CÁC KHỐI KHÍ TRÊN LỚP VỎ TRÁI ĐẤT
1. LÝ THUYẾT
- Căn cứ vào nhiệt độ:
+ Khối khí nóng
+ Khối khí lạnh
- Căn cứ vào bề mặt tiếp xúc bên dưới là đại dương hay đất liền:
+ Khối khí lục địa
+ Khối khí đại dương
| Tên khối khí | Nơi hình thành | Đặc điểm |
| Nóng | vùng có vĩ độ thấp | nhiệt độ cao |
| Lạnh | vùng có vĩ độ cao | nhiệt độ thấp |
| Đại dương | trên biển và đại dương | độ ẩm cao |
| Lục địa | trên đất liền | khô |
- Tác động: Các khối khí luôn di chuyển làm thay đổi thời tiết nơi chúng đi qua, đồng thời, cũng chịu ảnh hưởng của bề mặt đệm nơi ấy mà thay đổi tính chất.
2. BÀI TẬP VÍ DỤ
Câu 1: Dựa vào kiến thức đã học, hãy cho biết vai trò của lớp vỏ khí đối với đời sống trên Trái Đất.
Trả lời
Lớp vỏ khí rất quan trọng đối với đời sống trên Trái Đất:
- Ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của con người và sinh vật trên Trái Đất.
- Cung cấp các chất khí cần thiết cho sự sống.
- Ngăn cản những tia bức xạ có hại cho sinh vật và con người.
- Điều hòa nguồn nhiệt trên Trái Đất giúp sự sống tồn tại.
Câu 2: Dựa vào bảng các khối khí, cho biết:
- Khối khí nóng và khối khí lạnh hình thành ở dâu? Nêu tính chất của mỗi loại.
- Khối khí đại dương và khối khí lục địa hình thành ở đâu? Nêu tính chất của mỗi loại.
Các khối khí
| - Khối khí nóng hình thành trên các vùng vĩ độ thấp, có nhiệt độ tương đối cao. - Khối khí lạnh hình thành trên các vùng vĩ độ cao, có nhiệt độ tương đối thấp. - Khối khí đại dương hình thành trên các biển và đại dương, có độ ẩm lớn. - Khối khí lục địa hình thành trên các vùng đất liền, có tính chất tương đối khô. |
Trả lời
- Khối khí nóng hình thành ở các vùng vĩ độ thấp. -> tính chất nóng.
- Khối khí lạnh hình thành ở các vùng vĩ độ cao. -> tính chất lạnh.
- Khối khí lục địa hình thành ở các vùng đất liền. -> tính chất khô.
- Khối khí đại dương hình thành ở trên các biển và đại dương. -> tính chất ẩm.
Câu 3: Dựa vào đâu có sự phân chia ra: các khối khí nóng, lạnh và các khối khí đại dương, lục địa?
Trả lời
- Dựa vào nhiệt độ, người ta chia ra các khối khí nóng và lạnh.
- Dựa vào bề mặt tiếp xúc bên dưới là đại dương hay lục địa, người ta chia ra khối khí đại dương hoặc lục địa.
Câu 4: Khi nào khối khí bị biến tính?
Trả lời
Khối khí bị biến tính sau một thời gian di chuyển và chịu ảnh hưởng của bề mặt đệm ở địa phương chúng đi qua.
Ví dụ:
Khối khí lạnh phía Bắc tràn xuống miền Bắc Việt Nam làm cho thời tiết giá lạnh. Sau một thời gian chịu ảnh hưởng của mặt đệm ở vĩ độ thấp, nên nó dần dần nóng lên. Như vậy khối khí này đã bị biến tính.
3. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
Câu 1: Khối khí lạnh hình thành ở đâu?
A. Biển và đại dương.
B. Đất liền.
C. Vùng vĩ độ thấp.
D. Vùng vĩ độ cao.
Khối khí lạnh hình thành ở vùng có vĩ độ cao
Chọn: D
Câu 2: Việc đặt tên cho các khối khí dựa vào:
A. Nhiệt độ của khối khí.
B. Khí áp và độ ẩm của khối khí.
C. Vị trí hình thành và bề mặt tiếp xúc.
D. Độ cao của khối khí.
Đặt tên khối khí dựa vào: Vị trí hình thành (vùng có vĩ độ thấp; vùng có vĩ độ cao); bề mặt tiếp xúc (trên biển và đại dương; trên đất liền).
Chọn: C
Câu 3: Các tầng cao của khí quyển có đặc điểm là:
A. nằm trên tầng đối lưu.
B. không khí cực loãng.
C. tập trung phần lớn ô dôn.
D. tất cả các ý trên.
Đặc điểm các tầng cao của khí quyển
- Giới hạn: Từ 80km trở lên.
- Không khí cực loãng.
- Không có quan hệ trực tiếp với đời sống của con người.
Chọn: B
Câu 4: Ở chân núi của dãy núi A có nhiệt độ là 270C, biết là dãy núi A cao 3200m. Vậy, ở đỉnh núi của dãy núi A có nhiệt độ là:
A. 7,50C
B. 7,60C
C. 7,70C
D. 7,80C
Biết rằng cứ lên cao 100m thì nhiệt độ giảm 0,60C nên dãy núi A cao 3200m, ở chân núi là 270C thì ở đỉnh núi sẽ là 7,80C. Đầu tiên ta tính 3200m nhiệt độ giảm bao nhiêu (0C), sau đó lấy 270C trừ đi số độ đã giảm thì ra nhiệt độ ở đỉnh núi A. (3200 x 0,60C)/100 = 19,20C; 270C – 19,20C = 7,80C.
Đáp án cần chọn là: D
Câu 5: Ở Việt Nam, đỉnh núi phan-xi-pang cao 3.143m và biết nhiệt độ ở chân núi vào ngày nắng nóng nhất là 300C. Hãy tính nhiệt độ ở đỉnh núi?
A. 11,10C
B. 11,50C
C. 120C
D. 12,20C
Dựa vào dữ liệu đầu bài và biết rằng cứ lên cao 100m thì nhiệt độ giảm 0,60C. Nên ta có:
- Từ chân núi (0m) lên đỉnh núi (3243m) nhiệt độ giảm đi: (3.143m x 0,6)/100 = 18,90C
- Nhiệt độ tại đỉnh núi = nhiệt độ tại chân núi - nhiệt độ bị giảm khi lên cao = 300C – 18,90C = 11,10C (nhiệt độ tại đỉnh núi).
Đáp án cần chọn là: A
---(Hết)---
Trên đây là toàn bộ nội dung Chuyên đề Các khối khí trên lớp vỏ Trái Đất môn Địa Lý 6 năm 2021. Để xem thêm nhiều tài liệu hữu ích khác, các em đăng nhập vào trang Chúng tôi để tải tài liệu về máy tính.
Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.
Chúc các em học tốt!
