MIỀN BẮC VÀ ĐÔNG BẮC BẮC BỘ
I. Lý thuyết
+Phạm vị: Tả ngạn sông Hồng, bao gồm vùng núi Đông Bắc và Đồng bằng sông Hồng.
+Đặc điểm chung:
-Cấu trúc địa chất quan hệ với nền Hoa Nam (Trung Quốc). Hoạt động Tân kiến tạo nâng yếu.
-Gió mùa đông bắc xâm nhập mạnh.
+Địa hình:
-Đồi núi thấp. Độ cao trung bình 600m.
-Hướng núi vòng cung, đồng bằng mở rộng, địa hình bờ biển đa dạng.
-Có nhiều núi đá vôi.
-Đồng bằng Bắc Bộ mở rộng. Bờ biển phẳng, nhiều vịnh, đảo, quần đảo.
+Khoáng sản: Giàu khoáng sản như than, sắt, thiếc, vonfram, vật liệu xây dựng, chì, bạc, kẽm…
+Khí hậu:
-Mùa đông lạnh, ít mưa; mùa hạ nóng, mưa nhiều.
-Khí hậu, thời tiết có nhiều biến động. Có bão.
+Sông ngòi: Dày đặc, chảy theo hướng Tây Bắc-Đông Nam và vòng cung.
+Thổ nhưỡng, Sinh vật: -Đai cận nhiệt đới hạ thấp.
-Thành phần rừng có thêm các loài cây cận nhiệt (dẻ, re) và động vật Hoa Nam.
+Trở ngại: Sự thất thường của nhịp điệu mùa khí hậu, của dòng chảy sông ngòi, tính không ổn định của thời tiết.
II. Bài tập minh họa
Câu 1: Đặc trưng cơ bản về khí hậu của miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ là:
A. gió phơn Tây Nam hoạt động mạnh.
B. tính chất nhiệt đới tăng dần theo hướng nam.
C. gió mùa Đông Bắc hoạt động mạnh tạo nên mùa đông lạnh.
D. có một mùa khô và mùa mưa rõ rệt.
Đáp án: Miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ có một mùa đông lạnh, ít mưa.
Đáp án cần chọn là: C
Câu 2: Khoáng sản nổi bật của miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ là:
A. than đá, đá vôi, thiếc, chì, kẽm.
B. đá vôi, quặng sắt, dầu mỏ, kẽm.
C. dầu khí, bôxit, titan, vật liệu xây dựng.
D. thiếc, đá vôi, apatit, sắt, crôm, dầu khí.
Đáp án: Khoáng sản nổi bật của miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ là than đá, đá vôi, thiếc, chì, kẽm, apatit,…
Đáp án cần chọn là: A
Câu 3: Đặc trưng cơ bản về địa hình của miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ không phải là
A. đồi núi thấp chiếm ưu thế.
B. các dãy núi có hướng vòng cung.
C. gồm các bề mặt cao nguyên badan.
D. đồng bằng mở rộng.
Đáp án: Địa hình miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ có đặc điểm:
- Chủ yếu là đồi núi thấp, hướng vòng cung.
- Đồng bằng Bắc Bộ mở rộng về phía biển.
⇒ Nhận xét A, B, D đúng
⇒ Nhận xét không đúng về đặc trưng cơ bản của địa hình miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ là: gồm các bề mặt cao nguyên badan.
Đáp án cần chọn là: C
Câu 4: Đặc điểm không đúng với thiên nhiên miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ?
A. Đai cao nhiệt đới hạ thấp
B. Có nhiều loại thực vật phương Bắc
C. Địa hình bờ biển ghồ ghề, đáy sâu
D. Khoáng sản chủ yếu là than đá, đá vôi, thiếc
Đáp án: Thiên nhiên miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ ở nước ta có đặc điểm là các dãy núi thấp chiếm ưu thế, chịu ảnh hưởng trực tiếp của gió mùa Đông Bắc nên đai cao nhiệt đới hạ thấp, địa hình bờ biển thấp phẳng, nơi có nhiều vịnh đảo, đáy biển nông. Các loại khoáng sản chủ yếu là than đá, đá vôi, thiếc, chì, kẽm,…
Đáp án cần chọn là: C
Câu 5: Đặc trưng cơ bản về địa hình của miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ không phải là:
A. đồi núi thấp chiếm ưu thế
B. các dãy núi có hướng vòng cung
C. địa hình bờ biển đa dạng
D. chủ yếu là các đồng bằng nhỏ, hẹp
Đáp án: Đặc trưng cơ bản về địa hình của miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ là địa hình đồi núi thấp chiếm ưu thế, các dãy núi chạy theo hướng vòng cung với 4 cánh cung lớn (Sông Gâm, Ngân Sơn, Bắc Sơn và Đông Triều) và địa hình bờ biển đa dạng, các đồng bằng rộng lớn đang mở rộng.
