Tập làm văn: Viết thư

a. Yêu cầu

• Có thể chọn 1 trong 4 đề để làm bài

• Xác định rõ đối tượng nhận thư (ông, bà, bố mẹ, bạn bè,)
• Xác định rõ mục đích viết thư (thông báo, thăm hỏi tin tức hay thuật chuyện).
• Sử dụng cách xưng hô, lời lẽ phải phù hợp với quan hệ tình cảm giữa người nhận và người viết.
• Tình cảm, lời lẽ trong thư cần thân mật, thể hiện sự chân thành.
• Viết xong cho vào phong bì, ghi đầy đủ tên người viết, người nhận, địa chỉ vào phong bì (thư không dán).

b. Dàn bài chung

• Đầu thư
  • Nơi viết, ngày… tháng… năm…
  • Lời chào, xưng hô với người nhận thư (tuỳ theo người nhận thư là ai, quan hệ với mình như thế nào mà có lời chào, lời xưng hô cho phù hợp).
• Phần chính bức thư
  • Lí do, mục đích viết thư (tại sao viết thư, viết thư nhân dịp nào?…)
  • Nội dung thăm hỏi, thuật chuyện:
    • Nếu là thư thăm hỏi
      • Hỏi thăm sức khoẻ, công việc làm ăn, đời sống, sinh hoạt hàng ngày đồng thời cũng thông báo các tình hình trên của mình cho người nhận thư biết.
      • Ngoài ra, cần chú ý viết rõ về nội dung thăm hỏi mà đề bài yêu cầu.
    • Nếu là thư thuật chuyện: Thuật lại toàn bộ diễn biến câu chuyện nhưng cũng cần làm nổi bật trọng tâm của chuyện, xen lẫn thái độ, tình cảm của mình hoặc của người liên quan để thư thêm sinh động.
• Cuối thư
  • Lời chúc (hoặc cảm ơn, hứa hẹn), lời tạm biệt.
  • Kí tên.

Đề 1: Nhân dịp năm mới hãy viết thư cho một người thân (ông bà, cô giáo cũ, bạn cũ…) để thăm hỏi và chúc mừng năm mới.

Nha Trang, ngày 02 tháng 01 năm 2017

Bà ngoại yêu quý của cháu!

Cháu là Thùy Linh đây. Đứa cháu ngoại bé bỏng của bà đã gần một năm nay chưa về với bà đây. Bà ơi, thời gian nàỵ bố hay đi công tác, mẹ cháu lại bận lu bù công chuyện cơ quan lại thêm đường sá xa xôi quá nên dù rất nhớ bà, chúng cháu đành phải hẹn bà vào một dịp khác. Bà đừng trách bố mẹ cháu, bà nhé!

Bà ơi! Nhân dịp đầu năm mới – năm Đinh Dậu, cháu xin kính chúc sức khỏe bà. Chúc bà sống lâu, sống khỏe với chúng cháu!

Bà ơi! Bà có được khỏe không? Bà phải ăn cơm nhiều vào bà nhé! Bác Thái, anh Bình, chị An có hay về thăm bà luôn không? Các anh chị sướng thật ở gần muốn về thăm bà lúc nào cũng được. Còn chúng cháu thì… Chao ôi! Sao mà xa xôi đến thế. Nhớ lại kỳ nghỉ hè năm ngoái, bà chống gậy dẫn cháu và bé Thảo Linh ra vườn hái những quả ổi, mãng cầu rồi ngồi dưới gốc cây vừa ăn, vừa hóng mát.

Những chùm ổi có vị ngọt thanh xứ Nam bộ, bà bóc từng trái một cho cháu và bé Thảo Linh sao mà ngon đến thế! Bà bảo: “Bao giờ bà cũng dành những chùm ngon nhất cho hai đứa cháu gái ở xa? Bà thương chúng cháu vài năm mới về được một lần. Ước gì cháu có đôi cánh để bay về bên bà cho thỏa nỗi nhớ thương".  

Giờ thì cháu chỉ mong đến ngày nghỉ hè thôi vì chỉ có nghỉ hè, chúng cháu mới có thể về thăm bà được. Cháu nói gì huyên thuyên nhiều quá phải không bà? Cho cháu dừng bút ở đây bà nhé. Cháu hôn bà nhiều.

Cháu gái của Bà

Thùy Linh

Đề 2. Nhân dịp sinh nhật của một người thân ở xa, hãy viết thư để thăm hỏi và chúc mừng người thân đó.

Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 12 tháng 3 năm 2017

Lan Hương thân mến!

Thể là chúng ta xa nhau đã gần nửa năm rồi, mình nhớ bạn nhiều lắm! Ở trường mới, lớp mới, bạn có lúc nào nhớ tới thầy cô và các bạn cũ nơi mái trường xưa? Chợt nhớ ngày sinh nhật của Hương, mình vội viết vài dòng hỏi thăm và chúc mừng ngày sinh của bạn thay quà tặng sinh nhật bạn vậy.

Lan Hương ơi! Từ ngày theo ba mẹ ra Hà Nội, tình hình mọi mặt của bạn ra sao? Bạn có khoẻ như hồi ở Sài Gòn không? Bạn đã làm quen được những bạn mới, nếp sống mới chưa? Mình rất mong bạn mau chóng thích nghi để học tập được tốt hơn.

Mình nhớ bữa tiệc sinh nhật của Hương năm ngoái sao giản dị mà ấm cúng thế. Con gấu bông bé nhỏ, món quà các bạn tặng, Hương còn giữ không? Năm nay, Hương có đầy đủ ông bà, cha mẹ và các bạn mới nên tổ chức sinh nhật chắc vui lắm.

