SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HẢI DƯƠNG ĐỀ THI THỬ THPT QUỐC GIA
TRƯỜNG THPT THANH MIỆN NĂM HỌC: 2019-2020
MÔN: Ngữ Văn
( Đề gồm 02 trang )
Phần I: Đọc hiểu (3 điểm)
Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi
Chúng ta ai cũng khao khát thành công. Tuy nhiên, mỗi người định nghĩa thành công theo cách riêng. Có người gắn thành công với sự giàu có về tiền bạc, quyền lực, tài cao học rộng; có người lại cho rằng một gia đình êm ấm, con cái nên người là thành công...Chung quy lại, có thể nói thành công là đạt được những điều mong muốn, hoàn thành mục tiêu của mình.
Nhưng nếu suy ngẫm kĩ, chúng ta sẽ nhận ra rằng thật ra, câu hỏi quan trọng không phải là “ Thành công là gì?” mà là “ Thành công để làm gì?”Tại sao chúng ta khao khát thành công? Suy cho cùng, điều chúng ta muốn không phải bản thân thành công mà là cảm giác mãn nguyện và dễ chịu mà thành công đem lại, khi chúng ta đạt được mục tiêu của mình. Chúng ta nghĩ rằng đó chính là hạnh phúc. Nói cách khác, đích cuối cùng mà chúng ta nhắm tới là hạnh phúc, còn thành công chỉ là phương tiện.
Quan niệm cho rằng thành công hơn sẽ giúp chúng ta hạnh phúc hơn chỉ là sự ngộ nhận, ảo tưởng.
Bạn hãy để hạnh phúc trở thành nền tảng cuộc sống, là khởi nguồn giúp bạn thành công hơn chứ không phải điều ngược lại. Đó chính là “bí quyết” để bạn có một cuộc sống thực sự thành công.
(Theo Lê Minh, http://songhanhphuc.net)
Câu1. Chỉ ra phương thức biểu đạt chính của đoạn văn trên.
Câu 2. Theo tác giả, thành công là gì?
Câu 3. Vì sao tác giả cho rằng: quan niệm thành công hơn sẽ giúp chúng ta hạnh phúc chỉ là sự ngộ nhận, là ảo tưởng?
Câu 4. Anh/ chị có đồng tình với quan niệm hạnh phúc là nền tảng cuộc sống không? Vì sao?
Phần II. Làm văn (7,0 điểm)
Câu 1 (2điểm).
Từ nội dung bài Đọc- hiểu, anh/ chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về mối quan hệ giữa thành công và hạnh phúc.
Câu 2 (5điểm).
Nguyễn Tuân miêu tả vẻ đẹp của sông Đà trong nhiều cảnh sắc, khi là thác nước và những cửa ải đá:
“Còn xa lắm mới đến cái thác dưới. Nhưng đã thấy tiếng nước réo gần mãi lại réo to mãi lên. Tiếng nước thác nghe như là oán trách gì, rồi lại như là van xin, rồi lại như là khiêu khích, giọng gằn mà chế nhạo. Thế rồi nó rống lên như tiếng một ngàn con trâu mộng đang lồng lộn giữ rừng vầu, rừng tre nứa nổ lửa, đang phá tuông rừng lửa, rừng lửa cùng gầm thét với đàn trâu da cháy bùng bùng. Tới cái thác rồi. Ngoặt khúc sông lượn, thấy sóng bọt đã trắng xóa cả một chân trời đá. Đá ở đây từ ngàn năm vẫn mai phục hết trong lòng sông, hình như mỗi lần có chiếc thuyền nào xuất hiện ở quãng ầm ầm mà quạnh hiu này, mỗi lần có chiếc thuyền nào nhô vào đường ngoặt sông là một số hòn bén nhổm cả dậy để vồ lấy thuyền. Mặt hòn đá nào trông cũng ngỗ ngược, hòn nào cũng nhăn nhúm, méo mó hơn cả cái mặt nước chỗ này...”
