1. Sơ đồ tóm tắt gợi ý
2. Dàn bài chi tiết
a. Mở bài
- Năm 1854, tổng thống Mĩ Phreng-klin Pi-ơ-xơ ngỏ ý muốn mua vùng đất rộng lớn của người da đỏ để mở mang hệ thống đường sắt, phục vụ cho việc khai thác các mỏ quặng quý.
- Thủ lĩnh các bộ tộc da đỏ là Xi-át-tơn đã gửi thư trả lời. Bức thư được đánh giá là văn bản có giá trị rất cao trong lĩnh vực bảo vệ thiên nhiên, bảo vệ môi trường sống của con người.
b. Thân bài
- Quan niệm của người da đỏ đối với đất đai
- Đất đai đối với họ rất thiêng liêng: “Đất là bà Mẹ của người da đỏ. Chúng tôi là một phần của mẹ và mẹ củng là một phần của chúng tôi. Những bông hoa ngát hương là người chị, người em của chúng tôi. Những mỏm đá, những vũng nước trên đồng cỏ, hơi ấm của chú ngựa con và của con người, tất cả đều cùng chung một gia đình... những dòng sông, con suối đâu chỉ là những giọt nước mà còn là máu của tổ tiên chúng tôi”...
- Sự đối lập trong thái độ đối xử với đất đai của người da đỏ và người da trắng
- Người da đỏ trân trọng, nâng niu, tôn thờ đất đai, coi đất đai là thiêng liêng nhất bởi họ hiểu rằng tổ tiên, ông cha họ bao đời nay đã phải đổ mổ hôi, xương máu để con cháu có được mảnh đất này.
- Người da trắng coi đất đai chỉ là một thứ hàng hoá bình thường có thể trao đổi, mua bán...
- Yêu cầu của thủ lĩnh Xi-át-tơn đối với tổng thống Mĩ
- Nếu người da đỏ đồng ý bán đất thì tổng thống Mĩ phải nhắc nhở người da trắng đối xử với các muông thú sống trên mảnh đất này như những người anh em... phải dạy con cháu rằng mảnh đất dưới chân chúng là những nắm tro tàn của cha ông chúng tôi, và vì thế, chúng phải kính trọng đất đai. Hãy khuyên bảo chúng... đất là Mẹ.
- Cảnh cáo rằng nếu không đối xử tử tế với đất thì cuộc sống của người da trắng cũng sẽ bị tổn hại vì đất là Mẹ của cả loài người. Đất sinh ra con người, khi chết, con người lại trở về với đất. Mối quan hệ giữa đất và người khăng khít, không thể tách rời.
c. Kết bài
- Bảo vệ môi trường sống hiện nay là vấn đề thời sự nóng bỏng có tính chất toàn cầu, cả nhân loại đang quan tâm giải quyết.
- “Bức thư của thủ lĩnh da đỏ” là một áng văn hay, có giá trị lâu dài.
Bài văn mẫu
Đề bài: Phát biểu cảm nghĩ về tác phẩm “Bức thư của thủ lĩnh da đỏ” của Xi-át-tơn.
Gợi ý lam bài
Năm 1854, Tổng thống thứ 14 của nước Mĩ là Phreng-klin Pi-ơ-xơ tỏ ý muốn mua vùng đất của người da đỏ để mở mang hệ thống đường sắt. Thủ lĩnh Xi-át-tơn đã gửi bức thư này để trả lời. Đây là một bức thư nổi tiếng, từng được coi là một trong những văn bản hay nhất về đề tài thiên nhiên và môi trường. Bằng một giọng văn đầy sức truyền cảm, cùng với lối sử dụng phép so sánh, nhân hoá, điệp ngữ phong phú, đa dạng, tác giả bức thư này đã đặt ra một vấn đề quan trọng có ý nghĩa toàn cầu: Con người phải sống hoà hợp với thiên nhiên, phải chăm lo bảo vệ môi trường thiên nhiên như bảo vệ chính mạng sống của mình.
