KHÍ HẬU VÀ TÀI NGUYÊN VÙNG TÂY BẮC VÀ BẮC TRUNG BỘ
1. LÝ THUYẾT
a. Khí hậu đặc biệt do tác động của địa hình
- Mùa đông đến muộn và kết thúc sớm, nhiệt độ mùa đông cao hơn miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ.
- Mùa hạ gió tây nam bị biến tính trở nên khô nóng đặc biệt là vùng ven biển Đông Trường Sơn.
- Khí hậu thay đổi từ nhiệt đới chân núi tới ôn đới núi cao.
b. Tài nguyên phong phú đa đang được điều tra, khai thác
- Sông ngòi của miền có độ dốc lớn, có giá trị cao về thủy điện.
- Trong vùng có hàng trăm mỏ và điểm khoáng sản: đất hiếm, crômit, sắt, titan, đá quý và đá vôi.
- Miền có đầy đủ hệ thống các vành đai thực vật ở Việt Nam.
- Tài nguyên biển của vùng rất giàu có.
2. BÀI TẬP VÍ DỤ
Câu 1: Hãy giải thích tại sao ở miền Tây Bắc và Bắc Trung Bộ mùa đông lại ngắn hơn và ấm hơn miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ?
Trả lời
Vào mùa đông, các đợt gió mùa Đông Bắc lạnh đã bị chặn lại bởi dãy Hoàng Liên Sơn và suy yếu dần khi đi xuống phía nam. Do đó mùa đông ở đây đến muộn và kết thúc sớm, ấm hơn miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ (nơi đầu tiên và chịu ảnh hưởng mạnh nhất của gió mùa Đông Bắc ở nước ta).
Câu 2: Qua hình 42.2 (SGK trang 146), em có nhận xét gì về chế độ mưa của miền Tây Bắc và Bắc Trung Bộ?
Trả lời
- Lai Châu (Tây Bắc): mùa mưa từ tháng 4 đến tháng 10, mưa nhiều vào các tháng 6, 7, 8.
- Quảng Bình (Bắc Trung Bộ): có mùa mưa muộn hơn, mùa mưa bắt đầu từ tháng 9 đến tháng 12, mưa nhiều vào các tháng 9, 10, 11.
Câu 3: Hãy nêu giá trị tổng hợp của hồ Hòa Bình.
Trả lời
Giá trị của hồ Hòa Bình:
- Hằng năm, công trình thủy điện Hòa Bình sản xuất được 8,16 tỉ kWh điện, cung ứng nguồn điện cho cả nước.
- Điều tiết nước cho hệ thống sông Hồng, sông Thái Bình (cung cấp nước vào mùa khô, giảm đỉnh lũ cực đại vào mùa lũ), có tác động tích cực tới công tác thủy lợi vùng đồng bằng sông Hồng. Đặc biệt bảo đảm an toàn về mùa lũ cho Hà Nội và các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ.
- Phát triển giao thông đường thủy.
- Nuôi trồng thủy sản.
- Phát triển du lịch.
- Ngoài ra còn tăng cường độ ẩm không khí vùng Tây Bắc vào mùa khô hanh.
Câu 4: Hãy xác định vị trí và địa danh của các mỏ ghi trên hình 42.1 (SGK trang 145).
Trả lời
Vị trí và địa danh của các mỏ ghi trên hình 42.1 :
- Apalit: Lào Cai.
- Đất hiếm: Lai Châu.
- Sắt: Yên Bái, Hà Tĩnh
- Crôm: Thanh Hóa
- Titan: Hà Tĩnh.
- Đá vôi: Ninh Bình
Câu 5: Hoàn thành sơ đồ sau
Trả lời:
Tài nguyên miền TB và BTB
- Thủy điện: Sông ngòi có độ dốc lớn tạo tiềm năng to lớn về thủy điện, trên sông Đà có thế xây dựng nhiều nhà máy thủy điện lớn: Hòa Bình, Sơn La.
- Khoáng sản: quặng sắt ở Hà Tĩnh, crôm ở Thanh Hóa, ti tan ở Quảng Bình, đá vôi ở Thanh Hóa, đất hiếm ở Lai Châu,...
- Rừng: các khu rừng Trường Sơn còn bảo tồn được nhiều loài sinh vật quý hiếm.
- Biển: Các bãi biển Sầm Sơn (Thanh Hóa), Cứa Lò (Nghệ An), Thiên Cầm (Hà Tĩnh),... hằng năm thu hút hàng vạn khách du lịch trong và ngoài nước.
3. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
Câu 1: Cho biết mùa mưa ở Tây Bắc (Lai Châu) diễn ra vào tháng nào?
- Tháng 4, 5, 6.
- Tháng 6, 7, 8.
- Tháng 8, 9, 10.
- Tháng 10, 11, 12.
Câu 2: Tài nguyên khoáng sản nổi bật của vùng là
- Đất hiếm, crôm, thiếc, sắt, titan,đá quý…
- Than bùn, apatit, thiếc, đá vôi, sắt,…
- Than đá, chì, bôxit, voforam, titan…
- Dầu mỏ, thiếc, sắt, bôxit,…
Câu 3: Từ vùng núi cao Tây Bắc đến vùng biển Bắc Thừa Thiên có đặc điểm tự nhiên nổi bật là
- Nhiều dải núi cao, sông sâu hướng tây bắc - đông nam.
- Khí hậu nhiệt đới, gió mùa bị biến tính do độ cao, hướng núi.
- Có tài nguyên phong phú nhưng cũng nhiều thiên tai.
- Tất cả đều đúng.
Câu 4: Miền Tây Bắc và Bắc Trung Bộ có mùa đông
- Đến sớm, kéo dài, nhiều mưa phùn.
- Đến muộn, kết thúc sớm.
- Lạnh nhất cả nước.
- Khô hạn, ấm
Câu 5: Nhân tố chủ yếu ảnh hưởng đến sự phân hóa khí hậu của miền Tây Bắc và Bắc Trung Bộ
- Vĩ độ
- Gió mùa
- Địa hình
- Vị trí gần hay xa biển
Câu 6: Giá trị nổi bật của sông ngòi miền Tây Bắc và Bắc Trung Bộ
- Thủy lợi
- Du lịch
- Giao thông vận tải đường thủy
- Thủy điện
Câu 7: Miền Tây Bắc và Bắc Trung Bộ có tài nguyên phong phú, nổi lên hàng đầu là
- Tài nguyên khoáng sản.
- Tài nguyên rừng.
- Tiềm năng thủy điện lớn trên sông Đà.
- Tài nguyên du lịch.
---(Hết)---
Trên đây là toàn bộ nội dung Chuyên đề Khí hậu và tài nguyên vùng Tây Bắc và Bắc Trung bộ môn Địa Lý 8 năm 2021. Để xem thêm nhiều tài liệu hữu ích khác, các em đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.
Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.
Chúc các em học tốt!