Khi là vẻ đẹp của dòng chảy trữ tình được nhìn từ trên cao:
“Con Sông Đà tuôn dài tuôn dài như một áng tóc trữ tình, đầu tóc chân tóc ẩn hiện trong mây trời Tây Bắc bung nở hoa ban hoa gạo tháng hai và cuồn cuộn mù khói núi Mèo đốt nương xuân. Tôi đã nhìn say sưa làn mây mùa xuân bay trên Sông Đà, tôi đã xuyên qua đám mây mùa thu mà nhìn xuống dòng nước Sông Đà. Mùa xuân dòng xanh ngọc bích, chứ nước Sông Đà không xanh màu xanh canh hến của Sông Gâm, Sông Lô. Mùa thu nước Sông Đà lừ lừ chín đỏ như da mặt một người bầm đi vì rượu bữa, lừ lừ cái màu đỏ giận giữ ở một người bất mãn bực bội gì mỗi độ thu về”
(Người lái đò Sông Đà - Nguyễn Tuân, Ngữ văn 12, tập một, NXB Giáo dục, 2016)
Anh/ chị hãy phân tích vẻ đẹp của sông Đà trong hai đoạn văn trên, từ đó nhận xét về phong cách nghệ thuật độc đáo của Nguyễn Tuân.
.............HẾT.............
HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT
Phần I. Đọc – hiểu
Câu 1: Phương thức biểu đạt chính: Nghị luận
Câu 2: Theo tác giả, thành công là đạt được những điều mong muốn, hoàn thành mục tiêu của mình
Câu 3: Tác giả cho rằng: quan niệm hạnh phúc thành công hơn sẽ giúp chúng ta hạnh phúc hơn chỉ là sự ngộ nhận, ảo tưởng vì trên thực tế, chúng ta chứng kiến biết bao người thành công vượt bậc, nổi tiếng, giàu có mà vẫn bất hạnh, trầm cảm, nhiều người bế tắc phải tìm đến cái chết..
Câu 4: Nêu rõ quan điểm đồng tình hay không đồng tình, lí giải hợp lí, thuyết phục.
Phần II: Tập làm văn
Câu 1.
Mối quan hệ giữa thành công và hạnh phúc
Mối quan hệ giữa thành công và hạnh phúc
Yêu cầu về hình thức
+ Viết đoạn văn khoảng 200 chữ
+ Trình bày mạch lạc, rõ ràng, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu
Yêu cầu về kiến thức: Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách nhưng cần đạt được các nội dung cơ bản sau:
a. Giải thích thế nào là thành công ( dựa vào bài Đọc - hiểu), hạnh phúc: mỗi người có một cách nghĩ khác nhau nhưng có thể hiểu đó là một trong những cảm giác tuyệt vời nhất mà con người trải nghiệm trong cuộc đời. Hạnh phúc là một giá trị sống quan trọng của con người ...
b. Bàn luận:
+ Thành công có giúp chúng ta hạnh phúc? Có thành công ta có thể tự do làm những điều mình thích nhưng không thể đánh đồng thành công và hạnh phúc là một được... Thực tế có những người thành công, nổi tiếng mà vẫn đau khổ, thậm chí trầm cảm, muốn tìm đến cái chết...(học sinh có thể lấy dẫn chứng)
+ Hạnh phúc là khái niệm trừu tượng, là khao khát hướng tới của con người, hạnh phúc ở ngay trong cuộc đời trần thế và do chính con người tạo dựng, mỗi người đều có khả năng đem lại hạnh phúc cho bản thân mình và cho những người xung quanh mình...
+ Đánh giá xem thành công hay hạnh phúc giữ vai trò nền tảng, là yếu tố quan trọng hơn, là cái đích hướng đến..
+ Bài học nhận thức và hành động: làm gì để có thành công và hạnh phúc..
Câu 2.
Yêu cầu về hình thức
Học sinh biết vận dụng kiểu bài nghị luận văn học về một đoạn trích văn xuôi. Bố cục rõ ràng, kết cấu chặt chẽ, văn có cảm xúc , không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ , lỗi viết câu…
Yêu cầu về kiến thức: Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách nhưng cần đạt được các nội dung cơ bản sau:
a/ Mở bài:
Giới thiệu tác giả, tác phẩm, nội dung hai đoạn trích: Vẻ đẹp đa dạng của sông Đà vừa hung bạo vừa trữ tình
b/Thân bài:
- Khái quát về tác phẩm: hoàn cảnh sáng tác, mục đích sáng tác, cảm nhận chung về hình tượng sông Đà: - Là một hình tượng nghệ thuật độc đáo của bài tùy bút, góp phần làm nổi bật vẻ đẹp người lái đò động thời thể hiện chủ đề tác phẩm, tư tưởng nhà văn
- Nhà văn miêu tả sông Đà như một sinh thể có số phận, tính cách.
