TỔNG HỢP BÀI TẬP TỰ LUẬN MÔN SINH HỌC 6 NĂM 2021 CÓ ĐÁP ÁN
1-Phát biểu được sinh sản sinh dưỡng là sự hình thành cá thể mới từ một phần cơ quan sinh dưỡng(rễ, thân, lá),là hình thức sinh sản vô tính.
-Khái niệm sinh sản sinh dưỡng tự nhiên: Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên là hiện tượng hình thành cá thể mới từ một phần của cơ quan sinh dưỡng (rễ, thân, lá).
-Điều kiện: nơi ẩm
-Ví dụ về các hình thức sinh sản sinh dưỡng:
+Sinh sản sinh dưỡng từ rễ: củ khoai lang
+Sinh sản sinh dưỡng từ thân bò, thân rễ: cây rau má, rau muống
+Sinh sản sinh dưỡng từ lá: lá bỏng,sen đá
2-So sánh sinh sản sinh dưỡng tự nhiên và sinh sản sinh dưỡng do con người
*Giống nhau:
Đều tạo ra cá thể mới từ cơ quan sinh dưỡng.
*Khác nhau:
-Sinh sản sinh dưỡng dưỡng tự nhiên là hiện tượng hình thành cá thể mới từ một phần của cơ quan sinh dưỡng (rễ, thân, lá) diễn ra trong tự nhiên. Vi dụ:
- Sinh sản sinh dưỡng do người là quá trình tạo ra cây mới từ cơ quan sinh dưỡng của cây do con người chủ động tạo ra, nhằm mục đích nhân giống cây trồng, bằng cách giâm cành, chiết cành, ghép cây, nuôi cấy mô…Ví dụ:
3-Phân biệt giâm cành, chiết cành, ghép cành, nhân giống vô tính dựa trên:
1) Giâm cành
- Khái niệm:
Giâm cành là tách một đoạn thân hay một đoạn cành có đủ mắt, chồi của cây mẹ cắm xuống đất ẩm cho ra rễ rồi phát triển thành một cây mới.
- Ví dụ: khoai lang, rau muống, sắn, dâu tằm, mía, rau ngót, lá lốt…..
- Áp dụng: Cành của những cây này có khả năng ra rễ phụ rất nhanh.
2) Chiết cành
- Khái niệm: Chiết cành là làm cho cành ra rễ ngay trên cây rồi mới cắt đem trồng thành cây mới.
- Một số ví dụ về cây thường trồng bằng chiết cành: cam, bưởi, chanh, na…..( các cây ăn quả).
- Áp dụng: Cành của những cây này có khả năng ra rễ phụ chậm khi dâm cành khó ra rễ.
3) Ghép cây
- Khái niệm:
Ghép cây là đem cành (cành ghép) hay mắt (mắt ghép) của cây này ghép vào một cây khác cùng loài (gốc ghép) để cho cành ghép hay mắt ghép tiếp tục phát triển.
- Các bước tiến hành:
+ Rạch vỏ gốc ghép
+ Cắt lấy mắt ghép
+ Luồn mắt ghép vào vết rạch
+ Buộc dây để giữ mắt ghép
- Áp dụng: Lợi dụng cây làm gốc ghép có bộ rễ phát triển và nhân được nhanh và nhiều cây mới từ cành hay mắt ghép của cây mẹ mà không bị ảnh hưởng tới cây mẹ như chiết cành.
4-Nêu cấu tạo và chức năng các bộ phận của hoa?
*Hoa gồm có 4 bộ phận chính:
- Đài hoa: Gồm các lá đài, bao quanh tràng hoa, có chức năng nâng đỡ và bảo vệ tràng hoa.
- Tràng hoa:
+ Gồm các cánh hoa, bao quanh nhị và nhụy, có chức năng bảo vệ nhị và nhụy.
+ Có nhiều màu sắc khác nhau tùy loài nhằm thu hút sâu bọ đến thụ phấn.
=> Đài và tràng làm thành bao hoa bảo vệ nhị và nhụy.
- Nhị hoa:
+ Gồm chỉ nhị và bao phấn.
+ Bao phấn chứa hạt phấn, hạt phấn chứa tế bào sinh dục đực.
- Nhụy hoa:
+ Gồm đầu nhụy, vòi nhụy và bầu nhụy.
+ Bầu nhụy chứa noãn, noãn chứa tế bào sinh dục cái.
=> Nhị và nhụy là bộ phận sinh sản chủ yếu của hoa vì chúng chứa các tế bào sinh dục.
* Vai trò của hoa:
Thực hiện chức năng sinh sản, là hình thức sinh sản hữu tính.
5- Phân biệt được sinh sản hữu tính với sinh sản vô tính.
-Sinh sản hữu tính: Bộ phận tham gia vào sinh sản hữu tính là hoa, quả, hạt.Có sự kết hợp giữa một giao tử đực(tính đực) với một giao tử cái (tính cái) để tạo thành hợp tử .
-Sinh sản vô tính: bộ phận tham gia sinh sản sinh dưỡng là một phần của cơ quan sinh dưỡng (rễ, thân, lá)
6-Phân biệt được các loại hoa: hoa đực, hoa cái, hoa lưỡng tính, hoa đơn độc và hoa mọc thành cụm.
