Phương pháp giải bài tập khi cho hai dung dịch muối tác dụng với nhau môn Hóa học 9 năm 2021

1. Công thức 1:

Muối + Muối → 2 Muối mới

Điều kiện:

- Muối phản ứng: tan hoặc tan ít trong n­ớc.

- Sản phẩm phải có chất:

+ Kết tủa.

+ Hoặc bay hơi

+ Hoặc chất điện li yếu. H₂O

Ví dụ:  BaCl₂ + Na₂SO₄ → BaSO₄ + 2NaCl

2. Công thức 2:

Các muối của kim loại nhôm, kẽm, sắt(III) → Gọi chung là muối A

Phản ứng với các muối có chứa các gốc axit: CO₃, HCO₃, SO₃, HSO₃, S, HS, AlO₂

→ Gọi chung là muối B.

Phản ứng xảy ra theo quy luật:

Muối A + H₂O → Hiđroxit _(r) + Axit

Axit + Muối B → Muối mới + Axit mới.

Ví dụ: FeCl₃ phản ứng với dung dịch Na₂CO₃

2FeCl₃ + 6H₂O → 2Fe(OH)₃ + 6HCl

6HCl + 3Na₂CO₃ → 6NaCl  + 3CO₂ + 3H₂O

PT tổng hợp:

2FeCl₃ + 3H₂O + 3Na₂CO₃ → 2Fe(OH)₃ + 3CO₂ + 6NaCl.

3. Công thức 3:

Xảy ra khi gặp sắt, phản ứng xảy ra theo quy tắc 2.

Ví dụ:

 AgNO₃ + Fe(NO₃)₂ → Fe(NO₃)₃ + Ag.

Bài 1: Cho 0,1mol FeCl₃ tác dụng hết với dung dịch Na₂CO₃ d­, thu đ­ợc chất khí B và kết tủa C. Đem nung C đến khối l­ợng không đổi thu đ­ợc chất rắn D. Tính thể tích khí B (đktc) và khối l­ợng chất rắn D.

Hướng dẫn giải

- Thể tích khí CO₂ là 3,36 lit

- Rắn D là Fe₂O₃ có khối l­ợng là 8g

Bài 2: Trộn 100g dung dịch AgNO₃ 17% với 200g dung dịch Fe(NO₃)₂ 18% thu đ­ợc dung dịch A có khối l­ợng riêng (D = 1,446g/ml). Tính nồng độ mol/l của dung dịch A.

Hướng dẫn giải

- Dung dịch A gồm Fe(NO₃)₂ 0,1 mol và Fe(NO₃)₃ 0,1 mol.

- Nồng độ mol/l của các chất là: C_M(Fe(NO₃)₂) = C_M(Fe(NO₃)₃) = 0,5M

Bài 3: Cho 500ml dung dịch A gồm BaCl₂ và MgCl₂ phản ứng với 120ml dung dịch Na₂SO₄ 0,5M d­, thu đ­ợc 11,65g kết tủa. Đem phần dung dịch cô cạn thu đ­ợc 16,77g hỗn hợp muối khan. Xác định nồng độ mol/l các chất trong dung dịch.

Hướng dẫn giải

Phản ứng của dung dịch A với dung dịch Na₂SO₄.

BaCl₂ + Na₂SO₄ → BaSO₄ + 2NaCl

0,05       0,05                 0,05     0,1           mol

Theo (1) số mol BaCl₂ trông dd A là 0,05 mol và số mol NaCl = 0,1 mol.

Số mol Na₂SO₄ còn d­ là 0,06 – 0,05 = 0,01 mol

Số mol MgCl₂ = \(\frac{{16.77 - 0,01.142 - 0,1.58,5}}{{95}}\) = 0,1 mol.

Vậy trong 500ml dd A có 0,05 mol BaCl₂ và 0,1 mol MgCl₂.

→ Nồng độ của BaCl₂ = 0,1M và nồng độ của MgCl₂ = 0,2M.

Bài 4: Cho 31,84g hỗn hợp NaX, NaY (X, Y là 2 halogen ở 2 chu kì liên tiếp) vào dung dịch AgNO₃ d­, thu đ­ợc 57,34g kết tủa. Tìm công thức của NaX, NaY và tính thành phần % theo khối l­ợng của mỗi muối.

