Bài 1 trang 207 SGK Sinh 12 nâng cao
Sống trong điều kiện khô hạn, thực vật và động vật có những đặc điểm thích nghi nào nổi bật ?
Hướng dẫn giải
Trong điều kiện khô hạn:
- Ở thực vật:
- Tích trữ nước trong cơ thể: ở củ, rễ, thân, lá.
- Giảm sự thoát hơi nước: khí khổng ít, lá hẹp hoặc biến thành gai, rụng lá vào mùa khô…
- Tăng khả năng tìm nước: rễ phát triển, có nhiều rễ phụ.
- Khả năng “trốn hạn”: cây tồn tại dưới dạng hạt dưới mặt đất vào mùa khô, vào mùa ẩm, hạt nảy mầm, phát triển và nhanh chóng ra hoa kết quả.
- Ở động vật:
- Giảm sự thoát hơi nước: bò sát có lớp vỏ sừng bao bọc. Động vật đồng nhiệt giảm tuyến mồ hôi, ít bài tiết nước tiểu.
- Thích nghi về sinh thái và tập tính: nhiều loài chuyển hoạt động vào ban đêm hay trong hang hốc.
- Sử dụng nước để trao đổi chất: quá trình sử dụng nước nhờ đốt cháy mỡ.
- Trên các hoang mạc nóng và khô, thân con vật có màu vàng (côn trùng, thằn lằn), ở nơi cực lạnh, thân lại có màu trắng (gấu trắng Bắc Cực).
Bài 2 trang 207 SGK Sinh 12 nâng cao
Thực vật và động vật có những biến đổi gì về hình thái để thích nghi với điều kiện gió lộng?
Hướng dẫn giải
Với điều kiện gió lộng:
- Thực vật: Cây thường thấp hoặc có thân bò, rễ ăn sâu xuống nền đất; nhiều cây cao có bạnh rễ hay rễ phụ, rễ chống. Hạt có túm lông, hoặc có cánh, có gai dài giúp phát tán nòi giống đi xa.
- Động vật: Các loài côn trùng thường có cánh ngắn hoặc tiêu giảm. Bộ lông ngắn, dày, ép sát vào thân.
Bài 3 trang 207 SGK Sinh 12 nâng cao
Những cây thích nghi với lửa có những đặc điểm gì nổi bật ?
Hướng dẫn giải
- Thích nghi với lửa tự nhiên: có vỏ chịu được lửa lướt qua, có thân ngầm dưới mặt đất, mặt nước.
Bài 4 trang 207 SGK Sinh 12 nâng cao
Những nhân tố sinh thái hữu sinh gồm những nhân tố nào?
Hướng dẫn giải
- Nhân tố sinh thái hữu sinh bao gồm sinh vật là các mối quan hệ giữa các sinh vật với nhau (quan hệ hỗ trợ hay đối địch).
- Sinh vật có những đặc điểm thích nghi về hình thái, sinh lí – sinh thái và tập tính để tồn tại và phát triển, duy trì trạng thái cân bằng sinh học trong tự nhiên.
- Các mối quan hệ: cộng sinh, hội sinh, hợp tác, cạnh tranh, ức chế cảm nhiễm, sinh vật này ăn sinh vật khác, kí sinh…
Bài 5 trang 207 SGK Sinh 12 nâng cao
Hãy nêu lên tác động của sinh vật đưa đến những biến đổi của môi trường?
Hướng dẫn giải
- Sinh vật không chỉ chịu ảnh hưởng của các nhân tố sinh thái mà còn tác động trở lại, làm cho môi trường biến đổi, sự biến đổi càng mạnh khi sinh vật sống trong các tổ chức càng cao (quần thể, quần xã).
- Sản phầm của quá trình trao đổi chất và bài tiết của sinh vật đều thải ra môi trường, làm thay đổi môi trường. Ví dụ: mọc trên nền đất, cây làm thay đổi cấu trúc và thành phần hóa học của đất, làm tăng độ ẩm, giảm nhiệt độ dưới tán cây. Giun làm đất tơi xốp, màu mỡ.
- Tác động cơ học như đào bới, xây đắp làm biến đổi hành tinh. Ví dụ: san hô với cơ thể rất nhỏ, với lối sống tập đoàn, hơn 500 triệu năm qua đã tạo nên những đảo, quần đảo khổng lồ trong đại dương.
- Con người không ngừng tác động vào tự nhiên để phục vụ cho đời sống của mình làm môi trường bị biến đổi, gây hiệu ứng nhà kính, tầng ôzôn bị thủng, ảnh hưởng lớn đến sinh vật và con người.
Bài 6 trang 207 SGK Sinh 12 nâng cao
Hãy chọn phương án trả lời đúng. Đặc điểm hình thái nào không đặc trưng cho những loài chịu khô hạn ?
A. Lá hẹp hoặc biến thành gai,
B. Trữ nước trong lá, trong thân hay trong củ, rễ.
C. Trên mặt lá có rất nhiều khí khổng.
D. Rễ rất phát triển để tìm nước.
Hướng dẫn giải
Đáp án C
Trên đây là nội dung hướng dẫn giải chi tiết bài tập SGK nâng cao môn Sinh 12 Chương 1 - Sinh thái học Ảnh hưởng của các nhân tố sinh thái lên đời sống sinh vật (tt) được trình bày rõ ràng, khoa học. Chúng tôi hy vọng đây sẽ là tài liệu hữu ích giúp các bạn học sinh lớp 12 học tập thật tốt!
