1. Bố cục bài thơ
- Gồm 3 phần:
- Phần 1 (4 câu thơ đầu): Hình ảnh người đi đường trên bãi cát – cuộc đời
- Phần 2 (6 câu thơ tiếp): Thực tế cuộc đời đầy đắng cay và vô vị
- Phần 3 (Còn lại): Sự bế tắc và nỗi tuyệt vọng của người đi đường
2. Hướng dẫn soạn văn Bài ca ngắn đi trên bãi cát
Câu 1: Phân tích ý nghĩa tượng trưng của các yếu tố tả thực hình ảnh người đi trên bãi cát?
- Ý nghĩa tượng trưng của các yếu tố tả thực người đi trên bài cát là: con đường công danh, con đường đời vô cùng xa xôi, gian nan và vất vả. Con người đi trên bãi cát vẫn tất tả bước về phía trước vì danh lợi, vì cái hào nhoáng của công danh đã làm cho con người bị lôi kéo vào vòng mê muội.
Câu 2: Hãy giải thích nội dung và chỉ ra sự liên kết ý nghĩa của sáu câu thơ:
Không học được tiên ông phép ngủ,
Trèo non, lội suối, giận khôn vơi!
Xưa nay, phường danh lợi,
Tất tả trên đời đời.
Đầu gió hơi men thơm quán rượu,
Người say vô số, tỉnh bao người?
(chú ý: danh lợi có sức cám dỗ như thế nào?)
- Sáu câu thơ thể hiện tâm trạng chán nản của tác giả trên con đường danh lợi của thực tế xã hội.
- Con đường danh lợi dù có chông gai, khó khăn nhưng ai cũng bị nó cám dỗ bởi “hơi men” của nó. Tác giả vì thấy rõ được bản chất của con đường này nên tác giả ý thức và khát khao thoát khỏi con đường danh lợi này.
Câu 3: Tâm trạng của lữ khách khi đi trên bãi cát là gì? Hãy cho biết tầm tư tưởng của Cao Bá Quát thể hiện qua tâm trạng đó.
- Tâm trạng của lữ khách đi trên bãi cát: chán nản và bế tắc.
- Tầm tư tưởng của Cao Bá Quát thể hiện qua tâm trạng chán nản và bế tắc này là: lời nhắc nhở, thúc giục mọi người tìm kiếm một lối thoát, một con đường khác để thoát ra khỏi vòng danh lợi càng đi càng “lún” này.
Câu 4: Phân tích ý nghĩa của nhịp điệu bài thơ đối với việc diễn tả cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật trữ tình.
- Nhịp điệu của bài thơ: lúc nhanh, lúc chậm, lúc dàn trải, lúc dứt khoát.
- Nhịp điều bài thơ góp phần diễn tả cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật trữ tình: tâm trạng nặng trĩu về con đường công danh mà nhà thơ đang đi. Qua đó, thể hiện sự phản kháng âm thầm với trật tự hiện hành, cảnh báo mọi sự thay đổi tất yếu sẽ xảy ra trong tương lai.
Trên đây là bài soạn văn Bài ca ngắn đi trên bãi cát tóm tắt do Chúng tôi biên soạn trên trên hệ thống các câu hỏi trong SGK. Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm bài soạn chi tiết: Bài ca ngắn đi trên bãi cát của Cao Bá Quát.
-----Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----
