Bài 21: Nam châm vĩnh cửu

• Nam châm vĩnh cửu là các vật được cấu tạo từ các vật liệu cứng có khả năng giữ từ tính không bị mất từ trường, được sử dụng như những nguồn tạo từ trường.

• Hầu hết kim loại đều bị hút bởi nam châm song vẫn có một số là ngoại lệ, chúng bao gồm: đồng, bạc, vàng, magiê, bạch kim, nhôm,…Tuy nhiên, chúng vẫn có thể bị từ hóa một lượng nhỏ khi được đặt trong một từ trường.

• Bất kỳ nam châm nào cũng có hai từ cực.

• Kim ( hoặc thanh ) nam châm tự do, khi đã đứng cân bằng luôn chỉ hướng nam- bắc cực chỉ hướng bắc gọi là cực bắc, cực chỉ hướng nam gọi là cực nam 

• Người ta sơn các màu khác nhau để phân biết các từ cực của nam châm.

• Ví dụ:

  • N: chỉ cực Bắc

  • S: chỉ cực  Nam

• Nam châm hút các vật liệu từ : sắt thép, côban,…. Hầu như không hút đồng, nhôm,...

• Khi đưa từ cực của hai nam châm lại gần nhau thì:
  • Chúng hút nhau nếu các cực khác nhau
  • Chúng đẩy nhau nếu các cực cùng tên

• Trái đất là một nam châm khổng lồ

Bài 1.

Hướng dẫn giải:

Bài 2.

Quan sát hai thanh nam châm trong hình 21.1. Giải thích tại sao thanh nam châm 2 lại lơ lửng trên thanh nam châm 1.

Hướng dẫn giải:

• Thanh nam châm 2 không rơi, vì hai cực để gần nhau của hai nam châm có cùng tên.
• Trong trường hợp này, lực đẩy của nam châm 1 cân bằng với trọng lượng của nam châm 2.
• Nếu đổi đầu một trong hai thanh nam châm thì không có hiện tượng đó nữa.

Qua bài này, các em sẽ được làm quen với các kiến thức liên quan đến Nam châm vĩnh cửu cùng với các bài tập liên quan theo nhiều cấp độ từ dễ đến khó…, các em cần phải nắm được : 

• Nam châm vĩnh cửu là gì?
• Từ tính của nam châm
• Tương tác giữa hai nam châm

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Vật lý 9 Bài 21 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Một nam châm vĩnh cửu có đặc tính nào dưới đây?

  • A. Khi bị cọ xát thì hút các vật nhẹ.
  • B. Khi bị nung nóng lên thì có thể hút các vụn sắt.
  • C. Có thể hút các vật bằng sắt.
  • D. Một đầu có thể hút, còn đầu kia thì đẩy các vụn sắt.

• Câu 2:

  Có hai thanh kim loại A, B bề ngoài giống hệt nhau, trong đó một thanh là nam châm. Làm thế nào để xác định được thanh nào là nam châm?

  • A. Đưa thanh A lại gần thanh B, nếu A hút B thì A là nam châm.
  • B. Đưa thanh A lại gần thanh B, nếu A đẩy B thì A là nam châm.
  • C. Dùng một sợi chỉ mềm buộc vào giữa thanh kim loại rồi treo lên, nếu khi cân bằng thanh đó luôn nằm theo hướng Bắc-Nam thì đó là thanh nam châm.
  • D. Đưa thanh kim loại lên cao rồi thả cho rơi, nếu thanh đó luôn rơi lệch về một cực của Trái Đất thì đó là nam châm.

• Câu 3:

  Khi một thanh nam châm thẳng bị gãy thành hai nửa. Nhận định nào dưới đây là đúng?

  • A. Mỗi nửa tạo thành nam châm mới chỉ có một từ cực ở một đầu
  • B. Hai nữa đều mất hết từ tính.
  • C. Mỗi nửa thành một nam châm mới có hai cực cùng tên ở hai đầu.
  • D. Mỗi nửa thành một nam châm mới có hai cực từ khác tên ở hai đầu.

Câu 2- Câu 5: Xem thêm phần trắc nghiệm để làm thử Online 

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Vật lý 9 Bài 21 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Bài tập C8 trang 60 SGK Vật lý 9

Bài tập 21.1 trang 48 SBT Vật lý 9

Bài tập 21.2 trang 48 SBT Vật lý 9

Bài tập 21.3 trang 48 SBT Vật lý 9

Bài tập 21.4 trang 48 SBT Vật lý 9

Bài tập 21.5 trang 48 SBT Vật lý 9

Bài tập 21.6 trang 48 SBT Vật lý 9

Bài tập 21.7 trang 48 SBT Vật lý 9

Bài tập 21.8 trang 48 SBT Vật lý 9

Bài tập 21.9 trang 48 SBT Vật lý 9

Bài tập 21.10 trang 48 SBT Vật lý 9

Bài tập 21.11 trang 48 SBT Vật lý 9

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Vật lý Chúng tôi sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!