Bài 8: Quang hợp ở thực vật

1.1.1. Quang hợp là gì?

• Quang hợp là quá trình trong đó năng lượng ánh sáng mặt trời được lá hấp thụ để tạo ra cacbonhidrat và oxy từ khí và H₂O.
• Phương trình tổng quát :

          6 CO₂ + 6 H₂O → C₆H₁₂O₆ +6O₂

1.1.2. Vai trò quang hợp của cây xanh

• Sản phẩm quang hợp là nguồn chất hữu cơ làm thức ăn cho mọi sinh vật, là nguyên liệu cho công nghiệp và thuốc chữa bệnh cho con người

• Cung cấp năng lượng để duy trì hoạt động sống của sinh giới.

• Điều hoà không khí: giải phóng oxi và hấp thụ CO₂ (góp phần ngăn chặn hiệu ứng nhà kính)

1.2.1. Hình thái giải phẫu của lá thích nghi với chức năng quang hợp

• Hình thái

  • Diện tích bề mặt lớn: hấp thụ được nhiều ánh sáng mặt trời.

  • Phiến lá mỏng: thuận lợi cho khí khuếch tán vào và ra được dễ dàng.

  • Trong lớp biểu bì của mặt lá có khí khổng giúp cho khí CO₂ khuếch tán vào bên trong lá đến lục lạp.

• Giải phẫu:

  • Tế bào mô giậu chứa nhiều lục lạp phân bố ngay bên dưới lớp biểu bì mặt trên của lá để trực tiếp hấp thụ được các tia sáng chiếu lên trên mặt lá.

  • Tế bào mô xốp chứa ít diệp lục hơn so với mô giậu nằm ngay ở mặt dưới của phiến lá. Trong mô xốp có nhiều khoang rỗng tạo điều kiện cho khí CO2 dễ dàng khuếch tán đến các tế bào chứa sắc tố quang hợp.

  • Hệ gân lá phát triển đến tận từng tế bào nhu mô lá, chứa các mạch gỗ và mạch rây.

  • Trong phiến lá có nhiều tế bào chứa lục lạp là bào quan quang hợp.

1.2.2. Lục lạp là bào quan quang hợp

• Màng tilacoit là nơi phân bố hệ sắc tố quang hợp, nơi xảy ra các phản ứng sáng.

• Xoang tilacoit là nơi xảy ra các phản ứng quang phân li nước và quá trình tổng hợp ATP trong quang hợp.

• Chất nền là nơi xảy ra các phản ứng tối

1.2.3. Hệ sắc tố quang hợp

• Hệ sắc tố quang hợp gồm:

  • Diệp lục a hấp thu năng lượng ánh sáng chuyển thành năng lượng trong ATP và NADPH.

  • Các sắc tố phụ: (Carotenoit) hấp thụ và truyề năng lượng cho diệp lục a

• Sơ đồ:

     Carotenoit → Diệp lục b → Diệp lục a → Diệp lục a ở trung tâm.

Qua bài học này các em cần:

• Nêu được khái niệm quang hợp.

• Nêu được vai trò quang hợp ở thực vật.

• Trình bày được cấu tạo của lá thích nghi với chức năng quang hợp.

• Liệt kê được các sắc tố quang hợp.

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sinh học 11 Bài 8 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Quang hợp ở thực vật:

  • A. là quá trình sử dụng năng lượng ánh sáng mặt trời đã được diệp lục hấp thu để tổng hợp cacbonhyđrat và giải phóng oxy từ cacbonic và nước. 
  • B. là quá trình sử dụng năng lượng ánh sáng mặt trời đựơc diệp lục hấp thu để tổng hợp các chất hữu cơ từ các chất vô cơ đơn giản (CO₂) 
  • C. là quá trình tổng hợp được các hợp chất cacbonhyđrat và O₂ từ các chất vô cơ đơn giản xảy ra ở lá cây. 
  • D. là quá trình sử dụng năng lượng ATP được diệp lục hấp thụ để tổng hợp cacbonhydrat và giải phóng ôxy từ CO₂ và nước. 

• Câu 2:

  Lá có đặc điểm nào phù hợp với chức năng quang hợp?
  I. Hình bản, xếp xen kẽ, hướng quang.
  II. Có mô xốp gồm nhiều khoang trống chứa CO₂; mô giậu chứa nhiều lục lạp
  III. Hệ mạch dẫn (bó mạch gỗ của lá) dày đặc, thuận lợi cho việc vận chuyển nước, khoáng và sản phẩm quang hợp.
  IV. Bề mặt lá có nhiều khí khổng, giúp trao đổi khí.

  • A. I, II, III
  • B. I, II, IV
  • C. II, III, IV
  • D. I, II, III, IV

• Câu 3:

  Vì sao lá cây có màu xanh lục?

  • A. Vì hệ sắc tố không hấp thu ánh sáng màu xanh lục. 
  • B. Vì diệp lục b hấp thu ánh sáng màu xanh lục. 
  • C. Vì diệp lục a hấp thụ ánh sáng màu xanh lục. 
  • D. Vì nhóm sắc tố phụ (carôtenôit) hấp thụ ánh sáng màu xanh

Câu 2- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online 

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Sinh học 11 Bài 8 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Bài tập 4 trang 13 SBT Sinh học 11

Bài tập 5 trang 14 SBT Sinh học 11

Bài tập 8 trang 15 SBT Sinh học 11

Bài tập 15 trang 17 SBT Sinh học 11

Bài tập 17 trang 20 SBT Sinh học 11

Bài tập 22 trang 21 SBT Sinh học 11

Bài tập 1 trang 34 SGK Sinh học 11 NC

Bài tập 2 trang 34 SGK Sinh học 11 NC

Bài tập 3 trang 34 SGK Sinh học 11 NC

Bài tập 4 trang 34 SGK Sinh học 11 NC

Bài tập 5 trang 34 SGK Sinh học 11 NC

Bài tập 6 trang 34 SGK Sinh học 11 NC

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!