LÝ THUYẾT VÀ BÀI TẬP VỀ SUẤT ĐIỆN ĐỘNG CẢM ỨNG
I. LÝ THUYẾT
1. Suất điện động cảm ứng trong mạch kín
a) Định nghĩa
Suất điện động cảm ứng là suất điện động sinh ra dòng điện cảm ứng trong mạch kín.
b) Định luật Fa-ra-đây
- Suất điện động cảm ứng:
\({e_c} = - L\frac{{\Delta \Phi }}{{\Phi t}}\)
- Nếu chỉ xét về độ lớn của ec thì:
\(\left| {{e_c}} \right| = \left| {L\frac{{\Delta \Phi }}{{\Phi t}}} \right|\)
- Độ lớn của suất điện động cảm ứng xuất hiện trong mạch kín tỉ lệ với tốc độ biến thiên từ thông qua mạch kín đó.
2. Quan hệ giữa suất điện động cảm ứng và định luật Len-xơ
Sự xuất hiện dấu (-) trong biểu thức của ec là phù hợp với định luật Len-xơ.
Trước hết mạch kín (C) phải được định hướng. Dựa vào chiều đã chọn trên (C), ta chọn chiều pháp tuyến dương để tính từ thông qua mạch kín.
Nếu Φ tăng thì ec < 0: Chiều của suất điện động cảm ứng (chiều của dòng điện cảm ứng) ngược chiều với chiều của mạch.
Nếu Φ giảm thì ec > 0: Chiều của suất điện động cảm ứng (chiều của dòng điện cảm ứng) là chiều của mạch.
3. Chuyển hóa năng lượng trong hiện tượng cảm ứng điện từ
Xét mạch kín (C đặt trong từ trường không đổi, để tạo ra sự biến thiên của từ thông qua mạch (C), phải có một ngoại lực tác dụng vào (C) để thực hiện một dịch chuyển nào đó của (C) và ngoại lực này đã sinh ra một công cơ học. Công cơ học này làm xuất hiện suất điện động cảm ứng trong mạch, nghĩa là tạo ra điện năng.
⇒ Bản chất của hiện tượng cảm ứng điện từ là quá trình chuyển hóa cơ năng thành điện năng.
4. Ứng dụng hiện tượng cảm ứng điện từ
- Chế tạo máy phát điện xoay chiều
- Chế tạo động cơ điện xoay chiều.
II. TRẮC NGHIỆM VẬN DỤNG
Câu 1: Ứng dụng của hiện tượng cảm ứng điện từ là
A. Chế tạo máy phát điện
B. Chế tạo động cơ điện
C. Chế tạo công tắc điện
D. Cả A và B
Câu 2: Bản chất của hiện tượng cảm ứng điện từ là
A. quá trình chuyển hóa cơ năng thành điện năng.
B. quá trình chuyển hóa nhiệt năng thành điện năng.
C. quá trình chuyển hóa quang năng thành điện năng.
D. quá trình chuyển hóa hóa năng thành điện năng.
Câu 3: Chọn phát biểu đúng
A. Độ lớn của suất điện động cảm ứng xuất hiện trong mạch kín bằng với tốc độ biến thiên từ thông qua mạch kín đó
B. Độ lớn của suất điện động cảm ứng xuất hiện trong mạch kín tỉ lệ với tốc độ biến thiên từ thông qua mạch kín đó
C. Độ lớn của suất điện động cảm ứng xuất hiện trong mạch kín tỉ lệ với tốc độ biến thiên cường độ dòng điện qua mạch kín đó
D. Độ lớn của suất điện động cảm ứng xuất hiện trong mạch kín bằng với tốc độ biến thiên cường độ dòng điện qua mạch kín đó
Câu 4: Suất điện động cảm ứng là suất điện động sinh ra dòng điện cảm ứng trong mạch kín.
A. suất điện động sinh ra dòng điện cản trở dòng điện trong mạch kín.
B. suất điện động sinh ra dòng điện tự cảm trong mạch kín.
C. suất điện động sinh ra dòng điện cảm ứng trong mạch kín.
D. suất điện động sinh ra dòng điện trong mạch kín.
Câu 5: Chọn phát biểu không đúng về hiện tượng cảm ứng
A. Bản chất của hiện tượng cảm ứng điện từ là quá trình chuyển hóa cơ năng thành điện năng.
B. Công cơ học này làm xuất hiện suất điện động cảm ứng trong mạch, nghĩa là tạo ra điện năng.
C. Nếu Φ tăng thì ec > 0: Chiều của suất điện động cảm ứng (chiều của dòng điện cảm ứng) là chiều của mạch.
D. Nếu Φ tăng thì ec < 0: Chiều của suất điện động cảm ứng (chiều của dòng điện cảm ứng) ngược chiều với chiều của mạch.
----------
Trên đây là toàn bộ nội dung tài liệu Lý thuyết và bài tập Suất điện động cảm ứng môn Vật Lý 11 năm học 2020-2021, để theo dõi nhiều tài liệu tham khảo hữu ích khác vui lòng đăng nhập vào hệ thống Chúng tôi chọn chức năng xem online hoặc tải về máy!
Chúc các em học tập thật tốt!