- Qua hai lần miêu tả trên, tác giả đã khái quát những vẻ đẹp của sông Đà: vẻ đẹp hung bạo và trữ tình
* Vẻ đẹp của Sông Đà trong đoạn thứ nhất: sự hung bạo, dữ dội của thác nước và những cửa ải đá
+ Thác nước sông Đà gầm réo trong âm thanh ghê sợ, nhà văn đã nhân hóa con sông, biến nó thành một sinh thể dữ dằn, hung bạo: Lúc nghe như oán trách, lúc lại như van xin, khi thì khiêu khích, giọng gằn mà chế nhạo, có lúc nó rống lên như tiếng một ngàn con trâu mộng đang lồng lộn giữ rừng vầu, rừng tre nứa nổ lửa...
+ Cả một chân trời đá đã bày thạch trận trên sông với tất cả sự ngỗ ngược, hung hãn, mỗi hòn đá có gương mặt riệng, nhiệm vụ riêng trong thạch trận bày sẵn dụ con thuyền, mỗi hòn đá là một tên lính thủy hung tợn..
+ Nghệ thuật: ngôn ngữ giàu sức tạo hình với các động từ, tính từ có khả năng miêu tả, thủ pháp so sánh, liên tưởng bất ngờ, thú vị, kiến thức phong phú từ các lĩnh vực: dại lý, lịch sử, quân sự,võ thuật...Câu văn mang âm hưởng mạnh mẽ, ào ạt như thác ghềnh...
* Vẻ đẹp trữ tình trong đoạn thứ hai:
+ Dòng sông được quan sát từ trên cao tạo điểm nhìn thoáng, rộng, bao quát
+ Dòng chảy duyên dáng, mềm mại được so sánh với áng tóc trữ tình mượt mà, bồng bềnh, quyến rũ.. Dòng sông như một người con gái đẹp...dòng sông ẩn hiện trong mây trời Tây Bắc, hoa ban hoa gạo tháng hai..
+ Sắc nước sông Đà thay đổi theo mùa: mùa xuân xanh ngọc bích, mùa thu lừ lừ chín đỏ như da mặt người bầm đi vì rượu bữa...mỗi mùa có một vẻ đẹp riêng, nên thơ, lãng mạn trong so sánh rất hay của Nguyễn Tuân - dòng sông giống như người con gái biết làm đẹp để không lặp lại người khác, lặp lại chính mình.
+ Nghệ thuật: So sánh, liên tưởng độc đáo, ngôn ngữ phong phú, sống động, gợi hình, gợi cảm, câu văn mang âm điệu trữ tình êm ái, lắng sâu...
* Nhận xét về phong cách nghệ thuật Nguyễn Tuân: - Nguyễn Tuân thường bộc lộ cảm hứng dào dạt của mình trước những cảnh tượng dữ dội hoặc đẹp tuyệt vời của
thiên nhiên. Sông Đà hiện lên vừa hung bạo, vừa trữ tình đã gây ấn tượng mạnh mẽ với người đọc. Đó cũng là biểu hiện của tình yêu thiên nhiên, Tổ quốc tha thiết.
Trên đây là trích dẫn một phần đề thi kèm đáp án chi tiết và thang điểm đề thi thử THPTQG môn Ngữ Văn của trường THPT Thanh Miện. Để xem được đầy đủ nội dung đề thi, mời quý thầy cô và các em vui lòng đăng nhập vào Chúng tôi. Hy vọng rằng đây sẽ là tài liệu tham khảo bổ ích cho các thầy cô làm tài liệu ôn tập và ra đề thi thử cho học sinh. Đồng thời, tài liệu này giúp các em học sinh có bước ôn thi và luyện đề thật tốt để có một kết quả cao trong kì thi THPTQG sắp tới.
Ngoài ra, để thử sức nhiều hơn với các dạng đề mới, các em có thể tham khảo thêm đề thi thử năm 2020 môn Ngữ Văn- trường THPT Phan Bội Châu
---Mod Ngữ Văn tổng hợp và biên soạn---