Bài 6: Bản vẽ cắt may

Để tiến hành cắt may đúng kĩ thuật và có mĩ thuật, người thợ may cần có những kiến thức kĩ thuật chuyên môn nghề nghiệp đồng thời phải có kiến thức kĩ thuật cơ sở nhận biết "Vận dụng một số tiêu chuẩn kĩ thuật vào bản vẽ cắt may". Để có thể thực hiện được sản phẩm theo bản vẽ cắt may, đọc và tìm hiểu những bản vẽ kĩ thuật cắt may trên báo chí, tạp chí,... làm cơ sở để sáng tạo các kiểu quần áo mới, chúng ta cùng học bài: "Bản vẽ cắt may".

Tóm tắt lý thuyết

1.1. KHÁI NIỆM VỀ BẢN VẼ CẮT MAY

Trong cắt may, thường gặp một số loại bản vẽ như bản vẽ tạp chí, bản vẽ kiểu, bản vẽ cắt,...

  • Bản vẽ tạp chí là bản vẽ thể hiện chủ yếu về mặt mĩ thuật và hình dáng chung của kiểu mốt may mặc qua các tư thế và cử động của người.
  • Bản vẽ kiểu: Bản vẽ kiểu cho biết tổng quát hình dáng, màu sắc của sản phẩm, kiểu cách và sự phù hợp của chúng đối với người dùng,... Trên bản vẽ chưa có kích thước. Bản vẽ kiểu được dùng nhiều trong các tạp chí về mẫu quần áo, hàng may mặc, thường sử dụng phương pháp vẽ phối cảnh, đánh bóng và sử dụng mày như vẽ mĩ thuật.
  • Bản vẽ cắt may (hay bản vẽ sản phẩm cắt may) là loại bản vẽ được sử dụng trong thiết kế và sản xuất các sản phẩm cắt may, là bản vẽ dùng để thực hiện cắt sản phẩm, nó thể hiện đầy đủ hình dáng, kiểu mốt, kích thước của từng bộ phận hay nhóm các bộ phận và có đầy đủ những chỉ dẫn cần thiết cho việc hoàn thành sản phẩm.

Hình 1. Bản vẽ kiểu và bản vẽ cắt may

(a) Bản vẽ kiểu

(b) Bản vẽ cắt may

SỰ KHÁC NHAU GIỮA BẢN VẼ KIỂU VÀ BẢN VẼ CẮT MAY:

Bản vẽ kiểu Bản vẽ cắt may
Cho biết tổng quát hình dáng, màu sắc, kiểu cách của sản phẩm may mặc, chưa có kích thước. Thể hiện đầy đủ hình dáng, kích thước hoặc công thức tính của từng bộ phận hoặc nhóm các bộ phận của sản phẩm may mặc.
Thường sử dụng phương pháp vẽ phối cảnh, đánh bóng, tô màu như vẽ mỹ thuật. Sử dụng các nét vẽ kỹ thuật để thể hiện thành bản vẽ kỹ thuật cắt may.
Được dùng nhiều trong các tạp chí giới thiệu mẫu quần áo và sản phẩm may mặc. Sử dụng trong thiết kế, sản xuất và kiểm tra chất lượng sản phẩm.

Bảng 1. Sự khác nhau giữa bản vẽ kiểu và bản vẽ cắt may

1.2. VẬN DỤNG MỘT SỐ TIÊU CHUẨN CỦA VẼ KỸ THUẬT VÀO BẢN VẼ CẮT MAY

Trong bản vẽ cắt may, có thể sử dụng một số loại nét vẽ đã được quy định trong TCVN8 - 20 : 2002 (ISO 128 - 20 : 1996) nét liền đậm, nét liền mảnh, nét gạch chấm, nét đứt, nét lượn sóng.

1.2.1. Đường nét

STT Tên gọi Hình dạng Bề rộng Ứng dụng
1

Nét liền đậm

b

Thể hiện đường bao của sản phẩm cắt may, đường may nhìn thấy.

2

Nét liền mảnh

b/2

Thể hiện đường gióng, đường kích thước, đường phân chia các phần của sản phẩm, đường phụ thêm.

3

Nét gạch chấm

b/2

Biểu diễn đường trục, chỗ gấp đôi của mảnh vải sẽ được cắt đối xứng.

4

Nét đứt

b/2

Biểu diễn đường bao khuất không nhìn thấy, đường cắt, đường gấp một phần vải, thể hiện sự khác nhau về chi tiết của phần này với phần khác của sản phẩm.