Hướng dẫn giải

* TH₁: X là Flo(F) → Y là Cl. Vậy kết tủa là AgCl.

Hỗn hợp 2 muối cần tìm là NaF và NaCl

PTHH: NaCl + AgNO₃ → AgCl + NaNO₃

Theo PT (1) thì n_NaCl = n_AgCl = 0,4 mol → %NaCl = 73,49% và %NaF = 26,51%.

* TH₂: X không phải là Flo(F).

Gọi Na\(\overline X \)  là công thức đại diện cho 2 muối.

PTHH:        Na\(\overline X \)     +      AgNO₃ →      Ag\(\overline X \)       +     NaNO₃

                  (23 + \(\overline X \) )                               (108 + \(\overline X \))

                    31,84g                                    57,34g

Theo PT(2) ta có: \(\frac{{23 + \overline X }}{{31,84}} = \frac{{108 + \overline X }}{{57,34}} \to \overline X  = 83,13\)

Vậy hỗn hợp 2 muối cần tìm là NaBr và NaI → %NaBr = 90,58% và %NaI = 9,42%

Bài 5: Dung dịch A chứa 7,2g XSO₄ và Y₂(SO₄)₃. Cho dung dịch Pb(NO₃)₂ tác dụng với dung dịch A (vừa đủ), thu đ­ợc 15,15g kết tủa và dung dịch B.

a/ Xác định khối l­ượng muối có trong dung dịch B.

b/ Tính X, Y biết tỉ lệ số mol XSO₄ và Y₂(SO₄)₃ trong dung dịch A là 2 : 1 và tỉ lệ khối l­ợng mol nguyên tử của X và Y là 8 : 7.

Hướng dẫn giải

PTHH xảy ra:

XSO₄ + Pb(NO₃)₂ → PbSO₄ + X(NO₃)₂

 x                                    x               x         mol

Y₂(SO₄)₃ + 3Pb(NO₃)₂ → 3PbSO₄ + 2Y(NO₃)₃

 y                                             3y             2y

Theo PT (1, 2) và đề cho ta có:

m_{hh muối} = (X+96)x + (2Y+3.96)y = 7,2   (I) → X.x + 2Y.y = 2,4

Tổng khối l­ợng kết tủa là 15,15g → Số mol PbSO₄ = x + 3y = 15,15/303 = 0,05 mol

Giải  hệ ta đ­ợc: m_{muối trong dd B} = 8,6g

(có thể áp dụng định luật bảo toàn khối l­ợng)

Theo đề ra và kết quả của câu a ta có:

x : y = 2 : 1

X : Y = 8 : 7

x + 3y = 0,05

X.x + 2.Y.y = 2,4

→ X là Cu và Y là Fe

Vậy 2 muối cần tìm là CuSO₄ và Fe₂(SO₄)₃.

Bài 6: Có 1 lit dung dịch hỗn hợp gồm Na₂CO₃ 0,1M và (NH₄)₂CO₃ 0,25M. Cho 43g hỗn hợp BaCl₂ và CaCl₂ vào dung dịch trên. Sau khi các phản ứng kết thúc thu đ­ợc 39,7g kết tủa A và dung dịch B.

a/ Chứng minh muối cacbonat còn d­.

b/ Tính thành phần % theo khối l­ợng các chất trong A.

c/ Cho dung dịch HCl d­ vào dung dịch B. Sau phản ứng cô cạn dung dịch và nung chất rắn còn lại tới khối l­ợng không đổi thu đ­ợc rắn X. Tính thành phần % theo khối l­ợng rắn X.

Hướng dẫn giải

Để chứng minh muối cacbonat d­, ta chứng minh m_{muối phản ứng} < m_{muối ban đầu}

Ta có: Số mol Na₂CO₃ = 0,1 mol và số mol (NH₄)₂CO₃ = 0,25 mol.

Tổng số mol CO₃ ban đầu = 0,35 mol

Phản ứng tạo kết tủa:

BaCl₂ + CO₃ -→ BaCO₃ + 2Cl

CaCl₂ + CO₃ → CaCO₃ + 2Cl

Theo PTHH ta thấy: Tổng số mol CO₃ phản ứng = (43 – 39,7) : 11 = 0,3 mol.

