TRƯỜNG THPT GIA ĐỊNH ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ 2
NĂM HỌC: 2018 - 2019
MÔN: NGỮ VĂN 12
Phần I. Đọc hiểu (3,0 điểm)
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới (từ câu 1 đến câu 4)
“Cuộc đời của chúng ta đạt được những thành tựu gì, trở nên như thế nào, hạnh phúc hay bất hạnh, có ích hay có hại cho xã hội là do cách chúng ta lựa chọn. Kinh nghiệm cuộc đời cho tôi thấy có ba yếu tố quyết định sự lựa chọn của chúng ta: một là năng lực trí tuệ, hai là giá trị, ba là tầm nhìn. Hiển nhiên là năng lực trí tuệ có vai trò quan trọng trong sự lựa chọn. Năng lực trí tuệ ở đây là nắm bắt được những thông tin đầy đủ, phân tích những thông tin ấy và nhận thức được bản chất của những gì đang diễn ra xung quanh chúng ta...Giá trị là những gì chúng ta xem là quan trọng, thiết yếu, sống còn đối với mình, là những gì chúng ta có thể sẵn sàng đánh đổi tự do, an toàn, sự no ấm của mình để bảo vệ nó. Mỗi người có thể có những giá trị giống nhau và khác nhau. Nó là một cái thang bậc đa dạng thể hiện thứ tự ưu tiên của những gì chúng ta coi trọng. Mơ ước một cuộc sống đầy đủ không có gì là xấu, ngược lại còn là động lực của sự tiến bộ. Người ta chỉ khác nhau ở con đường đạt đến mục tiêu. Chính các giá trị đã hướng dẫn chúng ta chọn con đường nào để đạt đến mục tiêu. Điều cần nhớ: cái gì cũng có hai mặt, mỗi sự lựa chọn đều đòi hỏi chúng ta phải trả giá. Vì vậy điều quan trọng là hiểu rõ hậu quả những lựa chọn của chúng ta. Tầm nhìn là khả năng nhìn ra một viễn cảnh xa hơn bối cảnh thực tế mà mình đang sống. Tầm nhìn ngắn hạn là chạy theo những ngành thời thượng, là chọn nghề dựa trên những nhu cầu trước mắt. Tầm nhìn dài hạn là phân tích bối cảnh xã hội, xác định năng khiếu, đặc điểm và năng lực của bản thân, trong đó quan trọng nhất là năng lực tự học và phẩm chất cá nhân. Đó mới là giá trị cốt lõi quyết định những thành tựu mà ta có thể đạt được. Với tầm nhìn dài hạn đó, chúng ta sẽ không nản lòng với khó khăn trước mắt và kiên trì với sự lựa chọn của mình.”
(Phạm Thị Ly)
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản trên. Văn bản trên được trình bày theo cách thức nào sau đây: diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp? (0,5 điểm)
Câu 2. Xác định hai thao tác lập luận được sử dụng trong văn bản trên. (0,5 điểm)
Câu 3. Theo tác giả bài viết có mấy yếu tố quyết định sự lựa chọn của mỗi người trong cuộc đời? Trong những yếu tố ấy, yếu tố nào mang ý nghĩa cốt lõi quyết định thành tựu mà mỗi người có thể đạt được? (1,0 điểm)
Câu 4. Anh/Chị có đồng ý với quan điểm: “Cuộc đời của chúng ta đạt được những thành tựu gì, trở nên như thế nào, hạnh phúc hay bất hạnh, có ích hay có hại cho xã hội là do cách chúng ta lựa chọn.” không? Vì sao? (1,0 điểm)
Phần II. Làm văn (7,0 điểm)
Anh/chị hãy phân tích nhân vật người “vợ nhặt” trong truyện ngắn Vợ nhặt của nhà văn Kim Lân.
.........HẾT.............
HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT
Phần I. Đọc hiểu (3,0 điểm)
Câu 1.
Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản trên. Văn bản trên được trình bày theo cách thức nào sau đây: diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp ? Học sinh xác định chính xác:
- Phương thức biểu đạt chính: nghị luận
- Văn bản trên được trình bày theo cách thức: diễn dịch
Câu 2.
