Hướng dẫn giải chi tiết một số bài tập tính toán Sinh học 8 cơ bản

BÀI TẬP TÍNH TOÁN SINH HỌC 8 CƠ BẢN

I.  Một người có 5 lít máu, bình thường hàm lượng Hb trong máu khoảng 15 gam/100 ml máu có khả năng liên kết với  20 ml ôxi

a. Hỏi người bình thường cơ thể có bao nhiêu ml ôxi trong máu

b. Khi người ấy sống ở vùng núi cao, độ cao là 4000 m thì hàm lượng Hb tăng hay giảm? Vì sao

c. So với khi sống ở đồng bằng thì khi sống ở núi cao, nhịp tim, nhịp thở tăng hay giảm? vì sao?

II.  Một học sinh độ tuổi THCS nhu cầu tiêu dùng năng lượng mỗi ngày là 2200 kcalo, trong số năng lượng đó prôtêin chiếm 19%, lipit chiếm 13% còn lại là gluxit. Tính tổng số gam prôtêin, lipit, gluxit cung cấp cho cơ thể trong một ngày.

    Biết rằng: 1gam prôtêin ô xi hóa hoàn toàn, giải phóng 4,1 kcal,  1 gam lipit 9,3 kcal, 1 gam gluxit 4,3 kcal.

III. Một người hô hấp bình thường là 18 nhịp/1 phút, mỗi nhịp hít vào với một lượng khí là 400 ml. Khi người ấy tập luyện hô hấp sâu 12nhịp/1phút, mỗi nhịp hít vào là 600ml không khí.

a) Tính lưu lượng khí lưu thông, khí vô ích ở khoảng chết, khí hữu ích ở phế nang của người hô hấp thường và hô hấp sâu?

 (Biết rằng lượng khí vô ích ở khoảng chết của mỗi nhịp hô nhấp là 150ml)

  b, Phân biệt hô hấp thường và hô hấp sâu.

IV.  Cho biết tâm thất trái mỗi lần co bóp đẩy đi 70 ml máu và trong 1 ngày đêm đã đẩy đi được 7560 l máu. Thời gian pha dãn chung bằng ½ chu kì tim, thời gian pha co tâm nhĩ bằng 1/3 pha co tâm thất. Hỏi:

            a. Số lần mạch đập trong một phút?

            b. Thời gian hoạt động của 1 chu kì tim?

            c. Thời gian của mỗi pha: co tâm nhĩ, co tâm thất, dãn chung?

V. Tim hoạt động suốt đời không mệt mỏi hoạt động của tim không phụ thuộc vào ý muốn chủ quan hay khách quan của con người. tính chu kỳ (nhịp tim) và lưu lượng ôxi cung cấp cho tế bào trong 6 phút (Biết rằng mỗi nhịp cung cấp cho tế bào là 30 ml ôxi)

VI. Khi ô xi hóa hoàn toàn hỗn hợp thức ăn cơ thể đã sử dụng hết 595,2 lít ô xi.

Biết tỉ lệ các loại thức ăn là 1: 3: 6 theo thứ tự Lipit, Protein, Gluxit (Li, Pr, G).

            a. Tính khối lượng từng loại thức ăn trong hỗn hợp trên?

            b. Tính năng lượng sản ra khi ôxi hóa hoàn toàn hỗn hợp thức ăn trên?

Biết để ô xi hóa hoàn toàn:

• 1 gam Gluxit cần 0,83 lít ôxi và giải phóng 4,3 kcal                                     
• 1 gam Prôtêin cần 0,97 lít ôxi và giải phóng 4,1 kcal                                         
• 1 gam Lipit cần 2,03 lít ôxi và giải phóng 9,3 kcal

VII.  Cho biết thể tích khí chứa trong phổi sau khi hít vào bình thường nhiều gấp 7 lần thể tích khí lưu thong. Thể tích khí chứa trong phổi sau khi hít vào tận lực là 5200ml. Dung tích sống la 3800ml. Thể tích khí dự trữ là 1600ml. Hỏi:

a/ Thể tích khí trong phổi sau khi thở ra gắng sức

b/ Thể tích khí trong phổi sau khi hít vào bình thường

Hướng dẫn giải chi tiết bài tập tính toán Sinh học 8 

I. Đổi 5 lít = 5000 ml

a/ Theo bài ra bình thường hàm lượng Hb trong máu là 15 g/100 ml máu có khả năng liên kết với 20 ml ô xi. Vậy với người có 5000 ml máu thì Hb có khả năng liên kết được với ô xi:

                                = \(\frac{{5000.20}}{{100}}\) = 1000 ml 0₂

b/ Khi người ấy sống ở vùng núi cao, độ cao là 4000 m thì hàm lượng Hb tăng, Vì càng lên cao không khí càng loãng, nồng độ ô xi trong không khí thấp, nên để có đủ ô xi cho cơ thể thì hồng cầu phải tăng dẫn đến hàm lượng Hb phải tăng.

c/ So với khi sống ở đồng bằng thì khi sống ở núi cao, nhịp tim, nhịp thở phải tăng. Do nồng độ ô xi trong không khí thấp, tác động vào cơ quan thụ cảm, áp lực hoá học ở cung động mạch chủm, động mạch cảnh, kích thích gây tăng nhịp tim nhịp thở. Đó là cơ chế thich nghi để cơ thể có đủ ô xi cho hô hấp và trao đổi chất diễn ra bình thường.

