BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH
I. Kiến thức cần nhớ
- Cơ quan tương đồng là các cơ quan ở các loài khác nhau, trhực hiện các chức năng rất khác nhau nhưng được bắt nguồn từ 1 cơ quan ở loài tổ tiên.
- Cơ quan thoái hóa cũng là cơ quan tương đồng vì chúng được bắt nguồn từ một cơ quan ở một loài tổ tiên nhưng nay không còn chức năng hoặc chức năng bị tiêu giảm.
- Cơ tương tự: là những cơ quan có nguồn gốc khác nhau nhưng thực hiện chức năng giống nhau nên có hình thái tương tự.
Kết luận: Sự tương đồng về đặc điểm giải phẫu giữa các loài là bằng chứng gián tiếp cho thấy các loài sinh vật hiện nay đều được tiến hóa từ một tổ tiên chung.
II. Bài tập
Câu 1: Khi nói về bằng chứng giải phẫu so sánh, phát biểu nào sau đây là đúng?
A. Cơ quan tương đồng là những cơ quan có nguồn gốc khác nhau, nằm ở những vị trí tương ứng trên cơ thể, có kiểu cấu tạo giống nhau.
B. Trong tiến hóa, các cơ quan tương đồng có ý nghĩa phản ánh nguồn gốc chung.
C. Cơ quan tương tự là những cơ quan có nguồn gốc khác nhau nhưng đảm nhiệm những chức phận giống nhau và có hình thái tương tự nhau.
D. Cơ quan thoái hóa là cơ quant hay đổi cấu tạo phù hợp với chức năng.
Hướng dẫn giải
Đáp án: C
Câu 2: Khi nói về bằng chứng giải phẫu học so sánh, phát biểu nào sau đây sai?
A. Cơ quan t ương đồng là những cơ quan có cùng kiểu cấu t ạo.
B. Cơ quan tương đồng là những cơ quan có cùng nguồn gốc.
C. Cơ quan tương đồng là những cơ quan có nguồn gốc khác nhau.
D. Cơ quan thoái hoá cũng là cơ quan t ương đồng.
Hướng dẫn giải
Đáp án: C
Khi nói về bằng chứng giải phẫu học so sánh, phát biểu sai là cơ quan tương đồng là những cơ quan có nguồn gốc khác nhau.
Câu 3: Các nghiên cứu về giải phẫu cho thấy có nhiều loài sinh vật có nguồn gốc khác nhau và thuộc các bậc phân loại khác nhau nhưng do sống trong cùng mội môi trường nên đ ược chọn lọc t ự nhiên tích lũy các biến d ị theo một hướng. Bằng chứng nào sau đây phản ánh sự tiến hóa của sinh vật theo xu hướng đó:
A. Trong hoa đực của cây đu đủ có 10 nhị, ở giữa hoa vẫn còn di tích của nhụy.
B. Gai cây hoàng liên là biến dạng của lá, gai cây hoa hồng là do sự phát triển của biểu bì thân
C. Chi trước của các loài động vật có xương sống có các xương phân bố theo thứ tự tương tự nhau.
D. Gai xương rồng, tua cuốn của đậu Hà Lan đều là biến dạng của lá
Hướng dẫn giải
Đáp án: B
Các nghiên cứu về giải phẫu cho thấy có nhiều loài sinh vật có nguồn gốc khác nhau và thuộc các bậc phân loại khác nhau nhưng do sống trong cùng mội môi trường nên đ ược chọn lọc t ự nhiên tích lũy các biến dị theo một hướng. Bằng chứng phản ánh sự tiến hóa của sinh vật theo xu hướng đó:
B. Gai cây hoàng liên là biến dạng của lá, gai cây hoa hồng là do sự phát triển của biểu bì thân
Câu 4: Ý nào không phải là bằng chứng sinh học phân tử?
A. Sự thống nhất về cấu tạo và chức năng của mọi gen của các loài.
B. Sự thống nhất về cấu tạo và chức năng của prôtêin của các loài.
C. Sự thống nhất về cấu tạo và chức năng của ADN của các loài.
D. Sự thống nhất về cấu tạo và chức năng của mã di truyền của các loài
Hướng dẫn giải
Đáp án: A
Sự thống nhất về cấu tạo và chức năng của mọi gen của các loài không phải bằng chứng sinh học phân tử.
Câu 5: Cơ quan thoái hoá là cơ quan
A. Phát triển không đầy đủ ở cơ thể trưởng thành.
B. Thay đổi cấu tạo phù hợp với chức năng mới
C. Thay đổi chức năng
D. Biến mất hoàn toàn
Hướng dẫn giải
Cơ quan thoái hóa là: cơ quan phát triển không đầy đủ ở cơ thể trưởng thành.
Trong tiến hóa, trước đây, cơ quan này từng giữ 1 vai trò nào đó của sinh vật, xong bây giờ chức năng đó không còn nữa, cơ quan đó cũng theo đó mà thoái hóa (thường là teo nhỏ lại)
Đáp án cần chọn là: A
Câu 6: Ý nào sau đây đúng về cơ quan thoái hoá?
A. Phát triển không đầy đủ ở cơ thể trưởng thành.
B. Là cơ quan thường teo nhỏ lại
C. Không còn giữ chức năng nào đó như trước đây nữa
D. Cả ba ý trên đều đúng
Hướng dẫn giải
Cơ quan thoái hóa là: cơ quan phát triển không đầy đủ ở cơ thể trưởng thành.
Trong tiến hóa, trước đây, cơ quan này từng giữ 1 vai trò nào đó của sinh vật, xong bây giờ chức năng đó không còn nữa, cơ quan đó cũng theo đó mà thoái hóa ( thường là teo nhỏ lại)
Đáp án cần chọn là: D
Câu 7: Khi nói về cơ quan tương tự, phát biểu nào sau đây không đúng.
