạnh.

- Trong môi trường axít muối crom(VI) bị khử → muối Crom(III).

K₂Cr₂O₇ + 6 FeSO₄ +7H₂SO₄ → Cr₂(SO₄)₃ +3Fe₂(SO₄)₃ +K₂SO₄ +7H₂O

K₂Cr₂O₇ +6KI +7H₂SO₄ → Cr₂(SO₄)₃  + 4 K₂SO₄ +7H₂O +3I₂

- Trong môi trường thích hợp :2CrO₄^2- + 2H⁺  →    Cr₂O₇^2- + H₂O

                                               (màu vàng)                  (màu da cam)

BÀI TẬP ÔN TẬP

Câu 1.Cấu hình electron không đúng ?

A. Cr (Z = 24) : [Ar]3d⁵4s¹.  

B. Cr (Z = 24) : [Ar]3d⁴4s².

C. Cr²⁺ : [Ar]3d⁴.                                                             

D. Cr³⁺ : [Ar]3d³.

Câu 2.Cấu hình electron của ion Cr³⁺ là :

A. [Ar]3d⁵.                             B. [Ar]3d⁴.                         C. [Ar]3d³.                        D. [Ar]3d².

Câu 3.Các số oxi hoá đặc trưng của crom là :

A. +2, +4, +6.                         B. +2, +3, +6.                    C. +1, +2, +4, +6.              D. +3, +4, +6.

Câu 4.Ở nhiệt độ thường, kim loại crom có cấu trúc mạng tinh thể :

A. Lập phương tâm diện.       B. Lập phương.

C. Lập phương tâm khối.       D. Lục phương.

Câu 5.Các kim loại nào sau đây luôn được bảo vệ trong môi trường không khí, nước nhờ lớp màng oxit

A. Al, Ca.                               B. Fe, Cr.                           C. Cr, Al.                           D. Fe, Mg.

Câu 6.Dãy kim loại bị thụ động trong axit HNO₃ đặc, nguội là :

A. Fe, Al, Cr.                         B. Fe, Al, Ag.                    C. Fe, Al, Cu.                    D. Fe, Zn, Cr.

Câu 7.Chọn phát biểu đúng về phản ứng của crom với phi kim :

A. Ở nhiệt độ thường crom chỉ phản ứng với flo.

B. Ở nhiệt độ cao, oxi sẽ oxi hóa crom thành Cr(VI).

C. Lưu huỳnh không phản ứng được với crom.

D. Ở nhiệt độ cao, clo sẽ oxi hóa crom thành Cr(II).

Câu 8.Crom không phản ứng với chất nào sau đây ?

A. dung dịch H₂SO₄ loãng đun nóng.                              B. dung dịch NaOH đặc, đun nóng.

C. dung dịch HNO₃ đặc, đun nóng.                                 D. dung dịch H₂SO₄ đặc, đun nóng.

Câu 9.Dung dịch HCl, H₂SO₄ loãng sẽ oxi hóa crom đến mức oxi hóa nào ?

A. +2.                                     B. +3.                               C. +4.                                D. +6.

Câu 10.Phản ứng nào sau đây không đúng ?

A. 2Cr + 3F₂ → 2CrF₃.                                                    B. 2Cr + 3Cl₂ → 2CrCl₃.

_C. Cr + S  → CrS.                                                             D. 2Cr + N₂ → 2CrN.

Câu 11.Chọn phát biểu sai

A. Cr₂O₃ là chất rắn màu lục thẫm.                                  B. Cr(OH)₃ là chất rắn màu lục xám.

C. CrO₃ là chất rắn màu đỏ thẫm.                                    D. Dung dịch Na₂CrO₄ có màu da cam.

Câu 12.Chất nào sau đây không có tính lưỡng tính ?

A. CrO₃.                                 B. Cr₂O₃.                           C. Cr(OH)₃.                       D. Al₂O₃.

Câu 13.Trong ba oxit Cr₂O₃, CrO₃, Al₂O₃, Fe₂O₃

a. Oxit bazơ là

A. Cr₂O₃.                                B. CrO₃                                       C. Al₂O₃                              D. Fe₂O₃

b. Oxit axit là

A. Cr₂O₃.                                B. CrO₃                                       C. Al₂O₃                              D. Fe₂O₃

c. Oxit lưỡng tính là

A. Cr₂O₃, CrO₃.                      B. CrO₃; Al₂O₃.                 C. Al₂O₃; Fe₂O₃                 D. Cr₂O₃; Al₂O₃.

Câu 14.Nhiệt độ nóng chảy ( ⁰C ) của các kim loại Nhôm, Sắt, Crom lần lượt là :

A. 2050, 1540, 1890              B. 660, 1890, 1540            C. 660, 1540, 1890            D. 1540, 1890, 2050.

Câu 15.Dung dịch Na₂CrO₄/K₂CrO₄ có màu

A. cam.                                 B. vàng.                              C. lục thẫm.                       D. đỏ thẩm.