-Tiêu chí để phân biệt các loại hoa:
+ Bộ phận sinh sản là chủ yếu
+ Cách sắp xếp của hoa trên thân và cành.
*Căn cứ bộ phận sinh sản chủ yếu của hoa để chia hoa thành 2 nhóm:
- Hoa lưỡng tính: là những hoa có đủ nhị và nhụy trên cùng một hoa.
Ví dụ: hoa bưởi, cà phê,ổi …
- Hoa đơn tính:
+ là những hoa chỉ có nhị hoặc nhụy. + Ví dụ: hoa bầu, bí, mướp.
+ Phân loại:
hoa đực: chỉ có nhị.
hoa cái: chỉ có nhụy.
*Dựa vào cách sắp xếp của hoa trên cây: chia thành 2 nhóm
- Hoa mọc đơn độc: sen, súng, ổi, hoa hồng…..
- Hoa mọc thành cụm: phượng , huệ, hoa cải, hoa cúc,…
7- Thụ phấn là gì ? Phân biệt hoa tự thụ phấn và hoa giao phấn?
1)Thụ phấn là hiện tượng hạt phấn tiếp xúc với đầu nhụy
2)Hoa tự thụ phấn:
- Là hoa có hạt phấn rơi vào đầu nhụy của chính hoa đó.
- Thường xảy ra hoa lưỡng tính có nhị và nhụy chín cùng 1 lúc.- Ví dụ: Chanh, cam .
3) Hoa giao phấn:
- Là hiện tượng hạt phấn của hoa này rơi trên đầu nhụy của hoa kia của cùng 1 loài.
- Thường xảy ra hoa đơn tính hoặc hoa lưỡng tính có nhị – nhụy không chín cùng 1 lúc. - Ví dụ: Ngô, mướp.
8-Đặc điểm hoa thụ phấn nhờ sâu bọ
- Hoa có màu sắc sặc sỡ, hương thơm, mật ngọt.
- Hạt phấn to và có gai.
- Đầu nhụy có chất dính.
- Tràng hoa thường có dạng hình ống
9-Đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ gió
- Hoa nằm ở ngọn cây.
-Bao hoa thường tiêu giảm.
- Chỉ nhị dài, hạt phấn nhiều, nhỏ, nhẹ.
- Đầu nhụy thường có lông dính,vòi nhụy dài có nhiều lông
10- Ứng dụng kiến thức về thụ phấn
Con người có thể chủ động giúp cho hoa giao phấn, làm tăng sản lượng quả và hạt, tạo ra những giống lai mới có phẩm chất tốt và năng suất cao.
11- Trình bầy quá trình nẩy mầm của hạt phấn, thụ tinh, kết hạt và tạo quả.
1) Hiện tượng nảy mầm của hạt phấn
+ Hạt phấn hút chất nhầy trương lên ® nảy mầm thành ống phấn.
+ Tế bào sinh dục đực chuyển đến phần đầu ống phấn.
+ Ống phần xuyên qua đầu nhuỵ và vòi nhuỵ vào trong bầu nhụy tiếp xúc với noãn.
2) Thụ tinh
- Thụ tinh là hiện tượng tế bào sinh dục đực kết hợp với tế bào sinh dục cái tạo thành hợp tử.
- Sinh sản có hiện tượng thụ tinh được gọi là sinh sản hữu tính.
3) Kết hạt:
+ Hợp tử ® phôi
+ Noãn ® hạt chứa phôi
4) Tạo quả:
+ Bầu nhụy® quả chứa hạt.
+ Các bộ phận khác của hoa héo và rụng (1 số ít loài cây ở quả còn dấu tích của 1 số bộ phận của hoa).
12-Nêu được các đặc điểm hình thái, cấu tạo của quả: quả khô, quả thịt
Dựa vào đặc điểm của vỏ quả, có thể phân chia các loại quả thành 2 nhóm chính là quả khô và quả thịt.
* Quả khô:- Vỏ quả khi chín:Vỏ khô, cứng, mỏng.
- Chia quả khô thành 2 nhóm:+ Quả khô nẻ: khi chín khô, vỏ quả có khả năng tách ra ,giải phóng hạt
Vd: quả cải, quả đậu Hà Lan ,phượng,cao su……
+ Qủa khô không nẻ: khi chín khô, vỏ quả không tự tách ra.Vd: cà phê,lúa,lạc…..
* Quả thịt :- Vỏ quả khi chín: mềm, dày, chứa đầy thịt quả.
- Chia quả thịt thành 2 nhóm :
+ Qủa mọng: phần thịt quả dày mọng nước.Vd: quả cam, cà chua….
+ Qủa hạch: có hạch cứng chứa hạt ở bên trong.Vd: quả xoài, quả nhãn….
13-Mô tả được các bộ phận của hạt:
-Hạt gồm vỏ, phôi và chất dinh dưỡng dự trữ. Phôi gồm rễ mầm, thân mầm, lá mầm và chồi mầm. Phôi có 1 lá mầm (ở cây 1 lá mầm) hay 2 lá mầm (ở cây 2 lá mầm).
----
-(Để xem nội dung tài liệu, các em vui lòng xem online hoặc đăng nhập tải về máy)-
Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.
Các em quan tâm có thể tham khảo thêm các tài liệu cùng chuyên mục:
