HƯỚNG ĐỘNG
A. Lý thuyết
I. KHÁI NIỆM CẢM ỨNG:
1. Khái niệm về cảm ứng
Khả năng của sinh vật phản ứng lại các kích thích.
2. Khái niệm cảm ứng ở thực vật:
* Cảm ứng ở thực vật là khả năng phản ứng của thực vật đối với kích thích và gọi là tính cảm ứng.
* Tính cảm ứng ở thực vật bao gồm hướng động và ứng động:
II. HƯỚNG ĐỘNG:
1. Khái niệm:
Là phản ứng sinh trưởng không đồng đều tại hai phía cơ quan của cây đối với kích thích.
2. Phân loại: Có hai loại
| Các loại | Hướng động dương
| Hướng động âm |
| Hoạt động sinh trưởng | Hướng tới nguồn kích thích | Tránh xa nguồn kích thích
|
|
Cơ chế | Tế bào ở phía được kích thích phát triển chậm hơn so với các tế bào ở phía không được kích | Tế bào ở phía được kích thích sinh trưởng nhanh hơn so với các tế bào ở phía không kích thích
|
3. Nguyên nhân:
Do sự phân bố không đều của Axin dưới tác động của kích thích.
4. Cơ chế chung:
- Trong tế bào thân và rễ (đặc biệt là tb còn non) có chứa Auxin (hoocmon kích thích sinh trưởng). Auxin vận chuyển chủ động từ nơi bị kích thích (sáng) qua nơi không kích thích (tối). Lượng Auxin phân bố nhiều ở phía không bị kích thích sẽ kích thích sự kéo dài tế bào làm cho tốc độ sinh trưởng nhanh. Còn phía chiếu sáng ít Auxin do đó sự sinh trưởng của tế bào chậm làm cây hướng về phía kích thích
III. CÁC KIỂU HƯỚNG ĐỘNG
| Các kiểu hướng động | Khái niệm | Cơ sở hiện tượng | Cơ chế chung |
| Hướng sáng | Ngọn cây luôn hướng về phía sáng à hướng sáng dương. | Auxin phân bố nhiều ở phía tối của cây làm cho tb phân chia nhanh hơn, lớn lên, kéo dài ra à ngọn cây mọc cong về phía ánh sáng. | + Cơ chế: Do tốc độ sinh trưởng không đồng đều ở hai phía của các tế bào của các cơ quan + Tác nhân: Sự phân bố không đều cảu Auxin (gián tiếp), do tốc độ sinh trưởng không đều của các tế bào à sự uốn cong, hướng động (trực tiếp). |
| Hướng trọng lực
| Rễ hướng dất dương, thân hướng đất âm. | -Do auxin phân bố không đều ở hai mặt rễ, mặt trên ít hơn mặt dưới, tế bào phân chia nhanh hơn, rễ cong xuống đất. -Auxin phân bố nhiều ở mặt dưới chồi ngọn, mặt trên ít hơn so với mặt dưới, tb phân chia nhanh, lớn lên, kéo dài làm cho thân hướng lên trên. | |
| Hướng nước | Rễ cây luôn hướng về phía nguồn nướcđể đáp ứng nhu cầu của cây. | Nguồn nước đã kích thích quá trình sinh trưởng của chop rễ, làm tế bào chóp rễ phân chia nhanh và mọc theo hướng có độ ẩm cao.
| |
| Hướng hóa | Nơi có hóa chất thuận lợi thì rễ hướng hóa dương, và ngược lại. | -Rễ cây luôn hướng về phía tác nhân hóa học có lợi nhằm đáp ứng nhu cầu của cây. -Rễ cây tránh xa những tác nhân hóa chất có hại. |
B. Bài tập vận dụng
Câu 1. Đặc điểm cảm ứng ở thực vật là xảy ra
A. nhanh, dễ nhận thấy B. chậm, khó nhận thấy
C. nhanh, khó nhận thấy D. chậm, dễ nhận thấy
Câu 2. Hướng động là hình thức phản ứng của cơ quan thực vật đối với
A. tác nhân kích thích từ một hướng
B. sự phân giải sắc tố
C. đóng khí khổng
D. sự thay đổi hàm lượng axit nuclêic
Câu 3. Sự uốn cong ở cây là do sự sinh trưởng
A. không đều của hai phía cơ quan, trong đó các tế bào tại phái không được tiếp xúc sinh trưởng nhanh hơn làm cho cơ quan uốn cong về phía tiếp xúc
B. đều của hai phía cơ quan, trong đó các tế bào tại phía không được tiếp xúc sinh trưởng nhanh hơn làm cho cơ quan uốn cong về phía tiếp xúc
C. không đều của hai phía cơ quan, trong đó các tế bào tại phía được tiếp xúc sinh trưởng nhanh hơn làm cho cơ quan uốn cong về phía tiếp xúc
D. không đều của hai phía cơ quan, trong đó các tế bào tại phía không được tiếp xúc sinh trưởng chậm hơn làm cho cơ quan uốn cong về phía tiếp xúc
Câu 4. Hai kiểu hướng động chính là
A. hướng động dương (sinh trưởng hướng về phía có ánh sáng) và hương động âm (sinh trưởng về trọng lực)
B. hướng động dương (sinh trưởng tránh xa nguồn kích thích) và hương động âm (sinh trưởng hướng tới nguồn kích thích)
C. hướng động dương (sinh trưởng hướng tới nguồn kích thích) và hương động âm (sinh trưởng tránh xa nguồn kích thích)
D. hướng động dương (sinh trưởng hướng tới nước) và hương động âm (sinh trưởng hướng tới đất)
Câu 5. Khi không có ánh sáng, cây non
A. mọc vống lên và lá có màu vàng úa
B. mọc bình thường nhưng lá có màu đỏ
C. mọc vống lên và lá có màu xanh
D. mọc bình thường và lá có màu vàng úa
{-- Để xem tiếp nội dung đề và đáp án từ câu 6-10 của tài liệu các em vui lòng xem ở phần xem online hoặc Tải về--}
Trên đây là trích dẫn một phần nội dung tài liệu Lý thuyết và bài tập ôn tập Vận động cảm ứng Hướng động Sinh học 11. Để xem toàn bộ nội dung các em đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.
Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.
Các em quan tâm có thể tham khảo thêm các tài liệu cùng chuyên mục:
- Bài tập trắc nghiệm ôn tập Cảm ứng ở động vật Sinh học 11 có đáp án
- Kiến thức trọng tâm chuyên đề: Sinh sản ở động vật Sinh học 11
Chúc các em học tập tốt !
