SỞ GD&ĐT VĨNH PHÚC ĐỀ THI KHẢO SÁT CHUYÊN ĐỀ
TRƯỜNG THPT VĨNH YÊN NĂM HỌC: 2018 - 2019
MÔN: NGỮ VĂN 11
Phần I. Đọc hiểu (3,0 điểm)
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:
Sáu con người, do sự tình cờ của số phận, mắc kẹt vào cùng một cái hang rất tối và lạnh. Mỗi người chỉ còn một que củi nhỏ trong khi đống lửa chính đang lụi dần.
Người phụ nữ đầu tiên định quẳng que củi vào lửa, nhưng đột nhiên rụt tay lại. Bà vừa nhìn thấy một khuôn mặt da đen trong nhóm người da trắng. Người thứ hai lướt qua các bộ mặt quanh đống lửa, thấy một người trong số đó không đi chung nhà thờ với ông ta. Vậy là thanh củi cũng bị thu về. Người thứ ba trầm ngâm trong một bộ quần áo nhàu nát. Ông ta kéo áo lên tận cổ, nhìn người đối diện nghĩ thầm: “Tại sao mình lại phải hi sinh thanh củi để sưởi ấm cho con heo béo ị giàu có kia?”. Người đàn ông giàu lui lại một chút, nhẩm tính: “Thanh củi trong tay, phải khó nhọc lắm mới kiếm được, tại sao ta phải chia sẻ nó với tên khố rách áo ôm lười biếng đó?”. Ánh lửa bùng lên một lần cuối, soi rõ khuôn mặt người da đen đang đanh lại, lộ ra những nét hằn thù: “Không, ta không cho phép mình dùng thanh củi này sưởi ấm những gã da trắng!”.Chỉ còn lại người cuối cùng trong nhóm. Nhìn những người khác trầm ngâm trong im lặng, anh ta tự nhủ: “Mình sẽ cho thanh củi, nếu có ai đó ném phần của họ vào đống lửa trước”.
Cứ thế, đêm xuống dần. Sáu con người nhìn nhau căng thẳng, tay nắm chặt những que củi. Đống lửa chỉ còn than đỏ rồi lụi tắt. Sáng hôm sau, khi những người cứu hộ tới nơi, cả sáu đều đã chết cóng.
(Theo: Quà tặng cuộc sống)
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích.
Câu 2: Anh/chị hiểu như thế nào về ý kiến sau: “Mình sẽ cho thanh củi, nếu có ai đó ném phần của họ vào đống lửa trước”.
Câu 3: Theo anh/chị, vì sao sáu người trong câu chuyện trên đều có kết cục bi thảm?
Câu 4: Anh/chị có đồng tình với suy nghĩ và hành động của sáu người trong câu chuyện trên không? Vì sao?
Phần II. Làm văn (7,0 điểm)
Câu 1: (2,0 điểm)
Từ câu chuyện trong phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về quan niệm sống mình vì mọi người.
Câu 2: (5,0 điểm)
Trong truyện ngắn Chữ người tử tù, nhà văn Nguyễn Tuân viết:
“…Trong hoàn cảnh đề lao, người ta sống bằng tàn nhẫn, bằng lừa lọc, tính cách dịu dàng và lòng biết giá người, biết trọng người ngay của viên quản ngục này là một thanh âm trong trẻo chen vào giữa một bản đàn mà nhạc luật đều hỗn loạn xô bồ”…
(Trích Chữ người tử tù -Nguyễn Tuân, Ngữ văn 11, tập một, NXB Giáo dục 2007)
Phân tích nhân vật viên quản ngục trong truyện ngắn Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân để làm sáng tỏ nhận xét trên.
...............HẾT.............
HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT
Phần I. Đọc hiểu (3,0 điểm)
Câu 1.
Phương thức biểu đạt chính: Tự sự
Câu 2.
Ý kiến:“Mình sẽ cho thanh củi, nếu có ai đó ném phần của họ vào đống lửa trước”. Có thể hiểu là:
- Điều kiện để anh ta cho đi phải là có ai ném phần của họ trước. Tức anh ta phải được nhận về thì mới cho đi.
- Đó là suy nghĩ của một con người ích kỉ, luôn toan tính thiệt hơn, chỉ biết đến lợi ích cá nhân.
Câu 3.
Sáu người trong câu chuyện đều có kết cục bi thảm vì:
- Hoàn cảnh khắc nghiệt: cái lạnh của hang đá làm họ kiệt sức.