II. Tính được số năng lượng của mỗi chất

Số năng lượng prôtêin chiếm 19% là: \(\frac{{2200.19}}{{100}} = 418\) Kcal

Số năng lượng lipit chiếm 13% là: \(\frac{{2200.13}}{{100}} = 286\) Kcal

Số năng lượng gluxit chiếm (100% - (19% + 13%) = 68%) là: \(\frac{{2200.68}}{{100}} = 1496\) Kcal

2. Tính được số gam prôtêin, lipit, gluxit

Lượng prôtêin là: \(\frac{{418}}{{4,1}} = 102\) (gam)

Lượng lipit là: \(\frac{{286}}{{9,3}} = 30,8\) (gam)

Lượng gluxit là: \(\frac{{1496}}{{4,3}} = 347,9\) (gam)

III.

a, * Một người thở bình thường 18 nhịp/phút mỗi nhịp hít vào 400ml không khí vậy:

• Khí lưu thông  là: 18  400  = 7200 (ml)
• Khí vô ích ở khoảng chết là: 150 . 18 = 2700 (ml).
• Khí hữu ích vào đến phế nang là: 7200 – 2700 = 4500 (ml).

* Khi người đó thở sâu 12 nhịp/phút mỗi nhịp hít vào 600ml không khí vậy:

• Khí lưu thông /phút là: 600 .12 = 7200 (ml)
• Khí vô ích ở khoảng chết là: 150 . 12 = 1800 (ml)
• Khí hữu ích vào đến phế nang là : 7200 – 1800 = 5400 (ml)

IV.

a. Trong một phút đã co và đẩy được lượng máu là:

      7560 : (24.60) = 5,25 (lít)

Số lần tâm thất trái co trong một phút là:

      (5,25 . 1000) : 70 = 75 (lần)

 Vậy số lần mạch đập trong 1 phút là: 75 lần

b. Thời gian hoạt động của một chu kì tim là: 60: 75 = 0,8 (giây)

c. Thời gian của các pha:

• Thời gian của pha giãn chung: 0,8 : 2 = 0,4 (giây)
• Gọi thời gian pha nhĩ co là x giây -> Thời gian pha thất co là 3x.

Ta có: x + 3x = 0,8 – 0,4 = 0,4 => x = 0,1 (giây)

Vậy thời gian tâm nhĩ co: 0,1 giây

Thời gian tâm thất co: 0,1. 3 = 0,3 giây

V. Đổi 1 phút = 60 giây

Vậy 6phút = 360 giây

Số nhịp tim hoạt động trong 6 phút là: 360:0,8 = 450 (nhịp)

Số ôxi cung cấp cho tế bào trong 6 phút là: 450.30 = 13500 (mlôxi)

VI.  a) Tính khối lượng từng loại thức ăn cần dùng.

Theo bài ra: Lipit: Prôtêin : Gluxit  = 1: 3 : 6 Þ  Pr =3.Li ; G = 6.Li  (1)

Ta có phương trình:      0,83. G + 0,97. Pr + 2,03. Li = 595,2           ( 2)

Thay (1) vào( 2) ta được: 0,83.6Li + 0,97. 3Li  + 2,03 .Li  = 595,2                  (3)

Giải (3) được: Li = 60 => Pr = 3.60 = 180 gam; G = 6.60 = 360 gam

 b) Tính năng lượng sinh ra khi ôxi hóa hoàn toàn lượng thức ăn trên:

Theo giá trị dinh dưỡng của từng loại thức ăn ở đề bài:

=>   năng lượng =  4,3 . 360 + 4,1 . 180 + 9,3 . 60 = 2844   kcal

VII.  (Kí hiệu V: Thể tích khí)

* Gọi V lưu thông là X ml .= > V Khí hít vào bình thường là : 7X ml

 a )  V khí thở ra gắng sức  = V hít vào sâu - V dung tích sống.

  Thay vào ta có:  V (thở ra gắng sức)  =   5200  - 3800  =  1400  ml

b) Ta biết: V hít vào thường = V lưu thông  + V thở ra thường    ( 1)

 Mà ta lại có :  V thở ra thường   =  V thở ra sâu  +   V dự trữ  =  1400  +  1600  = 3000 ml 

 Thay vào (1) ta có:   7X   =  X  +  3000

  = >  6 X   =   3000 ml   .         

 Vậy :  X   =  500  ml

*  Vậy:   V khí hít vào thường là :   7  x   500  =  3500 ml

Đáp số: 

a-  V (thở ra gắng sức)  =  1400 ml

b-  V (hit vào thường) =     3500 ml