5

Nét lượn sóng

b/2

Thể hiện đường giới hạn của phần sản phẩm được vẽ.

Bảng 2. Các nét vẽ kĩ thuật được vận dụng vào bản vẽ cắt may

1.2.2. Chữ và số

Bản vẽ cắt may thường được dùng kiểu chữ thông dụng thẳng đứng hoặc nghiêng 750 so với đường nằm ngang. Trong một bản vẽ phải thống nhất một kiểu chữ.

1.2.3. Ghi kích thước

  • Chữ số hoặc công thức tính được ghi ở giữa trên đường kích thước, đúng với chiều đã quy định.
  • Đường kích thước có thể được giới hạn bằng đường gióng, đường bao, đường gạch chấm, đường phân chia các phần của sản phẩm.
  • Đơn vị đo của kích thước là centimet (cm), trên bản vẽ không ghi đơn vị đo, chỉ ghi con số phù hợp với đơn vị đo là cm.

Ghi chú:

  • Rv: Rộng vai
  • Vc: Vòng cổ
  • Vn: Vòng ngực

Hình 2. Bản vẽ cắt may váy em gái kiểu liền thân

(a) Thân trước

(b) Thân sau

1.3. ĐỌC BẢN VẼ CẮT MAY

Ví dụ cách đọc bản vẽ cắt may váy em gái kiểu liên thân (hình 2 ở trên):

Hình biểu diễn:

  • Hình khai triển thân trước và thân sau của váy.
  • Các nét vẽ kĩ thuật được sử dụng trên từng hình khai triển ý nghĩa của chúng:
    • Thân trước:
      • Nét gạch chấm thể hiện vải gấp đôi.
      • Nét liền mảnh thể hiện đường gióng, đường kích thước.
      • Nét liền đậm thể hiện đường bao sản phẩm, đường may nhìn thấy.
    • Thân sau:
      • Nét đứt thể hiện đường gấp một phần bải nẹp váy.
      • Nét liên mảnh thể hiện đường gióng, đường kích thước.
      • Nét liền đậm thể hiện đường bao sản phẩm, đường may nhìn thấy.

Nhận xét về kiểu chữ và vị trí đặt kiểu chữ bản vẽ cắt may hình 2 ở trên:

  • Kiểu chữ: thẳng đứng
  • Vị trí đặt chữ: ghi ở giữa đường kích thước

2. Luyện tập Bài 6 Công Nghệ 9 

Sau khi học xong Bài 6: Bản vẽ cắt may, các em cần ghi nhớ các nội dung:

  • Bản vẽ cắt may được sử dụng trong thiết kế, sản xuất, kiểm tra chất lượng sản phẩm.
  • Nắm vững các tiêu chuẩn vẽ kỹ thuật được vận dụng vào bản vẽ cắt may để đọc các bản vẽ cắt may và cắt may các sản phẩm đúng yêu cầu kỹ thuật. 

2.1. Trắc nghiệm

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Công nghệ 9 Bài 6 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

    • A. Thể hiện chủ yếu về mặt mĩ thuật và hình dáng chung của kiểu mốt may mặc qua các tư thế và cử động của người
    • B. Cho biết tổng quát hình dáng, màu sắc của sản phẩm, kiểu cách và sự phù hợp của chúng đối với người dùng,...
    • C. Được sử dụng trong thiết kế và sản xuất các sản phẩm cắt may
    • D. Tất cả ý trên đều đúng
    • A. Biểu diễn đường bao khuất không nhìn thấy, đường cắt, đường gấp một phần vải, thể hiện sự khác nhau về chi tiết của phần này với phần khác của sản phẩm.
    • B. Thể hiện đường giới hạn của phần sản phẩm được vẽ.
    • C. Biểu diễn đường trục, chỗ gấp đôi của mảnh vải sẽ được cắt đối xứng
    • D. Thể hiện đường bao của sản phẩm cắt may, đường may nhìn thấy

Câu 2- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online 

2.2. Bài tập SGK và Nâng cao 

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Công nghệ 9 Bài 6 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Bài tập 1 trang 38 SGK Công nghệ 9

Bài tập 2 trang 38 SGK Công nghệ 9

Bài tập 3 trang 38 SGK Công nghệ 9

3. Hỏi đáp Bài 6 Quyển 1 Công Nghệ 9

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Công Nghệ Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!

Tham khảo thêm

Bình luận

Có Thể Bạn Quan Tâm ?