1. Bố cục văn bản
- Bố cục gồm 4 phần:
- Phần 1: (khổ 1): cảnh nhà bị gió thu phá.
- Phần 2: (khổ 2): cảnh lũ trẻ cướp tranh.
- Phần 3: (khổ 3): nỗi khổ gia đình trong đêm.
- Phần 4: (khổ 4): ước vọng của nhà thơ.
2. Hướng dẫn soạn văn Bài ca nhà tranh bị gió thu phá
Câu 1. Tìm hiểu và phân tích bố cục của bài thơ.
(Gợi ý:
- Bài thơ gồm mấy phần? Hãy chỉ ra ranh giới giữa các phần. Sự việc, cảnh vật được kể và tả theo một trình tự chặt chẽ như thế nào?
- Thống kê số câu mỗi phần và thử lí giải vì sao có phần dài, phần ngắn, nhiều phần có số câu lẻ và một số câu trong phần cuối có số chữ nhiều hơn phần lớn các câu khác trong bài - trừ câu 20 và 21, bản dịch đã giữ đúng số câu, số chữ của nguyên bản.)
Gợi ý:
- Bố cục bài thơ: Tham khảo mục 1 (Bố cục văn bản).
- Khổ 1, 2, 4 có 5 câu; khổ 3 có 8 câu.
- Phần 1, 2 có yếu tố tự sự, kể tóm tắt kết hợp miêu tả, phần 3 số câu dài hơn thể hiện nỗi khổ vô hạn, kéo dài, phần 4 biểu cảm trực tiếp tâm tư, khát vọng, cảm xúc dồn nén nên số chữ trong câu dài hơn các phần khác.
Câu 2. Kẻ lại bảng sau vào vở và đánh dấu x vào ô mà em cho là hợp lí.
| Phương thức biểu đạt | Miêu tả | Tự sự | Biểu cảm trực tiếp | Miêu tả kết hợp tự sự | Miêu tả kết hợp biểu cảm | Tự sự kết hợp biểu cảm | Kết hợp cả 3 phương thức |
| Phần | |||||||
| Phần... | |||||||
| Phần... |
Gợi ý:
| Phương thức biểu đạt | Miêu tả | Tự sự | Biểu | Miêu tả kết hợp tự sự | Miêu tả kết hợp biểu cảm | Tự sự kết hợp biểu cảm | Kết hợp cả 3 phương thức |
| Phần | |||||||
| Phần 1 | x | ||||||
| Phần 2 | x | ||||||
| Phần 3 | x | ||||||
| Phần 4 | x |
Câu 3. Những nỗi khổ nào của nhà thơ đã được đề cập trong bài thơ? Tác giả đã miêu tả và thể hiện sinh động, khúc chiết những nỗi khổ đó như thế nào?
- Những nỗi khổ của nhà thơ được đề cập trong bài thơ là:
- Nỗi khổ vì ngôi nhà bị gió cuốn, thiên nhiên không thương xót cảnh nghèo khổ.
- Nỗi bất lực, khổ tâm khi thấy trong thời loạn lạc, ngay cả trẻ con cũng thay đổi tính tình.
- Nỗi khổ khi nằm trong mưa lạnh, trên hết là nỗi lo cho cảnh khổ đau của dân chúng thời loạn lạc.
Câu 4. Giá thử không có năm dòng thơ cuối thì ý nghĩa, giá trị biểu cảm của bài thơ sẽ giảm đi như thế nào? Phân tích tình cảm cao quý của nhà thơ được biểu hiện qua phần cuối.
- Nếu không có năm câu thơ cuối thì bài thơ sẽ chỉ có giá trị hiện thực mà mất đi giá trị nhân đạo cao cả.
Trên đây là bài Soạn văn 7 Bài ca nhà tranh bị gió thu phá tóm tắt. Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm bài soạn chi tiết Bài ca nhà tranh bị gió thu phá.
-----Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----