Đáp án cần chọn là: D
Câu 6: Nhận xét nào không đúng với thiên nhiên miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ?
A. Đai cao nhiệt đới hạ thấp.
B. Có nhiều loại thực vật phương Bắc.
C. Cảnh quan thiên nhiên thay đổi theo mùa.
D. Khí hậu cận nhiệt đới biểu hiện phổ biến.
Đáp án: - Miền Bắc và ĐBBB địa hình chủ yếu là đồi núi thấp nên đai nhiệt đới hạ thấp, có các loài thực vật phương Bắc (từ Trung Quốc xuống), cảnh quan thiên nhiên thay đổi theo mùa.
⇒ Nhận xét A, B, C đúng.
- Miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ có khí hậu nhiệt đới gió mùa với một mùa đông lạnh, ít mưa; mùa hạ nóng, mưa nhiều.
⇒ Nhận xét: khí hậu cận nhiệt đới biểu hiện phổ biến là Sai
Đáp án cần chọn là: D
Câu 7: Nguyên nhân khiến cho khí hậu của miền Bắc và và Đông Bắc Bắc Bộ lạnh hơn miền Tây Bắc và Bắc Trung Bộ là do:
A. Ảnh hưởng giảm sút hơn của gió mùa Đông Bắc.
B. Nhờ bức chắn địa hình của dãy Hoàng Liên Sơn cao đồ sộ
C. Tác động của các cánh cung hút gió mùa đông Bắc.
D. Địa hình chủ yếu là núi cao, cao nguyên.
Đáp án: Nguyên nhân khiến cho khí hậu của miền Bắc và và Đông Bắc Bắc Bộ lạnh hơn miền Tây Bắc và Bắc Trung Bộ là do miền Bắc và và Đông Bắc Bắc Bộ có địa hình chạy theo hướng cánh cung đón gió (hút gió), đây cũng là miền đón những đợt gió mùa đầu tiên và những đợt gió mùa cuối cùng thổi vào nước ta. Còn miền Tây Bắc và Bắc Trung Bộ bớt lạnh hơn là do có dãy núi Hoàng Liên Sơn chạy theo hướng Tây Bắc – Đông Nam chắn gió mùa Đông Bắc.
Đáp án cần chọn là: C
Câu 8: Trở ngại lớn nhất trong việc sử dụng tự nhiên của miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ là
A. nhịp điệu mùa khí hậu thất thường, thời tiết không ổn định.
B. nhịp điệu dòng chảy sông ngòi thất thường, nhiều thiên tai.
C. nhiều thiên tai, nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan.
D. Nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan, động đất.
Đáp án: Khí hậu với nhịp điệu mùa thất thường, thời tiết không ổn định là trở ngại lớn nhất trong việc sử dụng tự nhiên của miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ.
Đáp án cần chọn là: A
Câu 9: Trở ngại lớn nhất về khí hậu trong việc sử dụng tự nhiên của miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ là:
A. nhịp điệu mùa khí hậu thất thường, thời tiết không ổn định
B. chịu tác động trực tiếp của gió mùa đông bắc, mùa đông lạnh
C. trong năm có hai mùa rõ rệt, thời tiết không ổn định
D. nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan, thiên tai như bão, vòi rồng
Đáp án: Trở ngại lớn nhất về khí hậu trong việc sử dụng tự nhiên của miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ là nhịp điệu mùa khí hậu thất thường năm rét đậm, năm mưa lớn, năm mưa nhỏ,… và sự thất thường không ổn định của thời tiết.
