PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP SÓNG VÔ TUYẾN
1. TÓM TẮT LÝ THUYẾT
a) Khái niệm sóng vô tuyến
Sóng điện từ có bước sóng từ vài mét đến vài kilomet được dùng trong thông tin liên lạc vô tuyến gọi là sóng vô tuyến.
b) Công thức tính bước sóng vô tuyến
Trong chân không:
λ = \(\frac{v}{f} = v.T = 2\pi .v\sqrt {LC} \)
với v = 3.108 m/s là tốc độ ánh sáng trong chân không.
Trong môi trường vật chất có chiết suất n thì λn = v/f = v.T = λ/n ; n = c/v , với v là tốc độ ánh sáng truyền trong môi trường có chiết suất n.
2. VÍ DỤ MINH HỌA
Mạch dao động của một máy thu vô tuyến gồm cuộn cảm L = 1 (µH) và tụ điện biến đổi C, dùng để thu sóng vô tuyến có bước sóng từ 13 (m) đến 75 (m). Hỏi điện dung C của tụ điện biến thiên trong khoảng nào?
Hướng dẫn giải:
Từ công thức tính bước sóng: λ = 2πv.√LC
→ \(C = \frac{{{\lambda ^2}}}{{4{\pi ^2}{v^2}L}}\)
Từ đó ta được:
\(\left\langle \begin{array}{l}
{C_{\min }} = \frac{{\lambda _{\min }^2}}{{4{\pi ^2}{v^2}L}} = ... = {47.10^{ - 12}}F\\
{C_{\max }} = \frac{{\lambda _{\max }^2}}{{4{\pi ^2}{v^2}L}} = ... = {1563.10^{ - 12}}F
\end{array} \right.\)
Vậy điện dung biến thiên từ 47 (pF) đến 1563 (pF).
3. BÀI TẬP VÂN DỤNG
Câu 1.Chọn câu đúng khi nói về sóng vô tuyến?
A. Sóng ngắn có năng lượng nhở hơn sóng trung.
B. Bước sóng càng dài thì năng lượng sóng càng lớn.
C. Ban đêm sóng trung truyền xa hơn ban ngày.
D. Sóng dài bị nước hấp thụ rất mạnh.
Câu 2.Chọn phát biểu sai khi nói về sóng vô tuyến:
A. Các sóng trung ban ngày chúng bị tầng điện li hấp thụ mạnh nên không truyền được xa, ban đêm chúng bị tầng điện li phản xạ nên truyền được xa.
B. Sóng dài bị nước hấp thụ mạnh
C. Các sóng cực ngắn không bị tầng điện li hấp thụ hoặc phản xạ, có khả năng truyền đi rất xa theo đường thẳng.
D. Sóng càng ngắn thì năng lượng sóng càng lớn.
Câu 3.Công thức nào sau đây dùng để tính được bước sóng và các thông số L, C của mạch chọn sóng máy thu vô tuyến điện ?
\(\begin{array}{l}
A.\lambda {\rm{ }} = \frac{{2\pi }}{v}\sqrt {LC} \\
B.\lambda {\rm{ }} = 2\pi v\sqrt {LC} \\
C.\lambda {\rm{ }} = 2\pi v\sqrt {\frac{L}{C}} \\
D.\lambda {\rm{ }} = \frac{v}{{2\pi \sqrt {LC} }}
\end{array}\)
Câu 4.Tần số của dao động điện từ trong khung dao động thoả mãn hệ thức nào sau đây?
\(\begin{array}{l}
A.f{\rm{ }} = 2\pi \sqrt {LC} \\
B.f{\rm{ }} = \frac{{2\pi }}{{\sqrt {LC} }}\\
C.f{\rm{ }} = \frac{1}{{2\pi \sqrt {LC} }}\\
D.f{\rm{ }} = 2\pi \sqrt {\frac{L}{C}}
\end{array}\)
Câu 5.Chọn câu trả lời sai. Trong mạch dao động LC, bước sóng điện từ mà mạch đó có thể phát ra trong chân không là
\(\begin{array}{l}
A.\lambda {\rm{ }} = {\rm{ }}v/f\\
B.\lambda {\rm{ }} = {\rm{ }}v.T\\
C.2\pi v\sqrt {LC} \\
D.\lambda {\rm{ }} = {\rm{ }}2\pi v.\frac{{{I_0}}}{{{Q_0}}}
\end{array}\)
Câu 6.Để tìm sóng có bước sóng λ trong máy thu vô tuyến điện, người ta phải điều chỉnh giá trị của điện dung C và độ tự cảm L trong mạch dao động của máy. Giữa λ, L và C phải thỏa mãn hệ thức
\(\begin{array}{l}
A.2\pi \sqrt {LC} = \frac{v}{f}\\
B.2\pi \sqrt {LC} = {\rm{ }}\lambda .v\\
C.2\pi \sqrt {LC} = {\rm{ }}\lambda /v\\
D.\frac{{\sqrt {LC} }}{{2\pi }} = \frac{\lambda }{v}
\end{array}\)
Câu 7.Một sóng điện từ có tần số f = 6 MHz. Bước sóng của sóng điện từ đó là
A. λ = 25 m B. λ = 60 m
C. λ = 50 m D. λ = 100 m
Câu 8.Sóng FM của đài tiếng nói Việt Nam có tần số f = 100 MHz. Bước sóng mà đài thu được có giá trị là
A. λ = 10 m B. λ = 3 m
C. λ = 5 m D. λ = 2 m
Câu 9.Sóng điện từ trong chân không có tần số f = 150 kHz, bước sóng của sóng điện từ đó là
A. λ = 2000 m. B. λ = 2000 km.
C. λ = 1000 m. D. λ = 1000 km.
Câu 10.Một mạch thu sóng có L = 10 μH, C = 1000/π2 pF thu được sóng có bước sóng là
A. λ = 0,6 m B. λ = 6 m
C. λ = 60 m D. λ = 600 m
...
ĐÁP ÁN
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
| C | B | B | C | D | C | C | B | A | C | C | C | D |
--(Nội dung đầy đủ, chi tiết, các em vui lòng đăng nhập để xem online hoặc tải về)--
Trên đây là trích dẫn một phần nội dung tài liệu Phương pháp giải bài tập về Sóng vô tuyến môn Vật Lý 12 năm 2021. Để xem thêm nhiều tài liệu tham khảo hữu ích khác các em chọn chức năng xem online hoặc đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.
Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.
