SỞ GD&ĐT BẮC NINH ĐỀ THI THỬ HỌC SINH GIỎI
TRƯỜNG THPT LÝ THÁI TỔ NĂM HỌC: 2018- 2019
MÔN: NGỮ VĂN 12
Câu 1 (4,0 điểm)
Cảm nhận vẻ đẹp của bài thơ sau:
VÀO XUÂN
Đi vào nẻo xuân
Gặp đường lụa đỏ
Ai chờ em đó
Mà hoa trắng ngần
Đi vào thanh tân
Như về quê ngoại
Lúa hương đồng gần
Đương thì con gái
Hẹn cười phân vân
Em nhìn mê mải
Chuồn ngô ngủ mãi
Bờ ao cúc tần
Khép tà áo mới
Em vào đêm xuân.
(Hoàng Cầm)
Câu 2 (6,0 điểm)
CÂU CHUYỆN CÂY BÚT CHÌ
Khi ra đời, một cây bút chì luôn thắc mắc rằng cuộc sống bên ngoài xưởng làm bút chì sẽ ra sao bởi thỉnh thoảng nó nghe những người thợ nói chuyện với nhau. Bút chì băn khoăn mãi, anh em của nó cũng không biết gì hơn. Cuối cùng, trước hôm được mang đến các cửa hàng, bút chì hỏi người thợ làm bút rằng nó và anh em nó sẽ ra sao ở bên ngoài cuộc sống rộng lớn kia.
Người thợ làm bút mỉm cười. Ông nói:
– Có năm điều cháu và các anh em của cháu nên nhớ khi bắt đầu cuộc sống. Nếu cháu nhớ và làm được thì cháu sẽ trở thành cày bút chì tốt nhất.
Thứ nhất: cháu có thể làm được những điều kì diệu nhất nếu cháu nằm trong bàn tay một người nào đó và giúp họ làm việc.
Thứ hai: cháu sẽ cảm thấỵ đau đớn mỗi khi bị gọt, nhưng phải như thế cháu mới tốt hơn và có thể tiếp tục cuộc sống của mình.
Thứ ba: nếu cháu viết sai một lỗi, cháu hãy nhớ để sửa lại là được.
Thứ tư: điều quan trọng nhất đối với cháu và những người dùng cháu không phải là nước sơn bên ngoài cháu, mà là những gì bên trong cháu đấy.
Và cuối cùng: trong bất cứ trường hợp nào, cháu cũng vẫn phải tiếp tục viết Đó là cuộc sống của cháu, cho dù cháu gặp tình huống khó khăn như thế nào cũng vẫn phải viết thật rõ ràng, để lại những dấu ấn của mình.
(Truyện Ngụ ngôn, Theo Internet)
Trình bày suy nghĩ của anh/ chị về thông điệp gợi ra từ câu chuyện trên.
Câu 3 (10,0 điểm)
Cổ nhân từng nói: “Thi trung hữu họa”, “Thi trung hữu nhạc”. Bằng sự hiểu biết của mình về bài thơ Tây Tiến (Quang Dũng) và Việt Bắc (Tố Hữu) hãy làm sáng tỏ ý kiến trên
..............HẾT............
HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT
Câu 1:
Yêu cầu: Cảm nhận được vẻ đẹp nội dung và nghệ thuật của bài thơ, diễn đạt lưu loát.
Trong nền thơ ca hiện đại Việt Nam Hoàng Cầm là một gương mặt thơ không mới nhưng rất lạ. Thơ ông là sự quyện hòa giữa tình yêu và cái hồn văn hóa Kinh Bắc.
- Bài thơ “ Vào xuân” là khúc ca nhẹ nhàng về vẻ đẹp của mùa xuân và vẻ đẹp của lòng người.
- Vẻ đẹp của mùa xuân được miêu tả là sự thay đổi của thiên nhiên với “đường lụa đỏ”, “hoa trắng ngần”, hương thơm của lúa non “đồng gần”. Nhà thơ có những cảm nhận tinh tế về những chi tiết nhỏ như: cánh chuồn nơi bờ ao cúc tần hay tà áo dài thướt tha của cô gái, điều này khiến câu thơ mang vẻ đẹp thanh tân, đầy sức sống. Vẻ đẹp của cảnh gắn với vẻ đẹp của con người khiến cho mùa xuân được hiện lên trọn vẹn đầy đủ.
