Bài 1 trang 70 SGK Sinh 11 nâng cao
Trao đổi khí trong hô hấp ở trùng biến hình, thuỷ tức và giun được thực hiện như thế nào?
Hướng dẫn giải
- Ở trùng biến hình sự trao đổi khí trong hô hấp thực hiện trực tiếp qua màng tế bào.
- Ở thuỷ tức và giun, sự trao đổi khí trong hô hấp thực hiện trực tiếp qua bề mặt cơ thể.
Bài 2 trang 70 SGK Sinh 11 nâng cao
Trao đổi khí trong hô hấp ở sâu bọ, ở cá, ở chim, ở thú được thực hiện như thế nào?
Hướng dẫn giải
- Trao đổi khí qua mang:
- Mang là cơ quan trao đổi khí của nhiều nhóm động vật sống trong nước như cá, động vật thân mềm.
- Khi hít vào, miệng cá mở ra, thềm miệng hạ xuống, nắp mang phình ra hai bên, diềm nắp mang đóng kín, thể tích xoang miệng tăng, nước từ ngoài trong miệng.
- Khi thở ra, miệng cá đóng lại, thềm miệng nâng lên, nắp mang ép vào trong, thể tích giảm, diềm nắp mang mở ra, từ trong xoang miệng đi qua mang ra ngoài.
- Trao đổi khí qua ống khí:
- Hệ thống ống khí của côn trùng bào gồm các ống khí phân nhánh đến tận từng tế bào, thông với bên ngoài qua lỗ thở. Khí O2 và CO2 được trao đổi trực tiếp giữa tế bào với môi trường không cần cơ quan vận chuyển khí.
- Sự thông khí được thực hiện nhờ sự co bóp của thành bụng.
- Trao đổi khí qua phối ở chim và thú:
- Ở chim:
- Khi hít vào các túi khí giãn ra, khí giàu O2 đi vào các túi khí sau và vào phổi, khí giàu CO2 đi vào túi khí trước.
- Khi thở ra các túi khí xẹp lại, khí giàu O2 đi từ túi khí phía sau vào phổi, khí giàu CO2 từ túi khí trước theo ống dẫn khí ra ngoài.
- Ở người: Sự trao đổi khí thực hiện qua bề mặt trao đổi khí ở các phế nang trong phổi. Sự lưu thông khí qua phổi là nhờ co giãn của các cơ thở làm thay đổi thể tích của khoang ngực (ở thú và người).
- Ở chim:
Bài 3 trang 70 SGK Sinh 11 nâng cao
Vận chuyển khí giữa cơ quan hô hấp và tế bào được thực hiện như thế nào?
Hướng dẫn giải
Vận chuyển khí giữa cơ quan hô hấp và tế bào được thực hiện:
- Sự vận chuyển O2 từ cơ quan hô hấp đến tế bào và CO2 từ tế bào tới cơ quan hô hấp (mang hoặc phổi) được thực hiện nhờ máu và dịch mô.
- Ôxi trong không khí hít vào phổi hay ống khí hoặc ôxi hòa tan trong nước khi qua mang sẽ được khuếch tán vào máu. Ở đây chúng kết hợp với hêmôglôbin hoặc hêmôxianin (các sắc tố hô hấp) đế trở thành máu động mạch (máu giàu ôxi) chuyển tới các tế bào. Ôxi được vận chuyển từ phổi đến các cơ quan dưới dạng hòa tan trong huyết tương (1-2%), và dạng liên kết với Hemoglobin trong hồng cầu (98-99%).
- CO2 là sản phẩm của hô hấp tế bào được khuếch tán vào máu và được vận chuyển tới mang hoặc phổi, chủ yếu dưới dạng natri bicacbônat (NaHCO3) (70%), một phần dưới dạng kết hợp với Hêmôglôbin (25%) và một phần rất nhỏ dưới dạng hòa tan trong huyết tương (5-7%).
Bài 4 trang 70 SGK Sinh 11 nâng cao
Hãy chọn phương án trả lời đúng. Hô hấp ở cá đạt hiệu quả cao, mặc dù hàm lượng ôxi hòa tan trong nước thấp, vì:
A. Dòng nước hầu như chảy qua mang liên tục.
B. Các lá mang có nhiều phiến mang chứa mạng lưới mao quản dày đặc làm tăng bề mặt trao đổi khí.
C. Máu chảy song song và ngược chiều với dòng nước chảy qua các phiến mang.
D. Cả A, B và C.
Hướng dẫn giải
Bài 5 trang 70 SGK Sinh 11 nâng cao
Hãy chọn phương án trả lời đúng. Hô hấp ở chim đạt hiệu quả cao vì:
A. Chim có thêm các túi khí làm tăng bề mặt trao đổi khí.
B. Có dòng khí liên tục chuyển qua các ống khí trong phổi từ sau ra trước kể cả lúc hít vào lẫn lúc thở ra nhờ sự co giãn của hệ thống túi khí khi các cơ hô hấp co giãn.
C. Trong phổi không có khí đọng như ở phổi thú.
D. Cả A và B.
E. Cả B và C.
Hướng dẫn giải
