SỞ GD&ĐT TP HCM KIỂM TRA GIỮA KÌ I NĂM HỌC 2017-2018
TRƯỜNG THPT GIA ĐỊNH Môn: Ngữ văn – Lớp: 12
(Đề chính thức) (Thời gian làm bài: 90 phút)
PHẦN I: Đọc hiểu văn bản (3 điểm)
Đọc văn bản và thực hiện những yêu cầu sau :
“Quán nhậu mỗi ngày thường diễn ra hai hình ảnh khác biệt: nhiều người nhậu thả ga với hóa đơn vài triệu đồng; nhưng có người cố gắng hát, biểu diễn xiếc, nhảy múa... chỉ với mong muốn bán được mấy cây kẹo giá vài nghìn đồng.
Hằng đêm, trong khi nhiều bạn trẻ miệt mài luyện game, làm “anh hùng bàn phím”, thì ở nhiều vùng quê, những học sinh nghèo đang cặm cụi học bài bên ánh đèn dầu hiu hắt.
Tờ mờ sáng. Lúc các quán bar hoạt động rầm rộ nhất, những “cậu ấm, cô chiêu” uốn éo, lắc lư trong tiếng nhạc chát chúa, bên cạnh là những chai rượu ngoại đắt tiền. Họ đâu biết rằng cùng thời điểm, ở những bãi rác, có biết bao đứa trẻ phải nhặt nhạnh những thứ người khác vứt bỏ, với ước vọng bán được, kiếm tiền để sống qua ngày.
Bất kỳ lúc nào, chỉ cần cãi vã với người yêu là nhiều bạn trẻ sẵn sàng nhảy lầu, nhảy cầu bỏ đi mạng sống. Có lẽ họ không nghĩ đến tại những bệnh viện, bao thân phận người cầu mong không mắc những căn bệnh hiểm nghèo, họ chỉ ước sao được sống thêm một ngày, dẫu có đói nghèo cũng chấp nhận. Nhưng ước mong đó chẳng thành sự thật...
Cuộc sống luôn có những gam màu khác biệt, có những mảng sáng tối đối nghịch nhau như thế. Nhưng khi còn trẻ, chắc hẳn chúng ta thường chỉ nhìn thấy vế đầu của những câu chuyện tôi kể và vô tư phí phạm thời gian, tiền bạc, sức khỏe và đánh mất rất nhiều điều...”
(Ánh Huệ - Báo Thanh Niên)
1. Nêu nội dung chính của văn bản? (1 điểm)
2. Đặt tiêu đề cho văn bản. (0,5 điểm)
3. Xác định thao tác lập luận chính của văn bản trên.(0,25 điểm)
4. Viết đoạn văn ngắn (4 - 5 câu) trình bày những suy nghĩ của anh chị về thông điệp: “Hãy trân trọng cuộc sống”. (1,25 điểm)
PHẦN II: (7 điểm)
Anh/ chị hãy phân tích đoạn thơ sau:
"Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc
Quân xanh màu lá dữ oai hùm
Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm
Rải rác biên cương mồ viễn xứ
Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh
Áo bào thay chiếu anh về đất
Sông Mã gầm lên khúc độc hành".
(Tây Tiến – Quang Dũng)
GỢI Ý ĐÁP ÁN
PHẦN I: Đọc – hiểu văn bản
Câu 1: (1 điểm)
Nội dung chính
- Cuộc sống luôn tồn tại những mặt đối nghịch: có những người sống hoài, sống phí, sống hưởng thụ, không biết yêu thương trân trọng cuộc sống; lại có những mảnh đời cơ cực, bất hạnh với những ước vọng vươn lên...
Câu 2: (0,5 điểm)
Học sinh có thể đặt các tiêu đề khác nhau.
- Thầy cô cho trọn số điểm nếu tiêu đề hợp lý.
Câu 3: (0,25 điểm)
- Học sinh xác định đúng một trong các phương án sau (không cần lý giải):
+ Thao tác lập luận so sánh.
+ Thao tác lập luận tương phản.
+ Thao tác lập luận so sánh tương phản.
Câu 4: (1,25 điểm)
- Học sinh có thể trình bày theo những cách khác nhau nhưng cần có thái độ nghiêm túc. Đoạn văn phải hoàn chỉnh mới đạt điểm tối đa.
PHẦN II:
Phân tích khổ thơ trong bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng.
I. Yêu cầu về kỹ năng:
- Bố cục bài văn phải hoàn chỉnh, đầy đủ.
- Nắm vững kỹ năng phân tích thơ.
- Biết cách chọn từ ngữ, hình ảnh thơ đặc sắc để khai thác.
- Văn phong lưu loát, đúng chính tả. Bài làm trình bày sạch sẽ.
II. Yêu cầu về kiến thức:
- Trên cơ sở hiểu biết về Quang Dũng và bài thơ Tây Tiến, học sinh cần làm rõ hình ảnh người lính với những ý cơ bản sau:
1. Ngoại hình:
- Diện mạo kì lạ (đầu không mọc tóc), da xanh xao (quân xanh màu lá), nhưng vẫn oai hùng pha nét ngang tàng (dữ oai hùm )...
→ Ngoại hình khắc họa độc đáo qua bút pháp tả thực.
2. Tâm hồn:
- Tâm hồn giàu khát vọng, giàu mộng mơ: mộng lập chiến công, mộng đoàn viên, hạnh phúc lứa đôi...
→ Tâm hồn lãng mạn hào hoa được xây dựng qua bút pháp lãng mạn.
3. Tinh thần:
- Gian khổ, hy sinh song người lính Tây Tiến vẫn khẳng định ý chí quyết tâm chiến đấu, nguyện dâng hiến tuổi thanh xuân cho Tổ quốc...
→ Tinh thần người lính được khắc họa đậm chất bi tráng.
* Nghệ thuật:
- Vận dụng nhiều thủ pháp nghệ thuật đặc sắc: đối lập (không mọc tóc, da xanh xao > < dữ oai hùm), động từ mạnh (mắt trừng), hình ảnh thi vị hóa (dáng kiều thơm, áo bào), hệ thống từ Hán Việt (biên cương, mồ viễn xứ, khúc độc hành), lối nói giảm (anh về đất), cách nói cường điệu (Sông Mã gầm lên...)
→ Sắc thái trang trọng, đậm chất bi tráng.
4. Đánh giá:
- Bút pháp tả thực, kết hợp bút pháp lãng mạn, đoạn thơ đã khắc họa chân dung người lính Tây Tiến rất oai hùng, kiêu dũng nhưng cũng rất lãng mạn hào hoa...
- Hình ảnh người chiến sĩ Tây Tiến vừa mang vẻ đẹp truyền thống của những người tráng sĩ xem cái chết nhẹ tựa lông hồng, vừa mang vẻ đẹp thời đại về chân dung tuổi trẻ Việt Nam anh hùng trong những ngày đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp...
LƯU Ý: Thang điểm 7/10 (HS viết TỐT ½ số ý trên được 3,5 điểm)
Trên đây là một phần trích đoạn nội dung Tài liệu Đề thi giữa HK 1 môn Ngữ văn lớp 12 năm 2017-2018 - THPT Gia Định, Thành phố Hồ Chí Minh. Để tham khảo thêm nội dung của Đề thi giữa HKI môn Ngữ văn lớp 12 năm 2017-2018 - THPT Gia Định, Thành phố Hồ Chí Minh các em chọn chức năng xem online hoặc đăng nhập vào trang Chúng tôi.net để tải tài liệu về máy tính.
