Giải Hóa 11 SGK nâng cao Chương 2 Bài 15 Axit photphoric và muối photphat

Viết công thức cấu tạo của axit điphotphoric, axit metanphotphoric và cho biêt axit này số oxi hóa của photpho là bao nhiêu.

Hướng dẫn giải:

---

Viết Phương trình hóa học thực hiện dãy chuyển hóa sau đây:

Quặng photphoric → photpho → điphotpho pentaoxit → axit photphoric → amini photphat → axit photphoric → canxi photphat.

Hướng dẫn giải:

Chuỗi phương trình

1) Ca₃(PO4)₂ + 3SiO₄ + 5C → 3CaSiO₃ + 2P + 5CO  (đk: 1200^oC)

2) 4P+5O₂ → 2P₂O₅

3) P₂O₅ +3H₂O → 2H₃PO₄

4) H₃PO₄ +3NH₃ → (NH₄)₃PO₄

5) 2(NH₄)₃PO₄ +3H₂SO₄ → 3(NH₃)₂SO₄ +2H₃PO₄

6) 3Ca(OH)₃ +2H₃PO₄ → Ca₃(PO₄)₂ +6H₂O

---

Điền chất thích hợp vào chỗ có dấu ? trong các sơ đồ sau:

a) H₂PO₄^-  +   ?   →   HPO₄^2-   +   ?

b) HPO₄^2-   +  ?   →   H₂PO₄^-    +   ?

Hướng dẫn giải:

Câu a:

H₂PO₄^-   +  OH^-    →     HPO₄^2-   +  H₂O

Câu b:

HPO₄^2- + H₃O⁺ →   H₂PO₄^-    +  H₂O

---

Bằng Phương pháp hóa học, hãy phân biệt dung dịch HNO₃ và dung dịch H₃PO₄

Hướng dẫn giải:

Cách 1:

Trung hòa hai axit bằng dung dịch NaOH, sau đó dùng dung dịch AgNO₃ nhận biết ion PO₄^3- vì tạo kết tủa màu vàng.

3Ag⁺ + PO₄^3- → Ag₃PO₄↓

Cách 2:

Cho bột Cu tác dụng với từng axit H₃PO₄ không tác dụng với Cu, chỉ có HNO₃ tác dụng với Cu sinh ra khí không màu hóa nâu ngoài không khí hoặc khí màu nâu.

3Cu + 8HNO₃ loãng → 3Cu(NO₃)₂ + 2NO↑ + 4H₂O

Cu + 4HNO₃đặc → Cu(NO₃)₂ + 2NO₂↑ + 2H₂O

---

Axit A là chất rắn, trong suốt, không màu, dễ tan trong nước. Khi thêm canxi oixt vào dung dịch A thì tạo thành hợp chất B màu trắng, không tan trong nước. Khi nung B ở nhiệt độ cao với cát và than thì tạo thành chất photpho có trong thành phần của A. Cho biết A, B là những chất gì? Viết phương trình hóa học của các phản ứng.

Hướng dẫn giải:

A là H₃PO₄,  B là Ca₃(PO₄)₂

2H₃PO₄  + 3CaO → Ca₃(PO₄)₂ + 3H₂O

Ca3(PO4)2 + 3SiO4 + 5C → 3CaSiO3 + 2P + 5CO  (đk: 1200oC)

---

Thêm 0,15 mol KOH vào dung dịch chứa 0,1 mol H₃PO₄. Sau phản ứng, trong dung dịch muối có các muối.

A. K₂PO₄ và K₂HPO₄

B. KH₂PO₄ và K₃PO₄

C. K₂HPO₄ và K₃PO₄

D. KH₂PO₄,K₂HPO₄ và K₃PO₄

Hướng dẫn giải:

Chọn A.

Ta có: 1 < k = n_KOH : n_H3PO4 = 1,5 < 2

⇒ tạo 2 muối KH₂PO₄ và K₂HPO₄

---

Thêm 6 gam P₂O₅ vào 25ml dung dịch H₃PO₄ 6% (D=1,03 g/ml). Tính nồng độ phần trăm của H₃PO₄ trong dung dịch thu được.

Hướng dẫn giải:

P₂O₅ + 3H₂O →  2H₃PO₄

142                           2.98

6                                 ?

Khối lượng H₃PO₄ nguyên chất tạo từ 6 gam P₂O₅ là: 6.2.98/142=8,28 (g)

Khối lượng dung dịch H₃PO₄ trong 25 ml dung dịch H₃PO₄ (6%, D=1,03g/mol) là:

m_dd = D.V = 25.1,03 = 25,75 g

Khối lượng H₃PO₄ nguyên chất:

m_ct = 6.25,75/100 = 1,545 (g)

Nồng độ phần trăm của H₃PO₄ trong dung dịch thu được sau khi thêm P₂O₅ là:

C% H₃PO₄ = [(8,28 + 1,545).100] : (6 + 25,75) = 30,95%

---

Rót dung dich chứa 11,76 gam H₃PO₄ vào dung dịch chứa 16,8 gam KOH. Tính khối lượng của từng khối lượng muối thu được sau khi cho dung dịch bay hơi đến khô.

Hướng dẫn giải:

nH₃PO₄ = 0,12 mol; nKOH = 0,3 mol

Ta có:  2 <  nKOH : nH₃PO₄ = 2,5 < 3

→ tạo ra 2 muối K₂HPO₄ và K₃PO₄

Đặt số mol H₃PO₄ tham gia phản ứng (1) và (2) lần lượt là x mol và y mol

H₃PO₄  + 2KOH  →  K₂HPO₄ + 2H₂O   (1)

  x                  2x               x

H₃PO₄ + 3KOH → K₃PO₄ + 3H₂O       (2)

  y                 3y            y

Theo đề ta có: x + y = 0,12 và 2x + 3y = 0,3

→ x = 0,06 và y = 0,06

Khối lượng muối thu được: 

mK₂HPO₄ = 0,06.174 = 10,44 gam

mK₃PO₄ = 0,06.212 = 12,72 gam

 

Trên đây là nội dung chi tiết Giải bài tập nâng cao Hóa 11 Chương 2 Axit photphoric và muối photphat, với hướng dẫn giải chi tiết, rõ ràng, trình bày khoa học. Chúng tôi hy vọng đây sẽ là tài liệu hữu ích giúp các bạn học sinh lớp 11 học tập thật tốt!