Bài 30 Silic và Công nghiệp silicat

Kí hiệu hóa học: Si

Nguyên tử khối: 28

2.1.1. Tính chất vật lí

Trạng thái tự nhiên

Silic là chất rắn, màu xám, khó nóng chảy,có vẽ sáng của kim loại, dẫn điện kém, tinh thể silic tinh khiết là chất bán dẫn.

Tính chất

• Silic là phi kim hoạt động hoá học yếu hơn C, Cl₂..
• Silic tác dụng với oxi ở nhiệt độ cao:      Si   +  O₂     SiO₂
• Silic để chế tạo pin mặt trời, dùng làm vật liệu bán dẫn trong kĩ thuật điện tử 

• SiO₂ là 1 oxit axit tác dụng với kiềm và oxit bazơ tạo thành muối silicat ở nhiệt độ cao

SiO₂+NaOH Na₂SiO₃+  H₂O

SiO₂+ CaO  CaSiO₃

• SiO₂ không phản ứng với nước

2.3.1. Sản xuất đồ gốm sứ

Nguyên liệu chính:

Đất sét, thạch anh, fenpat.

Các công đoạn chính

• Nhào đất sét, thach anh, và fenpat với nước rồi tạo hình, sấy khô.
• Nung các đồ vật trong lò ở nhiệt độ cao thích hợp.

Hình 1: Các công đoạn chính sản xuất đồ gốm sứ

Cơ sở sản xuất

Gốm sứ bát tràng, Hải Dương, Đồng Nai. 

2.3.2. Sản xuất xi măng

Nguyên liệu chính

Đất sét, đá vôi, cát

Các công đoạn chính

• Nghiền nhỏ hỗn hợp thành dạng bùn.
• Nung hỗn hợp trên trong lò quay ở nhiệt độ 1400 → 1500⁰C thu được clanhke rắn
• Nghiền clanhke nguội và phụ gia thành bột mịn đó là xi măng

Hình 2: Các công đoạn chính sản xuất xi măng

Hình 3: Minh họa lò quay Clanke

Cơ sở sản xuất xi măng ở nước ta

Hải Dương, Thanh Hoá, Hải Phòng, Hà Nam

2.3.3. Sản xuất thuỷ tinh

Nguyên liệu chính

Các thạch anh (cát trắng), đá vôi, sôđa (Na₂CO₃)

Các công đoạn chính

• Trộn hỗn hợp theo tỉ lệ thích hợp.
• Nung hỗn hợp khoảng 900⁰C
• Làm nguội từ từ được thuỷ tinh dẻo, ép thổi thuỷ tinh dẻo thành các đồ vật

Các cơ sở sản xuất chính

Hải Phòng, Hà Nội, Đà Nẵng

Hình 4: Đồ thủy tinh

Sau bài học cần nắm:

• Thông tin về silic, silic đioxit, muối silicat, sản xuất thuỷ tinh, đồ gốm, xi măng.
• Viết được các phương trình hóa học minh hoạ cho tính chất của Si, SiO2,muối silicat.

Bài kiểm tra Trắc nghiệm Hóa học 9 Bài 30 có phương pháp và lời giải chi tiết giúp các em luyện tập và hiểu bài.

• Câu 1:

  Trong tự nhiên silic tồn tại ở dạng:

  • A. Đơn chất.
  • B. Hợp chất
  • C. Hỗn Hợp.
  • D. Vừa đơn chất vừa hợp chất.  

• Câu 2:

  Nguyên liệu để sản xuất đồ gốm là:

  • A. Đất sét, thạch anh, Fenfat.
  • B. Đất sét, đá vôi ,cát.
  • C. cát thạch anh, đá vôi, sođa.
  • D. Đất sét, thạch anh, đá vôi.

• Câu 3:

  Silic đioxit là một oxit axit vì phản ứng được với

  • A. Nước và kiềm.
  • B. Nước và oxit bazơ.
  • C. Kiềm và oxit bazơ.
  • D. Kiềm và oxit axit. 

Câu 3- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online 

Các em có thể hệ thống lại nội dung bài học thông qua phần hướng dẫn Giải bài tập Hóa học 9 Bài 30.

Bài tập 1 trang 95 SGK Hóa học 9

Bài tập 2 trang 95 SGK Hóa học 9

Bài tập 3 trang 95 SGK Hóa học 9

Bài tập 4 trang 95 SGK Hóa học 9

Bài tập 30.1 trang 38 SBT Hóa học 9

Bài tập 30.2 trang 38 SBT Hóa học 9

Bài tập 30.3 trang 38 SBT Hóa học 9

Bài tập 30.4 trang 38 SBT Hóa học 9

Trong quá trình học tập nếu có bất kì thắc mắc gì, các em hãy để lại lời nhắn ở mục Hỏi đáp để cùng cộng đồng Hóa Chúng tôi thảo luận và trả lời nhé.