Vậy số mol CO₃ phản ứng < số mol CO₃ ban đầu.→ số mol CO₃ d­

b/ Vì CO₃ d­ nên 2 muối CaCl₂ và BaCl₂ phản ứng hết.

m_{muối kết tủa} = 197x + 100y = 39,7

Tổng số mol Cl phản ứng = x + y = 0,3

→ x = 0,1 và y = 0,2

Kết tủa A có thành phần: %BaCO₃ = 49,62% và %CaCO₃ = 50,38%

c/ Chất rắn X chỉ có NaCl. → %NaCl = 100%.

Câu 1: Cho dung dịch axit sunfuric loãng tác dụng với muối natrisunfit (Na₂SO₃). Chất khí nào sinh ra ?

A. Khí hiđro

B. Khí oxi

C. Khí lưu huỳnh đioxit

D. Khí hiđro sunfua

Câu 2: Cho 50 g CaCO₃ vào dung dịch HCl dư thể tích CO₂ thu được ở đktc là:

A. 11,2 lít

B. 1,12 lít

C. 2,24 lít

D. 22,4 lít

Câu 3: Cho dung dịch KOH vào ống nghiệm đựng dung dịch FeCl₃, hiện tượng quan sát được là:

A. Có kết tủa trắng xanh.

B. Có khí thoát ra.

C. Có kết tủa đỏ nâu.

D. Kết tủa màu trắng.

Câu 4: Hãy cho biết muối nào có thể điều chế bằng phản ứng của kim loại với dung dịch axit H₂SO₄ loãng ?

A. ZnSO₄

B. Na₂SO₃

C. CuSO₄

D. MgSO₃

Câu 5: Cặp chất nào sau đây không thể tồn tại trong 1 dung dịch (do có phản ứng với nhau) ?

A. NaOH, MgSO₄

B. KCl, Na₂SO₄

C. CaCl₂, NaNO₃

D. ZnSO₄, H₂SO₄

Câu 6: Nếu chỉ dùng dung dịch NaOH thì có thể phân biệt được 2 dung dịch muối trong mỗi cặp chất sau:

A. Na₂SO₄ và Fe₂(SO₄)₃

B. Na₂SO₄ và K₂SO₄

C. Na₂SO₄ và BaCl₂

D. Na₂CO₃ và K₃PO₄

Câu 7: Nhỏ từ từ dung dịch NaOH vào dung dịch CuCl₂ đển khi kết tủa không tạo thêm nữa thì dừng lại. Lọc kết tủa rồi đem nung đến khối lượng không đổi. Thu được chất rắn nào sau đây:

A. Cu

B. CuO

C. Cu2O

D. Cu(OH)₂.

Câu 8: Cho 200g dung dịch KOH 5,6% vào dung dịch CuCl₂ dư, sau phản ứng thu được lượng chất kết tủa là:

A. 19,6 g

B. 9,8 g

C. 4,9 g

D. 17,4 g

Câu 9: Trộn dung dịch có chứa 0,1mol CuSO₄ và một dung dịch chứa 0,3 mol NaOH, lọc kết tủa, rửa sạch rồi đem nung đến khối lượng không đổi thu được m g chất rắn. Giá trị m là:

A. 8 g

B. 4 g

C. 6 g

D. 12 g

Câu 10: Trộn 2 dung dịch nào sau đây sẽ không xuất hiện kết tủa ?

A. BaCl₂, Na₂SO₄

B. Na₂CO₃, Ba(OH)₂

C. BaCl₂, AgNO₃

D. NaCl, K₂SO₄

Câu 11: Trộn dung dịch có chứa 0,1 mol CuSO₄ và một dung dịch chứa 0,3 mol NaOH, lọc kết tủa, rửa sạch rồi đem nung đến khối lượng không đổi thu được m gam chất rắn. Giá trị m là:

A. 8 gam                          

B. 4 gam                           

C. 6 gam                              

D. 12 gam

Câu 12: Khi phân hủy bằng nhiệt 14,2 gam CaCO₃ và MgCO₃ ta thu được 3,36 lít CO₂ ở đktc. Thành phần phần trăm về khối lượng các chất trong hỗn hợp đầu là:

A. 29,58 % và 70,42 %    

B. 70,42 % và 29,58 %    

C. 65 % và 35 %                 

D. 35 % và 65 %

Câu 13: Cho 500 ml ddịch NaCl 2M tác dụng với 600 ml ddịch AgNO₃ 2M. Khối lượng kết tủa thu được là

A. 143,5 gam                   

B. 14,35 gam                    

C. 157,85 gam                     

D. 15,785 gam

Câu 14: Trộn 2 dung dịch nào sau đây sẽ không xuất hiện kết tủa?

