Bộ 5 Đề thi HSG môn Sinh Học 9 năm 2021 Trường THCS Hòa Bình có đáp án

TRƯỜNG THCS

HÒA BÌNH

ĐỀ THI HSG CẤP TRƯỜNG

NĂM HỌC 2020-2021

MÔN SINH HỌC 9

Thời gian: 120 phút

Các kỳ

Những diễn biến cơ bản

Kỳ đầu

- NST kép bắt đầu đóng xoắn và co ngắn.                   0.25

- Các NST kép đính vào các sợi tơ của thoi phân bào ở tâm động        0.25

Kỳ giữa

- Các NST kép đóng xoắn cực đại                              0.25

- Các NST kép xếp thành 1 hàng ở mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào. 0.25

Kỳ sau

- Từng NST kép chẻ dọc ở tâm động thành 2 NST đơn phân ly về 2 cực của tế bào.                           0.25

Kỳ cuối

- Các NST đơn dãn xoắn dài ra ở dạng sợi mảnh dần thành chất nhiễm sắc 0.25

Câu

Nội dung

1

1)* Ý nghĩa của nguyên phân đối với sự sinh trưởng và phát triển của cơ thể:

- Nguyên phân là phương thức sinh sản của tế bào và là hình thức lớn lên của cơ thể đa bào. Các mô, các cơ quan trong cơ thể đa bào tăng lên về kích thước và khối lượng chủ yếu do sự lớn lên về số lượng tế bào nhờ quá trình nguyên phân.

- Nguyên phân giúp thay thế tế bào già yếu, tế bào chết và giúp hàn gắn vết thương.

* Ý nghĩa của nguyên phân đối với thực tiễn: Những hiểu biết của con người về nguyên phân được vận dụng vào trong các phương pháp nhân giống vô tính ở cây trồng như  vi nhân giống.

2)a.  các tế b ào có số NST xếp thành hàng trên mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào là các tế bào đang ở kì giữa của nguyên phân.

+  Các tế bào có NST đang phân li về hai cực của tế bào là các tế bào đang ở kì sau của nguyên phân.

b. Vì số nhóm gen liên kết của loài bằng 4 suy ra bộ NST đơn bội n = 4

- Gọi số tế bào đang ở kì giữa là x, số tế bào đang ở kì sau là y (x, y nguyên, dương )

Ta có : 8 . x + 16 .y = 160 (1)

             16 y – 8x   = 64 (2)

 Từ (1) và (2 ) suy ra x = 6 , y = 7

Vậy số tế bào ở kì giữa là 6 tế bào, số tế bào ở kì sau là 7 tế bào.

2

1.

Cấu trúc mạch kép của ADN có ý nghĩa gì trong việc thực hiện chức năng lưu trữ và truyền đạt thông tin di truyền ở cấp độ phân tử là :

- Đảm bảo cho cấu trúc ADN được bền vững và ổn định.

- Tạo thuận lợi cho quá trình tái bản ADN

- ADN có 2 mạch liên kết với nhau theo nguyên tắc bổ sung nên truyền đạt thông tin di truyền từ ADN sang ARN được dễ dàng .

- Tạo điều kiện cho quá trình sửa sai khi ADN được nhân đôi hoặc ADN được sử dụng làm mạch khuôn.

2.

a. Số lượng từng loại nuclêôtit của gen :

- Trên phân tử mARN có : A_m – G_m = 300, U_m – X_m = 200

- Suy ra (A_m + U_m ) – (G_m + X_m) = 500

              A_gen   - G_gen  =500   = T­_gen  -  X_gen

Theo giả thiết : T_gen  - X_gen   = 20% số nu của gen

Vậy tổng số nu của gen là : 500 x (100/20) = 2500(nu)

Ta có : A_gen   - G_gen =500

          A_gen  + G_gen    = 2500/2 <-> 2A  = 1750 <-> A= 875

Số lượng từng loại nu của gen là : A_gen = T_gen = 875

                                                       G_gen  = X_gen  = 375

b. Khi gen nhân đôi 5 lần :

- Số liên kết hiđrô bị phá vỡ là :

(2⁵ – 1)H  = (2⁵ – 1)x [ (2x875)  +  ( 3 x375) ]  = 89125 (lk)     

- Số liên kết  hóa trị được hình thành :

(N- 2)x (2⁵  - 1)  = ( 2500 – 2) x ( 2⁵  -1) = 77438 (lk)  

Câu

Nội dung

1

- Các cá thể hoa đỏ ban đầu (P) tự thụ phấn thu được F₁ gồm  2 kiểu hình, có tỉ lệ  là 11 hoa đỏ : 1 hoa trắng . Cây hoa trắng có kiểu gen là aa.Vậy trong số các cây P ban đầu phải có 1 cây hoa đỏ có kiểu gen là Aa.

