Bài 6: Bản vẽ cắt may

Trong cắt may, thường gặp một số loại bản vẽ như bản vẽ tạp chí, bản vẽ kiểu, bản vẽ cắt,...

• Bản vẽ tạp chí là bản vẽ thể hiện chủ yếu về mặt mĩ thuật và hình dáng chung của kiểu mốt may mặc qua các tư thế và cử động của người.
• Bản vẽ kiểu: Bản vẽ kiểu cho biết tổng quát hình dáng, màu sắc của sản phẩm, kiểu cách và sự phù hợp của chúng đối với người dùng,... Trên bản vẽ chưa có kích thước. Bản vẽ kiểu được dùng nhiều trong các tạp chí về mẫu quần áo, hàng may mặc, thường sử dụng phương pháp vẽ phối cảnh, đánh bóng và sử dụng mày như vẽ mĩ thuật.
• Bản vẽ cắt may (hay bản vẽ sản phẩm cắt may) là loại bản vẽ được sử dụng trong thiết kế và sản xuất các sản phẩm cắt may, là bản vẽ dùng để thực hiện cắt sản phẩm, nó thể hiện đầy đủ hình dáng, kiểu mốt, kích thước của từng bộ phận hay nhóm các bộ phận và có đầy đủ những chỉ dẫn cần thiết cho việc hoàn thành sản phẩm.

Hình 1. Bản vẽ kiểu và bản vẽ cắt may

(a) Bản vẽ kiểu

(b) Bản vẽ cắt may

SỰ KHÁC NHAU GIỮA BẢN VẼ KIỂU VÀ BẢN VẼ CẮT MAY:

Bảng 1. Sự khác nhau giữa bản vẽ kiểu và bản vẽ cắt may

Trong bản vẽ cắt may, có thể sử dụng một số loại nét vẽ đã được quy định trong TCVN8 - 20 : 2002 (ISO 128 - 20 : 1996) nét liền đậm, nét liền mảnh, nét gạch chấm, nét đứt, nét lượn sóng.

1.2.1. Đường nét

STT	Tên gọi	Hình dạng	Bề rộng	Ứng dụng
1	Nét liền đậm		b	Thể hiện đường bao của sản phẩm cắt may, đường may nhìn thấy.
2	Nét liền mảnh		b/2	Thể hiện đường gióng, đường kích thước, đường phân chia các phần của sản phẩm, đường phụ thêm.
3	Nét gạch chấm		b/2	Biểu diễn đường trục, chỗ gấp đôi của mảnh vải sẽ được cắt đối xứng.
4	Nét đứt		b/2	Biểu diễn đường bao khuất không nhìn thấy, đường cắt, đường gấp một phần vải, thể hiện sự khác nhau về chi tiết của phần này với phần khác của sản phẩm.
5	Nét lượn sóng		b/2	Thể hiện đường giới hạn của phần sản phẩm được vẽ.

Bảng 2. Các nét vẽ kĩ thuật được vận dụng vào bản vẽ cắt may

1.2.2. Chữ và số

1.2.3. Ghi kích thước

• Chữ số hoặc công thức tính được ghi ở giữa trên đường kích thước, đúng với chiều đã quy định.
• Đường kích thước có thể được giới hạn bằng đường gióng, đường bao, đường gạch chấm, đường phân chia các phần của sản phẩm.
• Đơn vị đo của kích thước là centimet (cm), trên bản vẽ không ghi đơn vị đo, chỉ ghi con số phù hợp với đơn vị đo là cm.

Ghi chú:

• Rv: Rộng vai
• Vc: Vòng cổ
• Vn: Vòng ngực

Hình 2. Bản vẽ cắt may váy em gái kiểu liền thân

(a) Thân trước

(b) Thân sau

Ví dụ cách đọc bản vẽ cắt may váy em gái kiểu liên thân (hình 2 ở trên):

Hình biểu diễn:

• Hình khai triển thân trước và thân sau của váy.
• Các nét vẽ kĩ thuật được sử dụng trên từng hình khai triển ý nghĩa của chúng:
  • Thân trước:
    • Nét gạch chấm thể hiện vải gấp đôi.
    • Nét liền mảnh thể hiện đường gióng, đường kích thước.
    • Nét liền đậm thể hiện đường bao sản phẩm, đường may nhìn thấy.
  • Thân sau:
    • Nét đứt thể hiện đường gấp một phần bải nẹp váy.
    • Nét liên mảnh thể hiện đường gióng, đường kích thước.
    • Nét liền đậm thể hiện đường bao sản phẩm, đường may nhìn thấy.

Nhận xét về kiểu chữ và vị trí đặt kiểu chữ bản vẽ cắt may hình 2 ở trên:

• Kiểu chữ: thẳng đứng
• Vị trí đặt chữ: ghi ở giữa đường kích thước

Sau khi học xong Bài 6: Bản vẽ cắt may, các em cần ghi nhớ các nội dung:

• Bản vẽ cắt may được sử dụng trong thiết kế, sản xuất, kiểm tra chất lượng sản phẩm.
• Nắm vững các tiêu chuẩn vẽ kỹ thuật được vận dụng vào bản vẽ cắt may để đọc các bản vẽ cắt may và cắt may các sản phẩm đúng yêu cầu kỹ thuật. 

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Công nghệ 9 Bài 6 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Bản vẽ cắt may là bản vẽ:

  • A. Thể hiện chủ yếu về mặt mĩ thuật và hình dáng chung của kiểu mốt may mặc qua các tư thế và cử động của người
  • B. Cho biết tổng quát hình dáng, màu sắc của sản phẩm, kiểu cách và sự phù hợp của chúng đối với người dùng,...
  • C. Được sử dụng trong thiết kế và sản xuất các sản phẩm cắt may
  • D. Tất cả ý trên đều đúng

• Câu 2:

  Trong bản vẽ cắt may, nét liền đậm dùng để:

  • A. Biểu diễn đường bao khuất không nhìn thấy, đường cắt, đường gấp một phần vải, thể hiện sự khác nhau về chi tiết của phần này với phần khác của sản phẩm.
  • B. Thể hiện đường giới hạn của phần sản phẩm được vẽ.
  • C. Biểu diễn đường trục, chỗ gấp đôi của mảnh vải sẽ được cắt đối xứng
  • D. Thể hiện đường bao của sản phẩm cắt may, đường may nhìn thấy

Câu 2- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online 

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Công nghệ 9 Bài 6 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Bài tập 1 trang 38 SGK Công nghệ 9

Bài tập 2 trang 38 SGK Công nghệ 9

Bài tập 3 trang 38 SGK Công nghệ 9

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Công Nghệ Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!