1. Bố cục văn bản
- Bố cục gồm 4 phần: Đề - Thực - Luận - Kết.
2. Hướng dẫn soạn văn Qua đèo Ngang
Câu 1. Căn cứ vào lời giới thiệu bước đầu về thơ thất ngôn bát cú Đường luật ở chú thích (*), em hãy nhận dạng thể thơ của bài Qua Đèo Ngang về số câu, số chữ trong câu, cách gieo vần, phép đối giữa câu 3 với câu 4, câu 5 với câu 6.
- Thơ thất ngôn bát cú gồm 8 câu, mỗi câu 7 chữ.
- Có gieo vần ở các chữ cuối của các câu 1,2,4,6,8: tà - hoa- nhà - gia - ta. Có phép đối giữa câu 3 với câu 4, câu 5 với câu 6.
- Có luật bằng trắc.
Câu 2. Cảnh tượng Đèo Ngang được miêu tả ở thời điểm nào trong ngày? Thời điểm đó có lợi thế gì trong việc bộc bộ tâm trạng của tác giả?
- Cảnh tượng Đèo Ngang được miêu tả ở thời điểm lúc chiều tà.
- Thời điểm đó có lợi thế gợi lên cái cảm giác vắng lặng, buồn buồn, là lúc mong được sum họp, mong được trở về nhà.
Câu 3. Cảnh Đèo Ngang được miêu tả gồm những chi tiết gì? Chú ý đến không gian, thời gian, cảnh vật, âm thanh, cuộc sống con người; các từ láy: lác đác, lom khom; các từ tượng thanh: quốc quốc, gia gia.
- Cảnh Đèo Ngang được miêu tả với không gian xế tà, cây cỏ, hoa lá, con người, nhà cửa, chợ, tiếng kêu của các laoif động vật.
Câu 4. Hãy nhận xét về cảnh tượng Đèo Ngang qua sự miêu tả của Bà Huyện Thanh Quan.
- Cảnh Đèo Ngang là cảnh thiên nhiên Đèo Ngang trong một buổi chiều tà có đá và cỏ cây, hoa lá rậm rạp chen chúc nhau.
- Cảnh vật hiện lên với đầy vẻ hoang sơ, vắng vẻ.
- Cuộc sống của con người thì vắng lặng và buồn tẻ.
Câu 5. Hãy hình dung tâm trạng của Bà Huyện Thanh Quan khi qua Đèo Ngang. Tâm trạng đó được thể hiện qua hai hình thức: mượn cảnh nói tình và trực tiếp tả tình như thế nào?
- Thể hiện tâm trạng cô đơn, nhớ nhà, thương nước của tác giả.
- Mượn cảnh nói tình: mượn hình ảnh hoang vắng, thưa thớt con người nói lên nỗi quạnh hiu, mượn tiếng kêu mang âm vọng đất nước, gia đình để thể hiện nỗi nhớ nhà, nhớ nước.
- Trực tiếp tả tình: “Một mảnh tình riêng, ta với ta”: cô đơn, buồn.
Câu 6. Nói đến một mảnh tình riêng giữa cảnh trời, non, nước bao la ở Đèo Ngang thì có gì khác với cách nói một mảnh tình riêng trong không gian chật hẹp?
- Nói đến một mảnh tình riêng giữa cảnh trời, non, nước bao la ở Đè Ngang sẽ làm cho sự cô đơn, nỗi trống trải càng đậm nét hơn so với cách nói một mảnh tình riêng trong không gian chật hẹp.
Trên đây là bài Soạn văn 7 Qua đèo Ngang tóm tắt. Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm bài soạn chi tiết Qua đèo Ngang.
-----Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----