- Do lối sống hẹp hòi, ích kỉ, thiếu tình yêu thương đồng loại, thiếu tinh thần đoàn kết cộng đồng trong hoàn cảnh thử thách.
Câu 4.
Có chọn 1 trong 3 hướng: đồng tình, không đồng tình và cả hai. Ví dụ:
Không đồng tình với cách suy nghĩ và hành động của sáu người trong câu chuyện vì:
- Đó là những suy nghĩ và hành động sai lầm dẫn tới kết cục bi thảm. Họ đều ích kỉ, kì thị chủng tộc, tôn giáo, giàu nghèo, đố kị, sợ thua thiệt.
- Khi gặp khó khăn, bất trắc, họ không biết đoàn kết với những người cùng cảnh ngộ để tạo thành sức mạnh tập thể cùng nhau vượt qua hoàn cảnh nghiệt ngã.
Phần II. Làm văn (7,0 điểm)
Câu 1
Về hình thức: Đảm bảo hình thức của một đoạn văn; đảm bảo dung lượng chữ khoảng 200 chữ, tránh viết quá ngắn hoặc quá dài so với quy định.
Về nội dung: Đoạn văn cần làm nổi bật nội dung cơ bản sau:
Giải thích:
Câu chuyện trên cho lời khuyên, khi gặp khó khăn, hoạn nạn trong cuộc sống, chúng ta phải biết hi sinh, mình vì mọi người và đoàn kết, giúp đỡ nhau.
Phân tích, bình luận:
- Chính từ sai lầm trong suy nghĩ dẫn tới sai lầm trong hành động khi gặp tình huống bất ngờ xảy ra. Họ thà chết rét chứ không chịu chia sẻ phần của mình với những người mà họ đố kị, ghét bỏ, kì thị.
- Cuộc sống khó tránh khỏi những trở ngại, thử thách. Để vượt qua, ý chí, nghị lực của con người là chưa đủ, còn cần phải vị tha, đoàn kết cộng đồng, sự đồng cảm, sẻ chia giữa người với người.
- Phê phán lối sống ích kỉ, định kiến, là nguyên nhân khiến người ta có những suy nghĩ và hành động sai lầm dẫn đến thất bại.
Bài học nhận thức và hành động:
- Nhận thức được tác hại của việc thiếu tinh thần vị tha và nhận ra sai lầm của lối sống hẹp hòi, ích kỉ, tư tưởng cực đoan.
Sáng tạo:
- Có cách diễn đạt độc đáo và sáng tạo (viết câu, sử dụng từ ngữ, hình ảnh và các yếu tố biểu cảm)
- Thể hiện được quan điểm và thái độ riêng, sâu sắc nhưng không trái với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.
Câu 2:
Yêu cầu về kĩ năng: Hiểu đề, biết cách làm bài văn nghị luận văn học. Biết phân tích dẫn chứng để làm sáng tỏ vấn đề. Bố cục rõ ràng, lập luận chặt chẽ. Hành văn trôi chảy. Văn viết có cảm xúc. Không mắc các lỗi diễn đạt, dùng từ, ngữ pháp, chính tả
Yêu cầu về kiến thức: Bài viết cần phân tích nhân vật viên quản ngục, tập trung làm sáng tỏ nhận xét “Trong hoàn cảnh đề lao, người ta sống bằng tàn nhẫn, bằng lừa lọc, tính cách dịu dàng và lòng biết giá người, biết trọng người ngay của viên quản ngục này là một thanh âm trong trẻo chen vào giữa một bản đàn mà nhạc luật đều hỗn loạn xô bồ”. Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng phải đảm bảo những ý cơ bản sau:
-------Nội dung đầy đủ chi tiết vui lòng xem tại online hoặc đăng nhập để tải về máy---------
Trên đây là trích dẫn một phần tư liệu Đề thi khảo sát chuyên đề lần 3 năm 2019 môn Ngữ Văn 11 - Trường THPT Vĩnh Yên. Để xem được đầy đủ nội dung, mời quý thầy cô và các em vui lòng đăng nhập vào Chúng tôi. Chúc các em học tốt.
Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm
- Đề ôn tập HK2 năm 2020 môn Ngữ Văn 11 lần 1 - Trường THPT Phan Châu Trinh
- Đề kiểm tra HK2 môn Ngữ Văn 11- Trường THCS & THPT Võ Nguyên Giáp
----Mod Ngữ Văn tổng hợp và biên soạn----