Câu 16.Dung dịch Na₂Cr₂O₇/K₂Cr₂O₇ có màu

A. cam.                                 B. vàng.                             C. lục thẫm.                       D. đỏ thẩm.

Câu 17.Nhỏ từ từ dung dịch HCl vào ống nghiệm chứa dung dịch Na₂CrO₄, màu của dung dịch trong ống nghiệm chuyển từ

A. màu nâu đỏ chuyển sang màu vàng chanh.

B. màu đỏ da cam chuyển sang màu vàng chanh.

C. màu vàng chanh chuyển sang màu nâu đỏ.

D. màu vàng chanh chuyển sang màu đỏ da cam

Câu 18.Nhỏ từ từ dung dịch NaOH vào ống nghiệm chứa dung dịch K₂Cr₂O₇ thì dung dịch chuyển từ

A. không màu sang màu da cam                                       B. màu da cam sang màu vàng

C. không màu sang màu vàng                                          D. màu vàng sang màu da cam

Câu 19.Cho Cr tác dụng với dung dịch HCl loãng thu được chất nào sau đây?

A. CrCl₂.                                B. CrCl₃.                            C. CrCl₆.                            D. H₂Cr₂O₇.

Câu 20.Cho các chất: Cr₂O₃, CrO₃, Cr(OH)₃; Al₂O₃; Al(OH)₃; Fe₂O₃

a. Số chất tác dụng với dung dịch HCl đậm đặc là

A. 3.                                      B. 4.                                  C. 5.                                   D. 6.

b. Số chất tác dụng được với dung dịch NaOH loãng là

A. 3.                                     B. 4.                                   C. 5.                                   D. 6.

c. Số chất tác dụng được với dung dịch NaOH đậm đặc là

A. 3.                                    B. 4.                                  C. 5.                                   D. 6.

d. Số chất lưỡng tính là

A. 3.                                   B. 4.                                   C. 5.                                   D. 6.

Câu 21.Cho dãy : R  RCl₂  R(OH)₂  R(OH)₃  Na[R(OH)₄]. Kim loại R là :

A. Al.                                  B. Cr.                                C. Fe.                                 D. Al, Cr.

Câu 22.Cho các phản ứng :

(1) M + H⁺ → A + B

(2) B + NaOH → D + E

(3) E + O₂ + H₂O → G

(4) G + NaOH → Na[M(OH)₄]

M là kim loại nào sau đây?

A. Fe.                                   B. Al.                               C. Cr.                                 D. B và C đúng.

Câu 23.Al và Cr giống nhau ở điểm :

A. cùng tác dụng với HCl tạo ra muối có mức oxi hóa là +3.

B. cùng tác dụng với dung dịch NaOH dư tạo ra chất Na[M(OH)₄].

C. cùng tác dụng với khí clo tạo ra muối có dạng MCl₃.

D. cùng bị thụ động trong dung dịch nước cường toan.

Câu 24.Trong các câu sau, câu nào đúng ?

A. Crom là kim loại có tính khử mạnh hơn sắt.

B. Crom là kim loại nên chỉ tạo được oxit bazơ.

C. Trong tự nhiên, crom có ở dạng đơn chất.

D. Phương pháp điều chế crom là điện phân Cr₂O₃.

Câu 25. Hiện nay, từ quặng cromit (FeO.Cr₂O₃) người ta điều chế Cr bằng phương pháp nào sau đây?

A. Tách quặng rồi thực hiện điện phân nóng chảy Cr₂O₃.

B. Tách quặng rồi thực hiện phản ứng nhiệt nhôm Cr₂O₃.

C. Tách quặng rồi thực hiện phản ứng khử Cr₂O₃ bởi CO.

D. Hòa tan quặng bằng HCl rồi điện phân dung dịch CrCl₃.

...

Trên đây là một phần trích đoạn nội dung Lý thuyết và bài tập ôn thi chuyên đề Crom và hợp chất của Crom môn Hóa học 12 năm 2020. Để xem toàn bộ nội dung các em chọn chức năng xem online hoặc đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.

Ngoài ra các em có thể tham khảo thêm một số nội dung cùng chuyên mục tại đây:

• 40 Bài tập vận dụng crom và hợp chất của crom
• Bài tập trắc nghiệm Chương Crom - Sắt - Đồng
• Đề kiểm tra Chương Crom - Săt - Đồng môn Hóa học 12 năm 2019 - 2020

Hy vọng đề thi này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong kì thi sắp tới.