Ta có SĐL :

P  :              Aa  (Hoa đỏ)      x        Aa    (Hoa đỏ)

G  :           A ,  a                               A  , a

F_{1  :}                1 AA  :   2 Aa   : 1 aa

Tỉ lệ kiểu hình  : 3 hoa đỏ : 1 hoa trắng

- Các cây hoa đỏ còn lại  phải tạo ra 8 cây hoa đỏ     →      các cây hoa đỏ còn lại tự thụ phấn phải tạo ra 100% hoa đỏ. nên kiểu gen của các cây hoa đỏ đó là AA

Ta có SĐL :

P  :             AA (Hoa đỏ)      x        AA    (Hoa đỏ)

F_{1  :}                                                    4 AA 

Tỉ lệ kiểu hình  : 4 hoa đỏ

- Số cây hoa đỏ có kiểu gen AA để tạo ra 8 cây hoa đỏ là 2 cây

- Tỉ lệ kiểu gen các cây hoa đỏ ở P là : 2AA : 1 Aa

2

a.

Giải thích :

- Những cây trồng bằng hạt chính là kết quả của sinh sản hữu tính có quá trình giảm phân và thụ tinh.

- Trong giảm phân tạo giao tử : do sự phân li và tổ hợp của các NST đã dẫn đến hình thành nhiều giao tử khác nhau về nguồn gốc NST.

- Trong thụ tinh tạo hợp tử : sự kết hợp ngẫu nhiên của các loại giao tử trong thụ tinh đã tạo nhiều loại hợp tử mang những tổ hợp NST khác nhau. Chính đây là nguyên nhân chủ yếu làm xuất hiện biến dị tổ hợp.

- Cây trồng bằng cành chính là kết quả của sinh sản vô tính chỉ có quá trình nguyên phân nên cây đó có kiểu gen giống như cây mẹ. Do đó không làm xuất hiện biến dị tổ hợp.

b.

- Gọi gen a quy định tính trạng hạt vàng, gen a quy định tính trạng hạt xanh.

- Hai cây đậu hạt vàng có kiểu gen AA và Aa, cây đậu hạt xanh có kiểu gen aa.

- Muốn xác định kiểu gen của cây đậu hạt vàng, ta có 2 cách:

Cách 1: Cho hai cây đậu hạt vàng lai phân tích, sau đó phân tích kết quả ở thế hệ con lai.

- Nếu con lai đồng tính cho 100% hạt vàng, thì cây đậu ban đầu có kiểu gen AA.

Sơ đồ lai minh họa: P hạt vàng AA x aa hạt xanh àF₁ 100% Aa (hạt vàng)

- Nếu kết quả con lai phân tính 1 hạt vàng : 1 hạt xanh thì cây đậu hạt vàng  ban đầu sẽ có kiểu gen dị hợp.

Sơ đồ lai minh họa: P hạt vàng Aa x aa hạt xanhà F₁ 1Aa: 1 aa( 1 hạt vàng: 1 hạt xanh )

Cách 2: Cho các cây đậu hạt vàng có kiểu gen AA và Aa tự thụ phấn,sau đó phân tích kết quả ở thế hệ con lai.

- Nếu con lai đồng tính cho 100% hạt vàng, thì cây đậu ban đầu có kiểu gen AA.

Sơ đồ lai minh họa: P hạt vàng AA x AA àF₁ 100% AA (hạt vàng)

- Nếu kết quả con lai phân tính thì cây đậu hạt vàng  ban đầu sẽ có kiểu gen dị hợp.

Sơ đồ lai minh họa: P hạt vàng Aa x aa hạt xanhà F₁ 1AA: 2Aa: 1aa( 3 hạt vàng: 1 hạt xanh )

Câu

Nội dung

1

- Quần thể bị khai thác quá mức nhưng vẫn có khả năng phục hồi nhanh hơn là QT có
tiềm năng sinh học cao hơn.
- Tiềm năng sinh học thể hiện qua các đặc điểm sau: có chu kì sống ngắn, thời gian thành
thục sinh dục sớm, mức sinh sản lớn…, có kích thước cơ thể nhỏ.
- QT bị khai thác quá mức nhưng khó có khả năng phục hồi số lượng cá thể là QT có
tiềm năng sinh học thấp: có chu kì sống dài, thời gian thành thục sinh dục muộn, mức
sinh sản thấp…, có kích thước cơ thể lớn hơn.

2

a) Sự kết hợp các quá trình nguyên phân, giảm phân và thụ tinh
- Trong nguyên phân sự nhân đôi của NST và sự phân li đồng đều về hai cực của tế bào
làm cho bộ NST của tế bào con ổn định và giống tế bào mẹ.
- Trong giảm phân có sự hình thành giao tử chứa n NST.
- Trong thụ tinh có sự tổ hợp hai giao tử n NST giúp tái tạo trở lại bộ NST 2n của loài.
b)

Câu

Nội dung

1

2

1. 
   - Các yếu tố vô sinh: khí hậu, thổ nhưỡng, mùa ,năm….
   - Các yếu tố hữu sinh như vật ăn thịt – con mồi, kí sinh – vật chủ, cạnh tranh cùng loài và
   khác loài.
   b)  
   - Sinh vật sản xuất: Thực vật quang hợp tổng hợp chất hữu cơ, năng lượng từ Mặt Trời
   chuyển thành năng lượng hóa học trong chất hữu cơ.
   - Sinh vật tiêu thụ bậc 1 sẽ sử dụng một phần năng lượng được tích tụ ở sinh vật sản xuất,
   sinh vật tiêu thụ bậc sau sẽ sử dụng một phần năng lượng tích tụ ở bậc trước.

- Sinh vật phân hủy sử dụng một phần năng lượng tích tụ trong các xác sinh vật sản xuất
và sinh vật tiêu thụ.