A. Thể hiện sự gần gũi về tiến hóa của các loài.
B. Có chức năng như nhau.
C. Cơ quan thoái hóa không phải là cơ quan tương tự.
D. Thể hiện tính có hướng của chọn lọc tự nhiên.
Hướng dẫn giải
A- Sai cơ quan tương đồng thể hiện sự gần gũi về nguồn gốc trong tiến hóa
Đáp án cần chọn là: A
Câu 8: Khi nói về cơ quan tương tự, phát biểu nào sau đây đúng.
A. Thể hiện sự gần gũi về tiến hóa của các loài.
B. Có chức năng khác nhau.
C. Cơ quan thoái hóa là cơ quan tương tự.
D. Thể hiện tính có hướng của chọn lọc tự nhiên.
Hướng dẫn giải
A.Sai cơ quan tương đồng thể hiện sự gần gũi về nguồn gốc trong tiến hóa
B.Sai, cơ quan tương tự có chức năng giống nhau
C.Sai, cơ quan thoái hóa là cơ quan tương đồng.
Đáp án cần chọn là: D
Câu 9: Cặp cơ quan nào sau đây ở các loài sinh vật là cơ quan tương tự?
A. Cánh chim và cánh bướm
B. Ruột thừa của người và ruột tịt ở động vật.
C. Tuyến nọc độc của rắn và tuyến nước bọt của người.
D. Chi trước của mèo và tay của người.
Hướng dẫn giải
Cánh chim và cánh bướm có chúng chức năng là bay nhưng chúng có nguồn gốc khác nhau
Ruột thừa và ruột tịt ở động vật đều có nguồn gốc là manh tràng ở nhóm động vật ăn thực vật
Tuyến nọc độc của rắn và tuyến nước bọt của người có chung 1 nguồn gốc
Chi trước của mèo và tay của người có chung nguồn gốc là chi trước của động vật có xương sống
Đáp án cần chọn là: A
Câu 10: Cặp cơ quan nào dưới đây là cặp cơ quan tương tự?
A. Chi trước voi và chi trước chó
B. Tai dơi và tai mèo
C. Cánh chim và cánh dơi
D. Cánh bướm và cánh dơi
Hướng dẫn giải
Cánh bướm có nguồn gốc khác cánh dơi
Cánh bướm có nguồn gốc từ phần trước bụng, còn cánh dơi có nguồn gốc từ chi trước.
Đáp án cần chọn là: D
Câu 11: Cặp cơ quan nào sau đây ở các loài sinh vật là cơ quan tiến hóa theo hướng đồng quy tính trạng?
A. Cánh chim và cánh bướm
B. Ruột thừa của người và ruột tịt ở động vật
C. Tuyến nọc độc của rắn và tuyến nước bọt của người
D. Chi trước của mèo và tay của người
Hướng dẫn giải
Cánh chim và cánh bướm có chúng chức năng là bay nhưng chúng có nguồn gốc khác nhau.
Ruột thừa và ruột tịt ở động vật đều có nguồn gốc là manh tràng ở nhóm động vật ăn thực vật.
Tuyến nọc độc của rắn và tuyến nước bọt của người có chung 1 nguồn gốc.
Chi trước của mèo và tay của người có chung nguồn gốc là chi trước của động vật có xương sống.
Đáp án cần chọn là: A
Câu 12: Gai xương rồng và gai hoa hồng là bằng chứng về
A. Cơ quan tương đồng B. Cơ quan thoái hóa C. Phôi sinh học D. Cơ quan tương tự
Hướng dẫn giải
Đây là ví dụ về cơ quan tương tự vì gai xương rồng có nguồn gốc từ lá, gai hoa hồng có nguồn gốc là biểu bì.
Đáp án cần chọn là: D
Câu 13: Vây cá mập, vây cá ngư long và vây cá voi là ví dụ về
A. Cơ quan tương đồng B. Bằng chứng phôi sinh học
C. Cơ quan thoái hóa D. Cơ quan tương tự
Hướng dẫn giải
Vây cá mập, vây cá ngư long và vây cá voi là ví dụ về cơ quan tương tự: có nguồn gốc khác nhau nhưng thực hiện các chức năng giống nhau.
Đáp án cần chọn là: D
Câu 14: Ruột thừa ở người; hạt ngô trên bông cờ của ngô hay cây đu đủ đực có quả. Đây là bằng chứng về
A. Cơ quan thoái hóa B. Cơ quan tương đồng C. Phôi sinh học D. Cơ quan tương tự
Hướng dẫn giải
Ruột thừa ở người; hạt ngô trên bông cờ của ngô hay cây đu đủ đực có quả. Đây là bằng chứng về cơ quan thoái hóa.
Đáp án cần chọn là: A
Câu 15: Cơ quan nào không thể xem là cơ quan thoái hoá?
A. Vết xương chi ở rắn. B. Đuôi chuột túi.
C. Xương cụt ở người. D. Mấu thịt ở mí mắt người
Hướng dẫn giải
- Cơ quan thoái hóa: cơ quan còn tồn tại nhưng không còn thực hiện chức năng (A, C, D)
- Đuôi chuột túi có vai trò rất quan trọng, giữ thăng bằng, làm bánh lái cũng như tăng lực phóng khi nó di chuyển → không thể xem là cơ quan thoái hóa
Đáp án cần chọn là: B
Trên đây là toàn bộ nội dung tài liệu Kiến thức trọng tâm Bằng chứng giải phẫu so sánh Sinh học 12. Để xem toàn bộ nội dung các em đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.
Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.
Các em quan tâm có thể tham khảo thêm các tài liệu cùng chuyên mục:
Chúc các em học tập tốt !
