1. Bố cục văn bản
- Đoạn 1: (Từ đầu đến “mỗi thứ một đôi”): Vua Hùng thứ 18 kén rễ.
- Đoạn 2: (Tiếp theo đến “thần Nước đành rút quân”): Cuộc giao tranh cầu hôn giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh, kết quả Sơn Tinh thắng.
- Đoạn 3: (Còn lại): Cuộc trả thù hằng năm với Sơn Tinh và những thất bại của Thủy Tinh.
2. Hướng dẫn soạn văn Sơn Tinh, Thủy Tinh
Câu 1: Truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh gồm mấy đoạn? Mỗi đoạn thể hiện nội dung gì? Truyện được gắn với thời đại nào trong lịch sử Việt Nam?
- Bố cục văn bản: tham khảo mục 1.
- Truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh được gắn với thời đại Hùng Vương – gắn với công cuộc trị thủy, thời đại mở nước, dựng nước đầu tiên của người Việt cổ.
Câu 2: Trong truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh, nhân vật chính là ai? Các nhân vật chính được miêu tả bằng những chi tiết nghệ thuật tưởng tượng, kì ảo như thế nào? Ý nghĩa tượng trưng của các nhân vật đó.
- Nhân vật chính là Sơn Tinh và Thủy Tinh, được miêu tả bằng những chi tiết tưởng tượng, kì ảo với ý nghĩa tượng trưng:
- Sơn Tinh: “vẫy tay về phía đông, phía đông nổi cồn bãi, vẫy tay về phía tây,…”; bốc đồi, dời núi, “dựng thành lũy đất” ⇒ tượng trưng khát vọng và khả năng chinh phục thiên tai của nhân dân ta thời xưa.
- Thủy Tinh: “gọi gió”, “hô mưa”, làm giông bão rung chuyển đất trời ⇒ tượng trưng cho mưa bão, thiên tai, uy hiếp cuộc sống con người.
Câu 3: Nêu ý nghĩa của truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh.
- Giải thích nguyên nhân của hiện tượng lũ lụt hằng năm.
- Thể hiện sức mạnh và ước mơ chế ngự thiên tai của người Việt cổ.
- Suy tôn, ca ngợi công lao dựng nước của các vua Hùng (thần núi Tản Viên trở thành con rể vua Hùng có ý nghĩa đề cao quyền lực của các vua Hùng).
Trên đây là bài soạn tóm tắt Sơn Tinh, Thủy Tinh do Chúng tôi biên soạn dựa trên cơ sở các câu hỏi trong phần đọc hiểu của SGK. Ngoài ra, để biết thêm những kiến thức tổng quan về văn bản này, các em có thể tham khảo thêm tại đây: Truyền thuyết Sơn Tinh, Thủy Tinh.
-----Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----
