Đề cương ôn thi HK1 môn GDCD 12 năm học 2019 - 2020 Trường THPT Chuyên Trần Đại Nghĩa

BÀI 1 : PHÁP LUẬT VÀ ĐỜI SỐNG

 1. Khái niệm pháp luật

Pháp luật là hệ thống các quy tắc xử sự chung do nhà nước ban hành và được đảm bảo thực hiện bằng quyền lực nhà nước.

2.Đặc trưng của pháp luật

Thể hiện ở tính quy phạm phổ biến, tính quyền lực, bắt buộc chung và tính xác định chặt chẽ về mặt hình thức.

- Tính quy phạm phổ biến vì pháp luật là những quy tắc sử xự chung, là khuôn mẫu chung, được áp dụng nhiều lần, ở nhiều nơi, đối với tất cả mọi người, trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội.

- Tính quyền lực, bắt buộc chung vì :

+ Pháp luật do nhà nước ban hành và được bảo đảm thực hiện bằng sức mạnh của quyền lực nhà nước.

+ Pháp luật là quy định bắt buộc đối với tất cả mọi cá  nhận và tổ chức, ai cũng phải xử sự theo pháp luật.

- Tính xác định chặt chẽ về mặt hình thức vì hình thức thể hiện của pháp luật là các văn bản có chứa quy phạm pháp luật do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành.

+ Phải được diễn đạt chính xác, một nghĩa để ai đọc cũng hiểu được đúng và thực hiện chính xác.

+ Cơ quan nhà nước nào có thẩm quyền  ban hành những hình thức văn bản nào đều phải được quy định chặt chẽ trong Hiến pháp và Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

3.Bản chất của pháp luật

- Bản chất giai cấp

+ Các quy phạm pháp luật do nhà nước ban hành phù hợp với ý chí của giai cấp cầm quyền mà nhà nước là đại diện.

Nhằm giữ gìn trật tự xã hội, bảo vệ quyền và lợi ích của nhà nước.

+ Nhà nước Việt Nam đại diện cho lợi ích của giai cấp công nhân và nhân dân lao động

Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định : “Pháp luật của ta là pháp luật thật sự dân chủ vì nó bảo vệ quyền tự do, dân chủ rộng rãi cho nhân dân lao động…”

- Bản chất xã hội

Pháp luật mang bản chất xã hội vì pháp luật bắt nguồn từ xã hội, do các thành viên của xã hội thực hiện, vì sự phát triển của xã hội.

+ Các quy phạm pháp luật bắt nguồn từ thực tiễn đời sống xã hội, phản ánh những nhu cầu, lợi ích của các giai cấp và các tầng lớp trong xã hội.

+ Các quy phạm pháp luật được thực hiện trong thực tiễn đời sống xã hội vì sự phát triển của xã hội.

4.Mối quan hệ giữa pháp luật với đạo đức

- Nhà nước luôn cố gắng đưa những quy phạm đạo đức có tính phổ biến, phù hợp với sự phát triển và tiến bộ xã hội vào trong các quy phạm pháp luật, trong các lĩnh vực dân sự, hôn nhân, gia đình, văn hoá, xã hội, giáo dục.

- Khi trở thành các nội dung của quy phạm pháp luật thì các giá trị đạo đức không chỉ được tuân thủ bằng niệm tin, lương tâm của các cá nhân hay sức ép của dư luận xã hội mà còn đảm bảo thực hiện bằng sức mạnh quyền lực của nhà nước.

ð   Pháp luật là một phương tiện đặc thù để thể hiện và bảo vệ các giá trị đạo đức.

5.Vai trò của pháp luật trong đời sống xã hội

- Pháp luật là phương tiện để nhà nước quản lý xã hội.

+ Nhà nước phải quản lý xã hội bằng pháp luật vì nhà nước sẽ phát huy được quyền lực của mình và kiểm tra, kiểm soát được các hoạt động của mọi cá nhân, tổ chức, cơ quan trong phạm vi lãnh thổ của mình.

+ Nhà nước quản lý xã hội bằng pháp luật là Nhà nước phải ban hành pháp luật và tổ chức thực hiện pháp luật trên quy mô toàn xã hội, đưa pháp luật vào đời sống của từng người dân và của toàn xã hội.

- Pháp luật là phương tiện để công dân thực hiện và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình.

+ Hiến pháp quy định các quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân; các luật về dân sự, hôn nhân và gia đình, thương mại, thuế, đất đai, giáo dục… cụ thể hoá nội dung, cách thức thực hiện các quyền công dân trong từng lĩnh vực cụ thể.

+ Pháp luật là phương tiện để công dân bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của mình thông qua các luật về hành chính, hình sự, tố tụng, trong đó quy định thẩm quyền, nội dung, hình thức, thủ tục giải quyết các tranh chấp, khiếu nại và xử lý các vi phạm pháp luật xâm hại quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.

BÀI 2 : THỰC HIỆN PHÁP LUẬT

1.Khái niệm thực hiện pháp luật

Thực hiện pháp luật là quá trình hoạt động có mục đích, làm cho những quy định của pháp luật đi vào cuộc sống, trở thành những hành vi hợp pháp của các cá nhân, tổ chức.

2.Các hình thức thực hiện pháp luật :

- Sử dụng pháp luật : Các cá nhân, tổ chức sử dụng đúng đắn các quyền của mình, làm những gì mà pháp luật cho phép làm.

- Thi hành pháp luật : Các cá nhân, tổ chức thực hiện đầy đủ những nghĩa vụ, chủ động làm những gì mà pháp luật quy định phải làm.

- Tuân thủ pháp luật : Các cá nhân, tổ chức không làm những điều mà pháp luật cấm.

- Áp dụng pháp luật : Các cơ quan, công chức nhà nước có thẩm quyền căn cứ vào pháp luật để ra các quyết định làm phát sinh, chấm dứt hoặc thay đổi việc thực hiện các quyền, nghĩa vụ cụ thể của cá nhân, tổ chức.

{-- xem toàn bộ nội dung Đề cương ôn thi HK1 môn GDCD 12 năm học 2019 - 2020 Trường THPT Chuyên Trần Đại Nghĩa​ ở phần xem online hoặc tải về --}

Trên đây là một phần trích đoạn nội dung Đề cương ôn thi HK1 môn GDCD 12 năm học 2019 - 2020 Trường THPT Chuyên Trần Đại Nghĩa. Để xem toàn bộ nội dung đề cương các em chọn chức năng xem online hoặc đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính. 

Hy vọng đề thi này sẽ giúp các em trong học sinh lớp 12 ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong kì thi sắp tới.