Bức thư có thể chia làm ba đoạn. Đoạn 1: Quan hệ của người da đỏ đối với đất, với thiên nhiên. Đoạn 2: Sự đối lập giữa người da đỏ và người da trắng trong cách sống, trong thái độ đối với đất đai và thiên nhiên. Đoạn 3: Bảo vệ môi trường thiên nhiên chính là bảo vệ cuộc sống của mình.
-- Để xem được đầy đủ tài liệu, mời quý thầy cô và các em vui lòng đăng nhập vào Chúng tôi để dowload tài liệu về máy --
Có lẽ bởi nội dung bức thư quá hay, quá tiến bộ, dù ở thời điểm đó, thủ lĩnh Xi-át-tơn chưa thể có được ý thức đầy đủ, khoa học về vấn đề bảo vệ thiên nhiên và môi trường. Hơn nữa, xuất phát điểm của bức thư trước hết vẫn là từ lòng yêu quê hương đất nước. Khi người da trắng từ châu Âu tràn sang châu Mĩ thì người Anh-điêng đang sống theo hình thức bộ lạc, nghĩa là đang sống một cách hoà đồng với thiên nhiên. Thiên nhiên như một bà mẹ hiền cung cấp cho họ tất cả những thứ cần thiết của cuộc sống hằng ngày, về phía họ, họ cũng thấy được tác động trở lại của con người đối với thiên nhiên. Nền cơ khí máy móc của người da trắng xâm nhập đã làm đảo lộn tất cả, huỷ hoại gần như hoàn toàn môi trường sống quen thuộc của họ. Họ đã ngầm có ý thức phản kháng, chỉ chờ dịp bộc lộ. Bức thư trả lời yêu cầu mua đất của Tổng thống Mĩ là một cơ hội thuận lợi. Chính vì vậy, trong thư, ta không thấy thủ lĩnh da đỏ trả lời là có bán đất hay không, lại càng không nói đến chuyện giá cả. vấn đề được đặt ra như một giả thiết (nếu... nếu... ), mà đặt giả thiết chủ yếu là để tạo đà, tạo thế cho việc trình bày quan điểm và bộc lộ suy nghĩ, cảm xúc của mình. Thủ lĩnh da đỏ Xi-át-tơn không chỉ đề cập đến đất mà còn đề cập đến tất cả các hiện tượng có liên quan tới đất như đã nói trên, tức là những thứ làm cho đất trỏ nên có giá trị, có ý nghĩa, tạo nên cái mà hiện nay ta gọi là môi trường sinh thái tự nhiên.
Ngày nay, nhân loại đã bước sang thế kỉ XXI. ở thời điểm này, tài nguyên của trái đất gần như đang bị khai thác cạn kiệt, mỏi trường thiên nhiên đang bị ô nhiễm nặng nề và bị tàn phá nghiêm trọng. Bối cảnh đó khiến cho “Bức thư của thủ lĩnh da đỏ” của Xi-át-tơn trở thành một trong những văn bản có giá trị nhất về đề tài thiên nhiên và môi trường sống - một vấn đề nóng bỏng đang được cả thế giới quan tâm hàng đầu.
Trên đây chỉ trích dẫn một phần sơ đồ tóm tắt gợi ý được trình bày dưới dạng sơ đồ tư duy, giúp các em dễ dàng trong việc ghi nhớ kiến thức; kết hợp với dàn bài chi tiết và bài văn mẫu. Hi vọng, bài văn mẫu: Phát biểu cảm nghĩ về tác phẩm “Bức thư của thủ lĩnh da đỏ” của Xi-át-tơn sẽ giúp ích cho quá trình dạy và học của quý thầy cô giáo và các em học sinh, giúp những tiết học Văn sinh động và hiệu quả hơn. Mời thầy cô và các em cùng tham khảo.
--- MOD Ngữ văn Chúng tôi (Tổng hợp và biên soạn)
