BÀI TOÁN XÁC ĐỊNH GIÁ TRỊ CÔNG SUẤT TIÊU THỤ CỰC ĐẠI CỦA MẠCH ĐIỆN MÔN VẬT LÝ 99
Bài toán
Cho mạch điện như sơ đồ hình vẽ, biết U = 16V, R1 = 4Ω , R2 = 12Ω , Rx là một biến trở . Điện trở của dây nối không đáng kể . Xác định giá trị của Rx để công suất tiêu thụ của đoạn mạch AB cực đại ?
Bài giải
CÁCH 1
Gọi x là điện trở của đoạn mạch AB khi công suất của đoạn mạch là cực đại
Công suất của đoạn mạch AB:
\(\begin{array}{l} {P_{AB}} = {R_{AB}}.I_{AB}^2 = {R_{AB}}.{I^2}\\ = {R_{AB}}.{(\frac{U}{{{R_1} + {R_{AB}}}})^2}\\ = {\left( {\frac{{\sqrt {{R_{AB}}} .U}}{{{R_1} + {R_{AB}}}}} \right)^2} = \frac{{{U^2}}}{{{{(\sqrt {{R_{AB}}} + \frac{{{R_1}}}{{\sqrt {{R_{AB}}} }})}^2}}} \end{array}\)
PAB max khi \((\sqrt {{R_{AB}}} + \frac{{{R_1}}}{{\sqrt {{R_{AB}}} }})\min \)
* Áp dụng tính chất với hai số dương a , b .Nếu tích a.b không đổi thì (a + b) min khi a = b
\(\begin{array}{l} \sqrt {{R_{AB}}} .\frac{{{R_1}}}{{{R_{AB}}}} = {R_1}\, = \,const\\ (\sqrt {{R_{AB}}} + \frac{{{R_1}}}{{\sqrt {{R_{AB}}} }})\min \\ Khi\,\,\sqrt {{R_{AB}}} = \frac{{{R_1}}}{{\sqrt {{R_{AB}}} }}\\ \Rightarrow {R_{AB}} = {R_1} = 4\Omega \end{array}\)
Suy ra Rx = 6Ω
CÁCH 2
Gọi x là điện trở của đoạn mạch AB khi công suất của đoạn mạch là cực đại , I là cường độ dòng điện trong mạch
Công suất của đoạn mạch AB
PAB = P – P1
= U.I – R1I2 = 16.I – 4I2
= - 4(I2 – 4I) = -4( I2 – 4I + 4 – 4 )
= 16 - 4 ( I – 2)2 16
PABmax = 16W Khi I = 2A
Điện trở mạch điện lúc đó là
\(R = \frac{U}{I} = \frac{{16}}{2} = 8\Omega \)
RAB = R – R1 = 8 – 4 = 4Ω
Suy ra Rx = 6Ω
CÁCH 3
Cường độ dòng điện trong mạch
\(I = \frac{U}{R} = \frac{U}{{{R_1} + {R_{AB}}}}\)
Công suất đoạn mạch AB
\(\begin{array}{l} {P_{AB}} = P - {P_1} = \frac{{{U^2}}}{R} - {R_1}.{I^2}\\ = \frac{{{U^2}}}{{{R_1} + {R_{AB}}}} - {R_1}.{\left( {\frac{U}{{{R_1} + {R_{AB}}}}} \right)^2} \end{array}\)
⇒ PAB( R1 + RAB)2 = U2( R1 + RAB) – R1U2
PABR2AB + RAB(2R1PAB – U2 ) + PABR21 = 0 (1)
Phương trình 1 luôn có nghiệm nên
\(\begin{array}{l} \Delta = {\left( {2{R_1}{P_{AB}} - {U^2}} \right)^2} - 4P_{AB}^2R_1^2\\ \Leftrightarrow \Delta = {U^4} - 4{P_{AB}}{R_1}{U^2} \ge 0\\ \Rightarrow {U^2} \ge 4{P_{AB}}{R_1}\\ \Leftrightarrow {P_{AB}} \le \frac{{{U^2}}}{{4{R_1}}}\\ {P_{ABma}} = \frac{{{U^2}}}{{4{R_1}}} = \frac{{{{16}^2}}}{{4.4}} = 16W \end{array}\)
Điện trở mạch điện lúc đó là
\(R = \frac{U}{I} = \frac{{16}}{2} = 8\Omega \)
RAB = R – R1 = 8 – 4 = 4 Ω
Suy ra Rx = 6Ω
Trên đây là toàn bộ nội dung Bài toán xác định giá trị Công suất tiêu thụ cực đại của mạch điện môn Vật lý 9. Để xem thêm nhiều tài liệu tham khảo hữu ích khác các em chọn chức năng xem online hoặc đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.
Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập .
Các em quan tâm có thể tham khảo thêm các tài liệu cùng chuyên mục:
-
Các bài tập nâng cao về Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng môn Vật lý 9 năm 2020
-
Bài tập tính các giá trị cực đại của Điện trở và Ampe kế trong mạch điện môn Vật lý 9 năm 2020
Chúc các em học tập tốt !