A. BaCl₂, Na₂SO₄            

B. Na₂CO₃, Ba(OH)₂       

C. BaCl₂, AgNO₃               

D. NaCl, K₂SO₄

Câu 15: Từ Zn, dung dịch H₂SO₄ loãng, CaCO₃, KMnO₄ có thể điều chế trực tiếp những khí nào sau đây?

A. H₂, CO₂, O₂                

B. H₂, CO₂, O₂, SO₂        

C. SO₂, O₂, H₂                    

D. H₂, O₂, Cl₂

Câu 16: Trộn những cặp chất nào sau đây ta thu được NaCl?

A. Dung dich Na₂CO₃ và dung dịch BaCl₂               

B. Dung dịch NaNO₃ và CaCl₂

C. Dung dịch KCl và dung dịch NaNO₃                   

D. Dung dịch Na₂SO₄ và dung dịch KCl

Câu 17: Hợp chất bị nhiệt phân hủy thoát ra khí làm than hồng bùng cháy:

A. Muối cacbonat không tan  

B. Muối sunfat          

C. Muối Clorua                   

D. Muối nitrat

Câu 18: Số mol của 200 gam dung dịch CuSO₄ 32 % là:

A. 0,4 mol                        

B. 0,2 mol                        

C. 0,3 mol                           

D. 0,25 mol

Câu 19: Cho 20 gam CaCO₃ vào 200 ml dung dịch HCl 3M. Số mol chất còn dư sau phản ứng là:

A. 0,4 mol                        

B. 0,2 mol                        

C. 0,3 mol                           

D. 0,25 mol

Câu 20: Trường hợp nào sau đây có phản ứng tạo sản phẩm là chất kết tủa màu xanh?

A. Cho Al vào dung dịch HCl                                   

B. Cho Zn vào dung dịch AgNO₃

C. Cho dung dịch KOH vào dung dịch FeCl₃           

D. Cho dung dịch NaOH vào dung dịch CuSO₄

Câu 21: Chất phản ứng được với CaCO₃ là:

A. HCl                              

B. NaOH                          

C. KNO₃                             

D. Mg

Câu 22: Dãy các chất đều tác dụng được với dung dịch H₂SO₄ loãng là:

A. Na₂CO₃, CaSO₃, Ba(OH)₂                                   

B. NaHCO₃, Na₂SO₄, KCl

C. NaCl, Ca(OH)₂, BaCO₃                                        

D. AgNO₃, K₂CO₃, Na₂SO₄

Câu 23: Cho 10,6 g Na₂CO₃ vào 200 g dung dịch HCl (vừa đủ). Nồng độ % của dung dịch HCl cần dùng là:

A. 36,5 %                         

B. 3,65 %                         

C. 1,825 %                          

D. 18,25 %

Câu 24: Cho 1,84 gam hỗn hợp 2 muối ACO₃ và BCO₃ tác dụng hết với dung dịch HCl thu được 0,672 lít CO₂ ở đktc và dung dịch X. khối lượng muối trong dung dịch X là:

A. 1,17 gam                     

B. 3,17 gam                      

C. 2,17 gam                         

D. 4,17 gam

Câu 25: Cho 17,1 gam  Ba(OH)₂ vào 200 gam dung dịch H₂SO₄ loãng dư. Khối lượng dung dịch sau phản ứng khi lọc bỏ kết tủa là:

A. 193,8 gam                   

B. 19,3 gam                      

C. 18,3 gam                         

D. 183,9 gam

Trên đây là phần trích dẫn nội dung Phương pháp giải bài tập khi cho hai dung dịch muối tác dụng với nhau môn Hóa học 9 năm 2021, để xem toàn bộ nội dung chi tiết, mời các bạn cùng quý thầy cô vui lòng đăng nhập để tải về máy. 

Chúc các em đạt điểm số thật cao trong kì thi sắp đến!