Qua bài giảng Luyện từ và câu: Chủ ngữ trong câu kể Ai làm gì? , giúp các em tìm các câu kể Ai làm gì? trong một đoạn văn; biết xác định chủ ngữ trong mỗi câu và nêu được ý nghĩa của chúng.
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Nhận xét
Đọc đoạn văn đã cho. Trả lời các câu hỏi:
Một đàn ngỗng vươn dài cổ, chúi mỏ về phía trước, định đớp bọn trẻ. Hùng đút vội khẩu súng gỗ vào túi quần, chạy biến. Thắng mếu máo nấp vào sau lưng Tiến. Tiến không có súng, cũng chẳng có kiếm. Em liền nhặt một cành xoan, xua đàn ngỗng ra xa. Đàn ngỗng kêu quàng quạc, vươn cổ chạy miết.
Theo TIẾNG VIỆT 2, 1988
Câu 1. Tìm các câu kể Ai làm gì? Trong đoạn văn trên.
Gợi ý:
- Một đàn ngỗng vươn dài cổ, chúi mỏ về phía trước, định đớp bọn trẻ.
- Hùng đút vội khẩu súng gỗ vào túi quần, chạy biến.
- Thắng mếu máo nấp vào sau lưng Tiến.
- Em liền nhặt một cành xoan, xua đàn ngỗng ra xa.
- Đàn ngỗng kêu quàng quạc, vươn cổ chạy miết.
Câu 2. Xác định chủ ngữ trong các câu trên.
Gợi ý:
- Các câu trên có các chủ ngữ là: Một đàn ngỗng, Hùng, Thắng, Em, Đàn ngỗng.
Câu 3. Nêu ý nghĩa của chủ ngữ:
Gợi ý:
- Trong câu kể "Ai làm gì?" chủ ngữ chỉ sự vật (người, con vật hay đồ vật, cây cối,...) có hoạt động được nói đến ở vị ngữ.
Câu 4. Cho biết chủ ngữ của các câu trên do loại từ ngữ nào tạo thành?
Gợi ý:
- Trong các câu trên, chủ ngữ được tạo thành bởi:
- Danh từ riêng chỉ tên người: Hùng, Thắng, Tiến.
- Đại từ chỉ người: em.
- Danh từ, cụm danh từ: một đàn ngỗng, đàn ngỗng.
1.2. Ghi nhớ
- Trong câu kể Ai làm gì?, chủ ngữ chỉ sự vật (người, con vật hay đồ vật, cây cối được nhân hóa) có hoạt động được nói đến ở vị ngữ).
- Chủ ngữ thường do danh từ (hoặc cụm danh từ) tạo thành.
1.3. Luyện tập
Câu 1 (SGK trang 7, Tiếng Việt 4). Đọc đoạn văn sau:
Cả thung lũng như một bức tranh thủy mặc. Những sinh hoạt của ngày mới bắt đầu. Trong rừng, chim chóc hót véo von. Thanh niên lên rẫy. Phụ nữ giặt giũ bên những giếng nước. Em nhỏ đùa vui trước nhà sàn. Các cụ già chụm đầu bên những ché rượu cần.
Theo ĐÌNH TRUNG
a) Tìm các câu kể Ai làm gì? trong đoạn trên.
Gợi ý:
- Các câu kể Ai làm gì? trong đoạn văn trên là:
- Trong rừng, chim chóc hót véo von.
- Thanh niên lên rẫy.
- Phụ nữ giặt giũ bên những giếng nước.
- Em nhỏ đùa vui trước nhà sàn
- Các cụ già chụm đầu bên những chén rượu cần.
b) Xác định chủ ngữ của các câu trên.
Gợi ý:
- Các câu trên có các chủ ngữ là: Chim chóc, Thanh niên, Phụ nữ , Em nhỏ, Các cụ già.
Câu 2 (SGK trang 7, Tiếng Việt 4). Đặt câu với các từ ngữ sau làm chủ ngữ:
a) Các chú công nhân
b) Mẹ em
c) Chim sơn ca
Gợi ý:
a) Các chú công nhân đang sửa lại những đoạn đường bị hỏng nhựa.
b) Mẹ em đưa bé Na đi học.
c) Chim sơn ca hót véo von trên ngọn cây cao.
Câu 3 (SGK trang 7, Tiếng Việt 4). Đặt câu nói về hoạt động của từng nhóm người hoặc vật trong bức tranh đã cho.
.PNG)
Gợi ý:
- Các câu cần đặt:
- Sáng sớm, ông mặt trời nhô lên khỏi rặng tre làng.
- Đàn cò mải miết bay về phương Nam.
- Các em nhỏ hớn hở tới trường.
- Các chú công nhân lái máy cày ra đồng.
- Những bác nông dân nhanh tay gặt lúa.
- Thông qua bài giảng Luyện từ và câu: Chủ ngữ trong câu kể Ai làm gì?, các em cần nắm được những nội dung kiến thức cơ bản và trọng tâm nhất như:
- Biết cách tìm các câu kể Ai làm gì? trong đoạn văn.
- Biết xác định chủ ngữ trong mỗi câu văn.
- Nêu được ý nghĩa của chủ ngữ trong câu văn.
- Biết xác định chủ ngữ do loại từ ngữ nào tạo thành.
- Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm bài giảng Kể chuyện: Bác đánh cá và gã hung thần để có bước chuẩn bị thật tốt cho tiết học tiếp theo.