- Trong cảnh sắc của mùa xuân là sự tươi trẻ của lòng người. Đó là vẻ đẹp đầy sức sống của một tâm hồn tươi trẻ dào dạt tình yêu đời và yêu người tha thiết. Đặc biệt là tình yêu thầm kín gửi gắm vào câu thơ cuối: “khép tà áo mới/em vào đêm xuân”.
- Bài thơ đã sử dụng nghệ thuật so sánh : “đi vào thanh tân/ như về quê ngoại”, các từ ngữ cùng trường chỉ mùa xuân: xuân, đỏ, hoa trắng ngần, tà áo mới…để gợi ra cái tinh khôi, thanh trong của đất trời và lòng người khi xuân về.
- Những câu thơ 4 chữ khiến bài thơ trở nên mộc mạc, giản dị, tự nhiên.
Câu 2:
Yêu cầu về hình thức
- Viết đúng 1 bài văn hoàn chỉnh
- Trình bày mạch lạc, rõ ràng, không mắc lỗi chính tả, diễn đạt,…
Yêu cầu về nội dung
Đoạn văn cần làm rõ được các ý sau:
1. Giải thích
- “Nước sơn bên ngoài”: hình thức, cái bể nổi bên ngoài.
- “Những gì bên trong”: tâm hồn, tính cách, tri thức, thái độ sống.
- “Với bản thân cháu và người dùng cháu”: với mỗi cá nhân và với những người xung quanh, những người nhìn nhận, đánh giá cá nhân ấy.
=> Ý nghĩa câu nói: Đề cao giá trị bên trong của mỗi con người. Cái bề ngoài màu mè, rực rỡ chỉ thu hút được ở phút ban đầu và sẽ nhanh chóng tan biến. Chính một tâm hồn đẹp, một lối sống đẹp, một tri thức phong phú sẽ mang lại cho mỗi người sức hút và giá trị bền lâu.
2. Phân tích
Vì sao cái giá trị bên ngoài lại không quan trọng bằng cái cốt lõi bên trong?
- Vẻ bên ngoài gây chú ý trong phút chốc, nhưng cái bên trong mới tạo ấn tượng lâu dài.
- Vẻ bên ngoài chỉ tồn tại trong thời gian ngắn, nhưng giá trị tâm hồn sẽ tồn tại vĩnh cửu với thời gian.
Vì sao giá trị bên trong ấy không chỉ quan trọng với những người xung quanh, mà còn quan trọng với mỗi người?
- Giá trị bên trong sẽ là thước đo những người xung quanh dùng để đánh giá bạn.
- Nhưng với mỗi cá nhân, giá trị bên trong quan trọng, vì nó là thứ làm nên chính bạn, một bản thể đặc biệt không trùng lặp.
3. Bàn luận, mở rộng
- Phê phán những người chỉ chú trọng hình thức bề ngoài.
- Tuy vậy, chúng ta cũng không thể bỏ qua yếu tố bên ngoài; không thể ỷ vào việc chăm chút thế giới bên trong mà tạo cho mình vẻ bên ngoài xộc xệch.
4. Bài học
Câu nói định hướng cho chúng ta thái độ sống đúng đắn.
Để xây dựng, giữ gìn và phát huy giá trị bên trong của mình, chúng ta cần:
- Tích luỹ cho mình tri thức.
- Nuôi dưỡng cho mình tấm lòng nhân ái, tâm hồn biết rung động trước cuộc sống, rèn luyện cho mình lối sống đẹp.
-------Nội dung đầy đủ chi tiết vui lòng xem tại online hoặc đăng nhập để tải về máy---------
Trên đây là trích dẫn một phần Đề thi thử HSG năm 2019 môn Ngữ Văn 12 - Trường THPT Lý Thái Tổ. Để xem được đầy đủ nội dung đề thi, mời quý thầy cô và các em vui lòng đăng nhập vào Chúng tôi. Chúc các em đạt kết quả tốt.
---Mod Ngữ Văn tổng hợp và biên soạn---