Qua bài giảng Luyện từ và câu: Câu kể Ai làm gì?, giúp các em biết được câu hỏi Ai làm gì bao gồm hai bộ phận. Đồng thời biết vận dụng kiến thức đã học để tìm và đặt câu hỏi.
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Nhận xét
Câu 1: Đọc đoạn văn sau đây:
Trên nương, mỗi người một việc. Người lớn đánh trâu ra cày. Các cụ già nhặt cỏ, đốt lá. Mấy chú bé bắc bếp thổi cơm. Các bà mẹ tra ngô. Các em bé ngủ khì trên lưng mẹ. Lũ chó sủa om cả rừng.
Theo TÔ HOÀI
Câu 2:
Tìm trong mỗi câu trên các từ ngữ:
a) Chỉ hoạt động
b) Chỉ người hoặc vật hoạt động
M: đánh trâu ra cày
M: Người lớn
Gợi ý:
a) Chỉ hoạt động: Đánh trâu ra cày, Nhặt cỏ, đốt lá, Bắc bếp thổi cơm, Tra ngô, Ngủ kì trên lưng mẹ, Sủa om cả rừng.
b) Chỉ người hoặc vật hoạt động: Người lớn, Các cụ già, Mấy chú bé, Các bà mẹ, Các em bé, Lũ chó.
Câu 3: Đặt câu hỏi:
a) Cho từ ngữ chỉ hoạt động
M: Người lớn làm gì?
b) Cho từ ngữ chỉ người hoặc vật đang hoạt động
M: Ai đánh trâu ra cày?
Gợi ý:
a) Cho từ ngữ chỉ hoạt động: Người lớn làm gì?, Các cụ già làm gì?, Mấy chú bé làm gì?, Các bà mẹ làm gì?, Lũ chó làm gì?
b) Cho từ ngữ chỉ người hoặc vật đang hoạt động: Ai đánh trâu ra cày?, Ai nhặt cỏ? Đốt lá?, Ai bắc bếp thổi cơm?, Ai ngủ trên lưng mẹ?, Ai sủa om cả rừng?
1.2. Ghi nhớ
- Câu kể Ai làm gì? thường gồm hai bộ phận:
- Bộ phận thứ nhất là chủ ngữ, trả lời cho câu hỏi: Ai (con gì, cái gì)?
- Bộ phận thứ hai là vị ngữ, trả lời cho câu hỏi: Làm gì?
1.3. Hướng dẫn luyện tập
Câu 1 (trang 167 sgk Tiếng Việt 4): Tìm những câu kể Ai làm gì ? trong đoạn văn sau:
Cuộc sống quê tôi gắn bó với cây cọ. Cha tôi làm cho tôi chiếc chổi cọ để quét nhà, quét sân. Mẹ đựng hạt giống cây móm lá cọ, treo lên gác bếp để gieo cấy mùa sau. Chị tôi đan nón lá cọ, lại biết đan cả mành cọ và làn cọ xuất khẩu.
Gợi ý:
- Trong đoạn văn có 3 câu kể Ai làm gì?
- Cha tôi làm cho tôi chiếc chổi cọ để quét nhà, quét sân.
- Mẹ đựng hạt giống đầy móm lá cọ, treo lên gác bếp để gieo cấy mùa sau.
- Chị tôi đan nón lá cọ, lại biết đan cả mành cọ và làn cọ xuất khấu.
Câu 2 (trang 167 sgk Tiếng Việt 4): Tìm chủ ngữ và vị ngữ trong mỗi câu vừa tìm được ở bài tập 1.
Gợi ý:
- Cha (chủ ngữ)/ làm cha tôi...để quét nhà, quét sân (vị ngữ).
- Mẹ (chủ ngữ)/ đựng hạt giống...gieo cấy mùa sau (vị ngữ).
- Chị tôi (chủ ngữ)/ đan nón lá cọ...làn cọ xuất khẩu (vị ngữ).
Câu 3 (trang 167 sgk Tiếng Việt 4): Viết một đoạn văn kể về các công việc trong một buổi sáng của em. Cho biết những câu nào trong đoạn văn là câu kể Ai làm gì?
Gợi ý:
Đúng năm giờ rưỡi sáng, mẹ em sẽ đánh thức em dậy để tập thể dục buổi sáng cùng cả nhà. Sau khi tập thể dục xong, em vệ sinh cá nhân và thay quần áo chuẩn bị ăn sáng và theo mẹ đến trường.
- Thông qua bài giảng Luyện từ và câu: Câu kể Ai làm gì?, các em cần nắm và rèn luyện được những nội dung kiến thức, kĩ năng cơ bản và trọng tâm nhất như:
- Nắm được các bộ phận của câu kể Ai làm gì?
- Bước đầu biết vận dụng kiến thức đã học để đặt câu hỏi.
- Giáo dục các em có ý thức sử dụng đúng câu kể Ai làm gì.
- Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm bài giảng Kể chuyện: Một phát minh nho nhỏ để chuẩn bị thật tốt cho tiết học sau.