Đáp án cần chọn là: A
Câu 10: Mùa đông của miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ có đặc điểm
A. đến sớm và kết thúc muộn.
B. đến muộn và kết thúc sớm.
C. đến muộn và kết thúc muộn.
D. đến sớm và kết thúc sớm.
Đáp án: Miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ + nằm ở phía Bắc → vị trí đầu tiên đón gió mùa Đông Bắc
⇒ mùa đông đến sớm.
+ địa hình với các cánh cung lớn mở rộng về phía Bắc và Đông.
⇒ tạo hành lang hút gió mùa Đông Bắc ảnh hưởng sâu, mạnh ⇒ mùa đông kéo dài, kết thúc muộn.
⇒ Như vậy, miền có mùa đông đến sớm và kết thúc muôn.
Đáp án cần chọn là: A
Câu 11: Nguyên nhân cơ bản khiến cho miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ có mùa đông lạnh và kéo dài?
A. hướng các dãy núi và vị trí địa lý có vĩ độ cao nhất cả nước.
B. vị trí địa lý nằm gần chí tuyến Bắc.
C. vị trí địa lí giáp Trung Quốc và vịnh Bắc Bộ.
D. hướng nghiêng của địa hình (cao ở tây bắc và thấp dần về phía nam, đông nam).
Đáp án: - Miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ nằm ở phía Bắc, có vị trí địa lí nằm ở vĩ độ cao nhất nước ta → là nơi đầu tiên đón gió mùa Đông Bắc tràn vào lãnh thổ.
- Mặt khác, địa hình của miền có các cánh cung mở rộng về phía Bắc và phía Đông
⇒ tạo hành lang hút gió mùa Đông Bắc ảnh hưởng sâu, mạnh ⇒ miền có mùa đông lạnh và kéo dài
Đáp án cần chọn là: A
Câu 12: Hướng các dãy núi là nguyên nhân cơ bản khiến cho miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ có mùa đông
A. đến muộn nhưng rất lạnh.
B. đến sớm nhưng bớt lạnh.
C. lạnh và kéo dài.
D. khô, ẩm và ngắn.
Đáp án: Miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ nằm ở phía Bắc có các cánh cung mở rộng về phía Bắc và Đông tạo hành lang hút gió mùa Đông Bắc ảnh hưởng sâu, mạnh ⇒ miền có mùa đông lạnh và kéo dài (đến sớm và kết thúc muộn).
Đáp án cần chọn là: C
Câu 13: Thiên nhiên vùng núi Đông Bắc khác với Tây Bắc ở điểm:
A. mùa đông bớt lạnh nhưng khô hơn.
B. mùa hạ đến sớm, đôi khi có gió Tây.
C. mùa đông lạnh đến sớm và kết thúc muộn.
D. khí hậu lạnh chủ yếu do độ cao của địa hình.
Đáp án: Thiên nhiên vùng núi Đông Bắc khác với Tây Bắc ở điểm mùa đông lạnh đến sớm và kết thúc muộn do vùng Đông Bắc là vùng chịu ảnh hưởng của những đợt gió mùa Đông Bắc đầu tiên và những đợt gió mùa Đông Bắc cuối cùng thổi vào nước ta. Còn Tây Bắc có dãy núi Hoàng Liên Sơn chạy theo hướng Tây Bắc – Đông Nam chắn gió nên mùa đông đến muộn nhưng lại kết thúc sớm.
Đáp án cần chọn là: C
Trên đây là toàn bộ nội dung tài liệu Chuyên đề Địa lí tự nhiên miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ Địa lý 12. Để xem toàn bộ nội dung các em đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.
Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.
Các em quan tâm có thể tham khảo thêm các tài liệu cùng chuyên mục:
- Những điều cần lưu ý khi sử dụng Atlat địa lí Việt Nam trang “hình thể“ (tr.6, 7) Địa lí 12
- Những điều cần lưu ý khi sử dụng Atlat địa lí Việt Nam trang “hình thể“ (tr.6, 7) Địa lí 12
- 55 Câu hỏi trắc nghiệm ôn tập chủ đề các vấn đề liên quan đến phát triển nông nghiệp nước ta Địa lí 12
Chúc các em học tập tốt !
