DẠNG BÀI TẬP CHỨNG MINH
VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG
A. Yêu cầu
Dạng câu hỏi chứng minh cũng là dạng câu hỏi thường gặp trong các đề thi tuyển sinh cũng như các đề thi học sinh giỏi. Để đạt được kết quả tốt câu hỏi chứng minh phần vùng Đồng bằng sông Cửu Long, cần phải đảm bảo các yêu cầu sau đây:
- Nắm vững kiến thức cơ bản là yêu cầu đầu tiên. Đối với dạng chứng minh, ngoài lượng kiến thức còn phải sử dụng các số liệu chủ yếu liên quan tới yêu cầu câu hỏi. Số liệu về Đồng bằng sông Cửu Long có thể khai thác trong Atlat trang 29 và nhiều trang khác.
- Biết cách sàng lọc, lựa chọn kiến thức cũng như số liệu cần thiết để chứng minh. Đây cũng là một yêu cầu quan trọng nhằm tránh sự sa đà, dàn trải và tập trung vào việc tìm ra đủ chứng cứ chứng minh.
- Đưa ra các bằng chứng "tâm phục, khẩu phục" dựa trên cơ sở kiến thức cơ bản và số liệu thống kê đã được chọn lọc. Chất lượng của bài thi trong trường hợp này phụ thuộc nhiều vào các bằng chứng có sức thuyết phục.
B. Bài tập
Câu 1. Dựa vào Atlat Địa lí Việt Nam và kiến thức đã học, chứng minh rằng vùng Đồng bằng sông Cửu Long có khả năng đẩy mạnh phát triển nền nông nghiệp hàng hoá.
Hướng dẫn giải
- Khái quát nền nông nghiệp hàng hóa.
- Vùng đồng bằng sông Cửu Long có mức độ tập trung các nguồn lực tự nhiên cao cho sản xuất nông nghiệp trên quy mô lớn
+ Địa hình và đất thuận lợi
- Là đồng bằng châu thổ lớn nhất nước ta. Đất phù sa diện tích lớn, màu mỡ tập dung thành dải ven sông Tiền và sông Hậu, khả năng mở rộng còn nhiều sau khi cải tạo đất phèn mặn và nâng cao hệ số sử dụng đất.
- Diện tích mặt nước nuôi trồng thuỷ sản còn nhiều ở các cửa sông, bãi triều, diện tích rừng ngập măn, sông ngòi, kênh rạch… chiếm 70% diện tích mặt nước nuôi trồng thuỷ sản của cả nước.
+ Khí hậu có tính chất cận xích đạo, chế độ nhiệt cao ổn định, lượng mưa hàng năm lớn. Ngoài ra vùng ít chịu tai biến khí hậu gây ra, thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp quanh năm, có khả năng thâm canh, tăng vụ.
+ Sông ngòi, kênh rạch chằng chịt, cung cấp nước để tháu chua, rửa mặn, phát triển giao thông, nuôi trồng thuỷ sản và đáp ứng nhu cầu sinh hoạt.
+ Sinh vật: chủ yếu là rừng ngập mặn (Cà Mau, Bạc Liêu), có diện tích lớn nhất nước ta & rừng tràm (Kiên Giang, Đồng Tháp). Có nhiều loại chim, cá. Vùng biển có hàng trăm bãi cá, bãi tôm với nhiều hải sản quý, chiếm 54% trữ lượng cá biển cả nước.
- Hệ thống cơ sở vật chất, cơ sở hạ tầng của vùng đang được cải thiện rõ rệt góp phần nâng cao trình độ thâm canh.
+ Hệ thống trang trại phát triển mạnh, Áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất: sử dụng giống mới, kĩ thuật tiên tiến…
+ Mạng lưới công nghiệp chế biến phân bố rộng khắp, giao thông vận tải được đẩy mạnh đầu tư nên việc trao đổi nông sản giữa các vùng tương đối thuận lợi.
- Thị trường tiêu thụ ngày càng mở rộng đặc biệt là thị trường xuất khẩu đã thúc đẩy sản xuất nông nghiệp hàng hoá phát triển.
+ Thị trường trong nước: dân số đông và mức sống ngày càng nâng cao
+ Thị trường xuất khẩu: nông sản đã xâm nhập được vào các thị trường lớn và khó tính như EU, Nhật Bản, Hoa Kì
+ Đã tạo ra các sản phảm chuyên môn hoá nông nghiệp mang lại gía trị cao
- Ngoài ra, nhiều nơi có nguồn lao động dồi dào, năng động, có kinh nghiệp sản xuất hàng hoá, chính sách phát triển nền kinh tế hàng hóa, hỗ trợ người nông dân về vốn và khoa học kĩ thuật…
Câu 2. Dựa vào Atlat địa lí Việt Nam và những kiến thức đã học chứng minh: Đồng bằng sông Cửu Long là vựa lúa lớn nhất cả nước?
Hướng dẫn giải
- Chứng minh: Vùng đứng đầu cả nước về
+ Quy mô (diện tích, sản lượng) chiếm hơn 50% cả nước gấp hơn 2 lần Đồng bằng sông Hồng (chiều cao các cột trong bản đồ).
+ Mức độ tập trung hóa cao nhất cả nước: tỉ lệ diện tích gieo trồng trên 90% (ở Đồng bằng sông Hồng chủ yếu >80%).
+ Bình quân lương thực theo đầu người cao nhất cả nước: gấp khoảng 3 lần Đồng bằng sông Hồng.
+ Năng suất lúa cao thứ 2 cả nước và có xu hướng tăng nhanh.
+ Đóng góp chính vào xuất khẩu lúa gạo của nước ta.
+ Các tỉnh dẫn đầu: Long An, Kiên Giang, An Giang.. trên 3 triệu tấn cao nhất cả nước và vượt xa so với các tỉnh trọng điểm của Đồng bằng sông Hồng.
Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập .
Các em quan tâm có thể tham khảo thêm các tài liệu cùng chuyên mục:
- Phương pháp khai thác và sử dụng Atlat địa lí Việt Nam trang “Vùng đồng bằng sông Cửu Long“ (tr.29) Địa lí 12
- Lý thuyết và bài tập trắc nghiệm ôn tập chủ đề Vấn đề phát triển giao thông vận tải và thông tin liên lạc Địa lí 12
Chúc các em học tập tốt !