Học sinh xác định chính xác 02 trong 03 thao tác lập luận sau đây: giải thích, phân tích, bình luận.
Câu 3.
- Theo tác giả bài viết có 03 yếu tố quyết định sự lựa chọn của mỗi người trong cuộc đời: năng lực trí tuệ, giá trị, tầm nhìn.
- Yếu tố mang ý nghĩa cốt lõi quyết định thành tựu mà mỗi người có thể đạt được: Tầm nhìn dài hạn
Câu 4.
- Học sinh có thể trả lời: đồng tình, không đồng tình hoặc vừa đồng tình vừa không đồng tình
- Lí giải: phải hợp lí và thuyết phục với cách lựa chọn của bản thân.
Gợi ý làm bài
Nếu lựa chọn đúng đắn dựa trên năng lực của bản thân và đam mê…, con người sẽ dễ dàng đi đến thành công và hạnh phúc… Nếu lựa chọn sai lầm: con người có thể sẽ phải trả giá…
Tuy nhiên, lựa chọn đúng đắn chỉ là một trong những yếu tố giúp con người thành công. Muốn đạt được những thành tựu, chúng ta cần phải có sự cố gắng, ý chí, nghị lực, niềm tin….
Phần II. Làm văn (7,0 điểm)
1.Yêu cầu về kĩ năng
Biết cách làm bài văn nghị luận văn học phân tích nhân vật trong tác phẩm văn xuôi, kết cấu bài viết chặt chẽ, diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi chính tả, dùng từ và ngữ pháp.
2.Yêu cầu về kiến thức
Trên cơ sở hiểu biết về Kim Lân, nắm vững tác phẩm Vợ nhặt, học sinh biết cách chọn và phân tích những chi tiết tiêu biểu để làm nổi bật hình ảnh nhân vật người vợ nhặt. Bài viết có thể triển khai theo nhiều cách khác nhau nhưng cần nêu được những ý sau :
a. Mở bài: giới thiệu vấn đề
- Giới thiệu chung: xuất xứ, hoàn cảnh ra đời, chủ đề, nội dung chính…
- Phân tích:
- Là một người phụ nữ không có lai lịch rõ ràng, không tên tuổi, không quê quán, không nghề nghiệp, không họ hàng thân thích; theo Tràng về làm vợ chỉ vì miếng ăn.
- Sự thay đổi sắc thái tâm trạng của nhân vật: từ dạn dĩ, bạo mồm bạo miệng… đến rón rén, e thẹn, ngượng nghịu, ngại ngùng…
- Là người phụ nữ đảm đang, có ý thức về bổn phận làm vợ, làm dâu qua việc dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ, gọn gàng, ngăn nắp…
- Khao khát mái ấm gia đình và có một niềm tin, niềm hi vọng vào ngày mai …
- Nghệ thuật: nhà văn đã chọn được những chi tiết đặc sắc, sắp xếp bố cục hợp lí, xây dựng tình huống truyện độc đáo…thể hiện tâm trạng nhân vật chân thực, tinh tế.
- Đánh giá: Miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế; ngôn ngữ chọn lọc, dùng lời ăn tiếng nói của người lao động, phù hợp với tính cách người lao động…
- Người vợ nhặt là một điển hình cho những con người bất hạnh trong nạn đói khủng khiếp nhưng có sức mạnh đánh thức niềm tin cuộc sống cho mọi người.
c. Kết bài
Trên đây là trích dẫn một phần đề thi kèm đáp án chi tiết và thang điểm đề kiểm tra giữa HK2 năm 2019 môn Ngữ Văn 12 - Trường THPT Gia Định. Để xem được đầy đủ nội dung đề thi, mời quý thầy cô và các em vui lòng đăng nhập vào HỌC 247. Hy vọng rằng đây sẽ là tài liệu tham khảo bổ ích cho quý thầy cô làm tài liệu ra đề thi thử cho các em. Đồng thời, tài liệu này giúp các em học sinh có bước ôn thi và luyện đề thật tốt để đạt kết quả cao trong kỳ thi sắp tới.
---Mod Ngữ Văn tổng hợp và biên soạn---