Năm nay, các bạn lớp mình chăm học hơn nhiều. Mấy bạn nam đã bớt nghịch ngợm, quậy phá. Cô chủ nhiệm nhẹ được một mối lo.

Lan Hương thân!

Ngoài việc học tập ngày càng chăm chỉ, các bạn lớp mình vẫn duy trì phong trào văn nghệ. Chúng mình hiện đang tập một số tiết mục để tham gia hội diễn văn nghệ sắp tới của trường. Nhóm múa luôn nhắc tới Lan Hương. Giá mà bạn còn ở đây thì vui biết mấy!

Cuối thư, mình chúc Lan Hương và gia đình mạnh khoẻ, gặp nhiều may mắn! Nhận được thư, bạn viết ngay cho mình nhé ! Mong gặp lại bạn trong dịp hè tới!

Bạn của Hương

Hoài thương

Đề 3. Nghe tin quê bạn bị thiệt hại do bão, hãy viết thư thăm hỏi và động viên bạn em.

Vũng Tàu, ngày 15 tháng 08 năm 2017

Phong thân mến,

Liên tục mấy ngày nay, đêm nào tôi cũng theo dõi trên truyền hình về cơn bảo lụt đang gây thiệt hại nặng nề cho tỉnh bạn đang sống. Tôi lo lắng và đau lòng vô cùng.

Chẳng biết gia đình bạn cùng bà con nơi đó có di tản kịp thời không? Và trong tình hình nước dâng cao lại mưa dông như vậy thì mọi sinh hoạt hàng ngày như nghỉ ngơi, củi lửa nấu nướng bằng cách nào? Chắc là phải vất vả ghê lắm. Sức khỏe hai bác và các anh chị vẫn bình thường chứ?

Còn các phương tiện ghe, xuồng để đi lại có đầy đủ không? Chính quyền địa phương đã kịp thời mang gạo, áo quần thuốc men đến cứu trợ phải không? Đây là lúc “một miếng khi đói bằng một gói khi no" mà!

Phong ạ,

Nhìn cảnh nước dâng cao, có nơi chỉ còn nhìn thấy mái nhà, gió giật, cây cối ngả nghiêng quằn quại, tôi hiểu bà con nơi ấy thật là khổ cực. Nỗi khổ đâu chỉ là thiếu ăn mặc, mà còn thiếu chỗ ở, rồi cả bệnh tật làm sao tránh khỏi, dù cho lũ lụt có qua đi thì những khó khăn đó chưa hẳn hết. Tôi nghĩ gia đình Phong cùng chung hoàn cảnh ấy mà lo lắng mãi. Tôi muốn làm điều gì đó để giúp bà con mình đỡ khổ, Phong ạ.

Hôm qua, nhà trường đã phát động phong trào cứu trợ, tôi và các bạn đã sốt sắng hưởng ứng và tham gia nhiệt tình, tức khác.

Phong mến,

Tôi viết vội mấy dòng thăm Phong, rất mong bạn và gia đình giữ gìn sức khỏe vì sức khỏe lúc này là rất quý. Nếu có điều kiện thì nhớ hồi âm cho mình biết tin về Phong nhé. Chúc Phong và gia đình vượt qua giai đoạn khó khăn này.

                                                                                             Bạn của Phong

Tuấn Anh

Đề 4.  Nghe tin gia đình một người thân ở xa có chuyện buồn (có người đau ốm, người, mới mất hoặc gặp tai nạn,...) hãy viết thư thăm hỏi và động viên người thân đó.

Hải Phòng, ngày 10 tháng 2 năm 2017

Bà nội kính mến!

Hôm qua, nhận được thư bác Lợi báo tin bà nội ốm, cả nhà cháu rất lo lắng. Cháu thay mặt gia đình viết thư hỏi thăm sức khoẻ của bà và mong bà mau khoẻ.

Bà ơi, bệnh tình của bà hiện nay thế nào? Bà đã ăn cơm được chưa? Bà đã đọc sách được chưa? Tháng trước, bố cháu về thăm thì bà vẫn khoẻ mà nay bà đã bệnh rồi. Do trái gió trở trời hay vì tuổi già hả bà?

Bố mẹ cháu và chúng cháu thương bà lắm! Thỉnh thoảng bố cháu kể chuyện ngày xưa ông nội đi đánh giặc, bà thắt lưng buộc bụng, tần tảo nuôi cả nhà. Suốt một đời, bà vất vả vì con, vì cháu. Nghe bố kể, chúng cháu càng thêm thấm thía công lao to lớn của bà.

Bà nội kính mến!

Vì hoàn cảnh công tác xa nhà nên bố mẹ cháu không có điều kiện gần gũi để chăm sóc bà nội thường xuyên. Nay bà nội ốm, cả gia đình cháu đều rất lo. Cháu chẳng biết làm sao, chỉ mong bà khoẻ mạnh sống lâu với con cháu. Thế nào bố mẹ cháu cũng thu xếp công việc để về thăm bà. Cháu báo cho bà một tin vui là cháu vừa được thêm một điểm 10 Toán nữa đấy, bà ạ!

Cháu xin dừng bút, kính chúc bà, hai bác và các anh chị mạnh khoẻ! Cháu mong được về thăm bà vào dịp Tết sắp tới.

Kính thư

Cháu của bà

Ngọc Oanh